การรำผีฟ้าในการรักษาโรคของชาวตำบลโพนทอง อำเภอเชียงยืน จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการรำผีฟ้าในการรักษาโรค 2) ศึกษาการรำผีฟ้าในการรักษาโรคของชาวตำบลโพนทอง 3) วิเคราะห์การรำผีฟ้าในการรักษาโรคของชาวตำบลโพนทอง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. การรำผีฟ้าในการรักษาโรคเริ่มตั้งแต่สมัยอาณาจักรล้านช้าง ผีฟ้าคือ ผีที่มีอำนาจสูงสุด เป็นผู้ที่สามารถดับทุกข์เข็ญและสามารถช่วยมนุษย์ที่เดือดร้อนได้ ส่วนผีที่มาทำให้คนเจ็บป่วย คือผีบรรพบุรุษ ผีไร้ ผีนา เป็นต้น สำหรับสาเหตุการเจ็บป่วยเกิดจากการละเมิดต่อผี การรักษาโรคทำโดยการเชิญผีฟ้ามาสิงอยู่ในร่างทรงแล้วถามสาเหตุการเจ็บป่วยและวิธีการรักษา
2. การรำผีฟ้าในการรักษาโรคพบว่า ผู้ที่เจ็บป่วยไม่สามารถติดต่อกับผีที่มาทำให้เจ็บป่วยได้จึงใช้หมอลำติดต่อสื่อสารแทน แต่หมอลำก็ไม่สามารถติดต่อกับผีตนนั้นได้โดยตรง หมอลำจึงติดต่อผ่านผีฟ้า สำหรับการรักษาผู้เจ็บป่วยทำโดยการเชิญผีฟ้ามาสิงอยู่ในร่างทรงเพื่อที่จะถามว่าผีตนไหนมาทำให้เจ็บป่วย และจะให้ทำอย่างไรจึงจะหายเจ็บป่วย หลังจากนั้นผีฟ้าจะเรียกผีที่ทำให้คนเจ็บป่วยมาถาม แล้วผีฟ้าจึงมาบอกกับหมอลำผีฟ้าอีกทีหนึ่ง
3. การรำผีฟ้าในการรักษาโรคในเชิงปรัชญาใน 3 มิติดังนี้ 1) อภิปรัชญา ถือว่าผีฟ้ามีอยู่จริงในสภาพจิต 2) ญาณวิทยา สามารถรู้การมีอยู่ของผีฟ้าผ่านร่างทรง 3) จริยศาสตร์ ความเชื่อการมีอยู่ของผีฟ้านำไปสู่การสร้างศาลพระภูมิ การบูชา การบวงสรวง สุดท้ายนำไปสู่การปฏิบัติจนกลายเป็นวัฒนธรรมและประเพณีของชาวอีสานและชาวโพนทองมาถึงปัจจุบันนี้