การนำเสนอวัฒนธรรมและกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการมรดกทางวัฒนธรรมมอญ กรณีศึกษา ชุมชนศาลาแดงเหนือ ตำบลเชียงรากน้อย อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) การนำเสนอวัฒนธรรมชาวมอญในทุกมิติ ได้แก่ คติธรรม วัตถุธรรม เนติธรรม และสหธรรมภายใต้การมีส่วนร่วมของชุมชนชาวไทยเชื้อสายมอญวัดศาลาแดงเหนือ 2) รูปแบบการจัดการวัฒนธรรมมอญแบบมีส่วนร่วมของชุมชนวัดศาลาแดงเหนือ ภายใต้แนวคิดการจัดการปกครองสาธารณะแนวใหม่หรือ New Public Governance เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มตัวอย่างคือ ชุมชน ภาครัฐ และองค์กรอื่นๆ ที่ไม่ใช่ภาครัฐ และการศึกษางานวิจัย เอกสารที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูลผ่านการวิเคราะห์เนื้อหาและพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า
1. การนำเสนอวัฒนธรรมมอญได้ถูกจำแนกออกเป็นทั้งหมด 4 มิติ ได้แก่ คติธรรมนำเสนอผ่านบทสวดมนต์ หลักคำสอนตามพระพุทธศาสนา วัตถุธรรมผ่านสถาปัตยกรรมเจดีย์ บ้านเรือน ข้าวของเครื่องใช้ อาหารมอญ ภาษามอญ และการแต่งกาย นิติธรรมผ่านขนบธรรมเนียม ข้อบังคับ และประเพณี 12 เดือน รวมถึงความเชื่อ สหธรรมผ่านการปฏิบัติตนในประเพณีวัฒนธรรม วิถีการแต่งกายในงานสำคัญต่างๆ และหลักการยึดถือความกตัญญู
2. รูปแบบกระบวนการจัดการวัฒนธรรมมอญแบบมีส่วนร่วมผ่านแนวคิดการจัดการปกครองสาธารณะแนวใหม่ เริ่มจากการที่ภาครัฐมีบทบาทริเริ่มการอนุรักษ์มอญผ่านความร่วมมือจากหลายภาคส่วน รวมถึงภาคประชาชน โดยชาวไทยเชื้อสายมอญชุมชนศาลาแดงเหนือได้ร่วมผลักดันการแสดงอัตลักษณ์ความเป็นมอญผ่านการเข้าร่วมพิธีกรรมต่างๆ การแต่งกาย สมาพันธ์ชาวไทยเชื้อสายรามัญให้การสนับสนุนการจัดทำรายการอาหารมอญในกิจกรรมที่สำคัญภายในชุมชน และมหาวิทยาลัยให้ความรู้ถ่ายทอดความเป็นมอญในพื้นที่อื่นๆ สู่ชุมชน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
ชนาคัลภ์กันยกร พันธ์หว้าทันกร และสุพิชชา โตวิวิชญ์. (2564). บทบาทของวัดศาลาแดงเหนือต่อวิถีชีวิตชุมชนไทย-มอญ บ้าน ศาลาแดงเหนือในอำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี. วิวิธวรรณสาร, 5(2), 135-161.
ชุติมา สังคะหะ. (2561). อาหารกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมชุมชนชาวมอญ กรณีศึกษา ชุมชนชาวมอญ เทศบาลตำบลบางหลวง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี. วารสารมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์ นายเรืออากาศ, 6(2), 52-62.
ไททัศน์ มาลา. (2561). การจัดการปกครองสาธารณะแนวใหม่ (New Public Governance: NPG): แนวคิด และการประยุกต์ใช้ในการจัดการปกครองท้องถิ่น. Valaya Alongkorn Review, 8(1), 179-194.
ภดารี กิตติวัฒนวณิช. (2556). วิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมและแนวทางการออกแบบที่เหมาะสมในการออกแบบพิพิธภัณฑ์ชุมชน กรณีศึกษา: ชุมชนมอญวัดศาลาแดงเหนือ ตำบลเชียง รากน้อย อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี. (วิทยานิพนธ์สถาปัตยกรรมมหาบัณฑิต). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
รวิธร ฐานัสสกุล. (2563). เรียนรู้ความสำเร็จ สู่ความสุขที่ยั่งยืน บ้านศาลาแดงเหนือ จังหวัดปทุมธานี. สำนักส่งเสริมการเรียนรู้และบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. ปทุมธานี: ซิติพริ้นท์.
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2565). ศาลาแดงเหนือ หมู่บ้านชาวไทยเชื้อสายมอญและวิถีชีวิตริมน้ำ. เข้าถึงได้จาก https://www.sac.or.th/exhibition/24communities/saladaengnua/
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง. (2563). พืชผักพื้นบ้านชาวมอญ สะท้อนวิถีชีวิตกับแนวคิดกินอาหารให้เป็น "ยา”. เข้าถึงได้จาก https://www.hrdi.or.th/Articles/Detail/62
สิทธิโชค วิบูลย์, สุเทพ บุญซ้อน และปิยะวรรณ เลิศพานิช. (2554). การศึกษาการอนุรักษ์ทางวัฒนธรรมชาวมอญเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยว กรณีศึกษา: ชุมชนศาลาแดงเหนือ จังหวัดปทุมธานี. (รายงานการวิจัย). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์.
เหมือนพิมพ์ สุวรรณกาศ. (2558). มรดกทางวัฒนธรรม: การสร้างตัวตนคนมอญสามโคก จังหวัดปทุมธานี. (รายงานการวิจัย). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Dhirathiti, N. S. (2019). Co-production and the provision of lifelong learning policy for elderly people in Thailand. Public Management Review, 21(7), 1011-1028.
Osborne, S. P. (2010). Introduction The (New) Public Governance: a suitable case for treatment?. London: Routledge.
Palumbo, R. & Trocciola, G. (2015). Co-producing services to enhance cultural heritage. The role of co-production in improving the quality of tourism services. Retrieved from