การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในจังหวัดอุบลราชธานี สังกัดสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

Main Article Content

พระครูภัทรปัญญานุยุต (อดุลย์ ชนีวงศ์)

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน และปัญหาการพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 2) สร้างหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 3) ศึกษาผลการทดลองใช้หลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 4) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน การวิจัยเป็นแบบวิจัยและพัฒนา 4 ระยะ คือ 1) การศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหา 3 ขั้นตอน (1) สอบถามสภาพปัจจุบันและปัญหา (2) สัมภาษณ์แนวคิดผู้ทรงคุณวุฒิ (3) ศึกษาดูงานในโรงเรียนที่มีแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการศึกษาเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 2) การสร้างหลักสูตร คู่มือการใช้หลักสูตร 3) การทดลองใช้หลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 4) ประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน สถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติอ้างอิง เป็นการทดสอบค่าทีที่ไม่เป็นอิสระจากกัน (t-test for dependent sample)
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัจจุบันการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน อยู่ในระดับมาก ปัญหาอยู่ในระดับปานกลางทุกด้าน ได้แก่ ด้านหลักสูตรสถานศึกษา ด้านครู ด้านผู้เรียน ด้านผู้ปกครองและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
ด้านการระดมทรัพยากรเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา
2. หลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานมี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ ผลการเรียนรู้ โครงสร้างหน่วยการเรียนรู้ การจัดการเรียนรู้ สื่อและแหล่งเรียนรู้ การวัดและประเมินผลคุณภาพของหลักสูตร คู่มือการใช้หลักสูตร พบว่า โดยรวมมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด
3. ผลการทดลองใช้หลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน พบว่า 1) นักเรียนมีคุณธรรมพื้นฐานหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ผลการเปรียบเทียบคะแนนคุณธรรมหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3) ประสิทธิภาพของหลักสูตรเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน (E1/E2) เท่ากับ 80.90/82.13
4. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนต่อหลักสูตรเสริม เพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน พบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจในระดับมาก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
(อดุลย์ ชนีวงศ์) พ. . (2023). การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในจังหวัดอุบลราชธานี สังกัดสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ: . วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 23(2), 37–54. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/262540
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2562). ภาวการณ์ทางวัฒนธรรมของเด็กและเยาวชนไทย. นนทบุรี: คลินิกจิต-ประสาท กรมสุขภาพจิต.

ชวลิต ชูกำแพง. (2551). การพัฒนาหลักสูตร. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

บุญชม ศรีสะอาด. (2547). การพัฒนาหลักสูตรและการวิจัยเกี่ยวกับหลักสูตร. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสานส์.

ประยูรศรี กวนปรัชชา. (2559). การพัฒนารูปแบบกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรม ด้านความมีวินัยสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

พระครูปริยัติสุวรรณรังสี (ชูศักดิ์ ภูวงษา). (2560). การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมในยุคประชาคมอาเซียน โดยใช้แนวคิดจิตปัญญาศึกษาและโยนิโสมนสิการสำหรับนักเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). สกลนคร: มหาวิทยาราชภัฏสกลนคร.

พระเสถียร นานอก. (2556). ผลการจัดการเรียนรู้ตามแนวโยนิโสมนสิการที่มีต่อการคิดวิจารณญาณของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

พิเชษ ยังตรง. (2560). กลยุทธ์ในการพัฒนาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21. (ดุษฎีนิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.

พิริยะ โม้แพง, กิตติชัย สาธุสิโนบล และครรชิต แสนอุบล. (2557). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมคุณธรรมจริยธรรมโดยใช้ไตรสิกขาเป็นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 15(2), 5206-5222.

ภัทรพร อุตพันธ์. (2551). แนวทางการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาโรงเรียนพระปริยติธรรมในภาคใต้. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วิชัย วงค์ใหญ่. (2551). กระบวนการพัฒนาหลักสูตรและการเรียนการสอนภาคปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ศรายุธ วุฒิแพทย์. (2558). การศึกษาสภาพและปัญหาการบริหารงานบุคคลโรงเรียนพระปริยัติธรรม จังหวัดเชียงราย. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยสยาม.

ศิลปกร จุมพิต, ปิยาภรณ์ ศิริภานุมาศ และสาธิต ผลเจริญ. (2551). แนวทางการพัฒนาคุณธรรมพื้นฐาน 8 ประการของนักเรียนโรงเรียนบ้านประคอง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). บุรีรัมย์: มหาวิทยาลัยราชภัฎบุรีรัมย์.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาชาติ (พ.ศ.2560-2579). กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2557). คู่มือปฏิบัติงานโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

อภิสรรค์ ภาชนะวรรณ และเจตนิภัทร ชูช่วย. (2561). การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน โรงเรียนเสาไห้ “วิมลวิทยานุกูล” สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 15(29), 134-143.

อรวรรณ เฉลยนาค. (2553). การเปรียบเทียบผลการเรียนและการคิดอย่างมีวิจารณญาณจากการจัดการเรียนรู้แบบไตรสิกขากับการจัดการเรียนการสอนตามปกติ เรื่องงานประดิษฐ์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรอุตสาหกรรมมหาบัณฑิต). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

Osguthorpe, R. D. (2006). On the relationship Between the Moral Character of a Teacher and the Moral Development of a Student. (Doctor of Philosophy). USA.: University of Michigan.

Romeo, J. E. (2001). The Effect of Cognitive Moral: Development Instruction Moral Development Scores of Parochial High School Student. (Doctor of Philosophy). USA.: University of Miami.