พัฒนาการของนโยบายการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย

Main Article Content

พงศกร กาวิชัย
สมคิด แก้วทิพย์
เฉลิมชัย ปัญญาดี
สุริยจรัส เตชะตันมีนสกุล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทและพัฒนาการภาคเกษตรกรรมเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาคเหนือตอนบน 2) ศึกษาพัฒนาการของนโยบายการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาคเหนือตอนบน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ รวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากการค้นคว้าแหล่งข้อมูลสารสนเทศ ข้อมูลที่ได้มีการนำเสนอเผยแพร่ทั้งในระดับองค์กร หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ การศึกษาพัฒนาการในช่วงปี พ.ศ. 2500-พ.ศ. 2564 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและเชิงพรรณนา เพื่อสร้างข้อสรุปที่นำมาสังเคราะห์เป็นข้อความบรรยายตามปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น โดยตรวจสอบความเที่ยงตรงข้อมูลด้วยวิธีการตรวจสอบแบบสามเส้า
ผลการวิจัยพบว่า
1. บริบทและพัฒนาการภาคเกษตรพื้นที่ในช่วงก่อนแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เกิดการพัฒนาระบบการศึกษาและบุคลากรทางการเกษตรแผนใหม่ในการจัดตั้งแผนกยุวกสิกรในส่วนราชการ ส่งผลทำให้เกิดหลักสูตรการศึกษาและการพัฒนากสิกรรุ่นใหม่ในสถาบันการศึกษา ได้แก่ โรงเรียนฝึกหัดครูกสิกรรม วิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และหน่วยยุวกสิกรรวม 8 จังหวัดภาคเหนือ
2. พัฒนาทางนโยบายการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ ถือได้รับความสำคัญในรัฐบาลอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ประมาณ พ.ศ. 2550 ถึงปัจจุบัน (พ.ศ. 2564) ยิ่งทำให้เห็นว่ารัฐบาลมีความพยายามในการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานคนรุ่นใหม่ในภาคเกษตร รวมถึงการพัฒนาให้เกิดการสร้างงานในชุมชนชนบทที่กระตุ้นให้คนรุ่นใหม่กลับไปทำงานที่พื้นที่ชุมชน ซึ่งสามารถแบ่งประเด็นย่อย ได้แก่ 1) ช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (ฉบับ 1-3) การส่งเสริมการศึกษาด้านเกษตรเยาวชน คนรุ่นใหม่และกลุ่มสถาบันหรือองค์กรเกษตร 2) ช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (ฉบับ 4-6) การส่งเสริมการศึกษาด้านเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร 3) ช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (ฉบับ 7-9) การขับเคลื่อนเกษตรกรรมยั่งยืน/ธุรกิจการเกษตรและสนับสนุนสถาบันการศึกษาการเกษตร และ 4) ช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (ฉบับ 10-12) การสร้างและพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่หรือผู้ประกอบการเกษตร

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
กาวิชัย พ. ., แก้วทิพย์ ส. ., ปัญญาดี เ. ., & เตชะตันมีนสกุล ส. . (2023). พัฒนาการของนโยบายการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 23(1), 165–180. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/258494
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กิติศักดิ์ ทองมีทิพย์. (2564). พัฒนาการเกษตรกรรมของประเทศไทย: ในมิติด้านการพัฒนาชุมชนคุณภาพชีวิต. วารสารพัฒนศาสตร์, 4(1), 132-162.

ไกรยุทธ ธีรตยาคีนันท์. (2531). แนวพระราชดำริด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษาและฝ่ายวิจัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

จุมพล หนิมพานิช. (2547). การวิเคราะห์นโยบาย ขอบข่าย แนวคิด ทฤษฎี และกรณีตัวอย่าง. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

มหาวิทยาลัยแม่โจ้. (ม.ป.ป.). ประวัติมหาวิทยาลัยแม่โจ้. เข้าถึงได้จาก https://www.mju.ac.th/main/history/evolution.php

มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. (2563). ประวัติมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. เข้าถึงได้จาก https://www.cmru.ac.th/

วราดวง สมณาศักดิ์ และประยูร อิมิวัตร์. (2564). การเสริมสร้างและพัฒนาทายาทเกษตรกรรุ่นใหม่ตามแนวทางเกษตรทฤษฎีใหม่ อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย. วารสารนิติรัฐกิจและสังคมศาสตร์, 6(1), 187-205.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2561). รายงานประจำปี. กรุงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2510). แผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2510-2514). กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี.

_______. (2525). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 5 พ.ศ. 2525-2529. กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี.

_______. (2545). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 พ.ศ. 2545-2549. กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี.

_______. (2560). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2490). รายงานการการแถลงนโยบายคณะที่ 18 พลเรือตรี ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ ต่อรัฐสภาครั้งที่ 8/2490. กรุงเทพฯ: กลุ่มงานพัฒนาทรัพยากรสารสนเทศ สำนักวิชาการ.

สุภัทร คำมุงคุณ. (2562). การสร้างและพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สุภางค์ จันทวานิช. (2556). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 21). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อำพล พูลสวัสดิ์. (2554). การส่งเสริมและพัฒนากลุ่มยุวเกษตรกร อำเภอบางน้ำเปรี้ยวจังหวัดฉะเชิงเทรา ปี 2552. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการเกษตร.

Independent Evaluation Department (IED). (2013). Food Security Challenges in Asia. Philippines: Asian Development Bank.

The Economist Intelligence Unit (EIU). (2018). Global Food Security Index. Retrieved from https://foodsecurityindex.eiu.com/Index