กลยุทธ์การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก

Main Article Content

พระพินิจ ด้วงนา
ศรัณย์ วงศ์คำจันทร์
กิตติพัทธ์ เอี่ยมรอด

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพ ปัญหา และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก 2) กลยุทธ์การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก และ 3) ประเมินกลยุทธ์การจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก ใช้รูปแบบการวิจัยและพัฒนา (R & D) กลุ่มตัวอย่าง คือ พระสอนศีลธรรมและผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธ รวมทั้งสิ้น 156 รูป/คน ใช้วิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้น จำนวน 16 รูป/คน โดยการสนทนากลุ่มที่ประสบความสำเร็จในการจัดการเรียนการสอน ส่วนยกร่างกลยุทธ์ด้วยการประชุมเชิงปฏิบัติการ จำนวน 15 รูป/คน ตรวจสอบร่างกลยุทธ์ จำนวน 12 รูป/คน โดยการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ สำหรับการประเมินกลยุทธ์การโดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 17 รูป/คน โดยการหาค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพทั่วไป พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ส่วนปัญหา พบว่า ขาดการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ ขาดประเมินด้านหลักสูตรจากชุมชน ขาดคณะกรรมการจัดการเรียนการสอน และขาดการแบ่งหน้าที่และภารกิจ และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก พบว่า มีทั้งผู้ที่ประสบความสำเร็จและผู้ที่มีอุปสรรคในการจัดการเรียนการสอนโดยเฉพาะสื่อและวัสดุอุปกรณ์
2. กลยุทธ์ประกอบด้วย 5 กลยุทธ์ 1) ส่งเสริมการจัดการเรียนการสอนศีลธรรม 2) สร้างสื่อนวัตกรรม 3) สนับสนุนการวัดผลและการประเมินผลที่หลากหลาย 4) เสริมสร้างเครือข่ายอย่างมีส่วนร่วม และ 5) ส่งเสริมให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
3. ผลการประเมินกลยุทธ์ด้านความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ พบว่า ด้านความเหมาะสม และด้านความเป็นประโยชน์ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนด้านความเป็นไปได้ โดยรวมอยู่ในระดับมาก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ด้วงนา พ., วงศ์คำจันทร์ ศ., & เอี่ยมรอด ก. (2023). กลยุทธ์การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนศีลธรรมของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดตาก. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 23(1), 151–164. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/261772
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กานต์ เชาวน์นิรัติศัย. (2557). ผลกระทบจากการบริโภคสื่อที่มีต่อเด็ก. การประชุมวิชาการปัญญาภิวัฒน์ ครั้งที่ 4 อนาคตของประเทศไทยกับยุทธศาสตร์พืชเศรษฐกิจ, 9 พฤษภาคม 2557 (หน้า 131-150). กรุงเทพฯ: สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์.

กิตติภัช กนกธาดาสกุล. (2562). การดำเนินงานเสริมสร้างคุณธรรมในสถานศึกษาสอดคลองกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม. เชียงใหม่: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 4 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

คณิศร์ จับจิตต์. (2559). การศึกษาแนวทางการส่งเสริมงานแนะแนวในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2556). การพัฒนาหลักสูตรทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: วีพรินท์.

ชาญชัญ ฮวดศรี และสุวิน ทองปั้น. (2557). การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวพระพุทธศาสนาสู่การเป็นประชาคมอาเซียนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดขอนแก่น. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 1 การบูรณาการพระพุทธศาสนากับศาสตร์สมัยใหม่เพื่อพัฒนาประเทศไทยให้ยั่งยืนในประชาคมอาเซียน, 14 ธันวาคม 2557 (หน้า 444-456). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.

ณัฐวุฒิ อรุณพาณิช. (2558). การศึกษาการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษากำแพงเพชร เขต 1. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.

พระครูโกมุทสิทธิการ (พิทักษ์ เกสโร), อินถา ศิริวรรณ และศุลีพร เศวตพงษ์. (2558). กลยุทธ์การบริหารโรงเรียนวิถีพุทธ สำหรับโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1 กรุงเทพมหานคร. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 9(2), 96-105.

พระครูสมุห์วิโรจน์ วรมงฺคโล (ใจซื่อสมบูรณ์). (2555). สภาพปัญหาด้านการสอนของพระสอนศีลธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูสุนทรธรรมนิทัศน์. (2559). กระบวนการปลูกฝังความสามัคคีเชิงพุทธแก่นักเรียนประถมศึกษาในจังหวัดแพร่. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 3 และนานาชาติ ครั้งที่ 1 พุทธบูรณาการกับการวิจัยเพื่อพัฒนาสังคมให้ยั่งยืน, 28 มีนาคม 2559 (หน้า 1621-1632). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.

พระชัยสฤษดิ์ นริสฺสโร. (2556). การจัดการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนาในโรงเรียนมัธยมวัดดาวคะนอง เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระเทพสิงหวราจารย์ (โสภณ ยอดคำปา). (2561). การบูรณาการพระพุทธศาสนาเพื่อสร้างทรัพยากรมนุษย์ในศตวรรษที่ 21. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 6(ฉบับพิเศษ), 516-526.

สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์. (2564). การบริหารเชิงกลยุทธ์. (พิมพ์ครั้งที่ 21). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชซิ่ง.

สำนักงานพระสอนศีลธรรม มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2563). ความเป็นมา. เข้าถึงได้จาก https://mms.mbu.ac.th/2020/06/15/ความเป็นมา/

สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา. (2560). แนวทางดำเนินการ 29 ประการสู่ความเป็นโรงเรียนวิถีพุทธ. เข้าถึงได้จาก http://www.vitheebuddha.com

อนิวัช แก้วจำนงค์. (2555). การจัดการเชิงกลยุทธ์. (พิมพ์ครั้งที่ 2). สงขลา: พิมพลักษณ์.