รูปแบบการอนุรักษ์ป่าไม้ตามหลักพุทธจริยศาสตร์ของคณะสงฆ์จังหวัดเลย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์ป่าไม้ และการอนุรักษ์ป่าไม้ของวัดในจังหวัดเลย 2) ศึกษาหลักพุทธจริยศาสตร์ในการอนุรักษ์ป่าไม้ 3) สร้างรูปแบบการอนุรักษ์ป่าไม้ตามหลักพุทธจริยศาสตร์ของคณะสงฆ์จังหวัดเลย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาข้อมูลจากพระไตรปิฎก เอกสารวิชาการ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง มีผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 38 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนาตามหลักอุปนัยวิธี
ผลการวิจัยพบว่า
1. สถานการณ์ป่าไม้ของวัดในจังหวัดเลยเริ่มหายไปด้วยสาเหตุ 5 ประการ คือ 1) การเพิ่มขึ้นประชากร 2) การขยายเมือง 3) การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ 4) การสร้างสิ่งก่อสร้างต่างๆ 5) ความต้องการพื้นที่เพื่อการเกษตร และปศุสัตว์ จึงจำเป็นต้องมีการอนุรักษ์ป่าไม้ให้คือสภาพเดิมด้วยการปลูกป่า การดูแลป่า และบำรุงรักษาป่า
2. หลักพุทธจริยศาสตร์เป็นหลักความประพฤติที่มนุษย์พึงปฏิบัติต่อมนุษย์ และสภาพแวดล้อม และหลักพุทธจริยศาสตร์ที่นำมาใช้ในการอนุรักษ์ป่าไม้เพื่อให้เกิดความสมบูรณ์ได้แก่ หลักสัมมัปปทาน 4 และหลักสัปปายะ 4
3. รูปแบบการอนุรักษ์ป่าไม้ตามหลักพุทธจริยศาสตร์ของคณะสงฆ์จังหวัดเลยได้มีการนำหลักพุทธจริยศาสตร์ 2 หลัก คือ สัมมัปปธาน 4 และหลักสัปปายะ 4 มาประยุกต์ใช้เพื่อสร้างเป็นรูปแบบในการอนุรักษ์ป่าไม้ของคณะสงฆ์จังหวัดเลย 3 รูปแบบ คือ การปลูกป่า การดูแลป่า และบำรุงรักษาป่า ที่นำไปสู่ความมั่นคง และยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี.
จรัส ลีกา และคณะ. (2558). จรัส ลีกา และคณะ. (2558). แนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่นในการอนุรักษ์ป่าชุมชน: กรณีศึกษาวัดป่าประชาสรรค์ ตำบลหนองสองห้อง อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 3 ระดับนานาชาติ ครั้งที่ 1 พุทธบูรณาการกับการวิจัยเพื่อพัฒนาสังคมให้ยั่งยืน, 28 มีนาคม 2559, (หน้า 534-548). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.
จรัส ลีกา. (2563). การวิเคราะห์คติความเชื่อในการอนุรักษ์ป่าชุมชนของคนอีสาน. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 7(2), 133-149.
จักรพรรณ วงศ์พรพวัณ. (2561). นิเวศวิทยาเชิงพุทธแนวคิด คุณค่าและการเสริมสร้างการอนุรักษ์ป่าชุมชนในจังหวัดขอนแก่น. (รายงานการวิจัย). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.
ธนชาติ มังกิตะ. (2551). การอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของราษฏรในรูปแบบของป่าชุมชนกรณีศึกษา: บ้านขอใต้ หมู่ที่ 4 ตำบลบ้านขอ อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
เบญจภัคค์ เจริญมหาวิทย์. (2561). ดอนปู่ตา: ป่าวัฒนธรรมชุมชนภาคอีสานเชื่อมคนสร้างป่า. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(2), 2203- 2216.
พระครูพิพิธจารุธรรม. (2557). แนวทางการอนุรักษ์ป่าตามหลักคำสอนพุทธศาสนาเถรวาท. (รายงานการวิจัย). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช.
พระคันธสาราภิวงศ์. (2545). โพธิปักขิยธรรม. กรุงเทพฯ: บุญศิริการ.
พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2545). แนวคิดการใช้หลักสัปปายะในคัมภีร์พุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: บลิส พับลิชชิ่ง.
พระมหาธนกร กตปุญฺโญ (ดรกมลกานต์). (2562). พุทธวิธีในการดำเนินการบำบัดผู้เสพยาเสพติดของสถานพักฟื้นวัดถ้ำกระบอก. (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สำนักงานจังหวัดเลย. (2564). คำขวัญจังหวัดเลย. เข้าถึงได้จาก https:www 2.loei.go.th/frontpage
สำนักงานจัดการที่ดินป่าไม้ กรมป่าไม้. (2561). โครงการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้ พ.ศ. 2561-2562. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งและสิ่งแวดล้อม.
สำนักงานป้องกันรักษาป่าและควบคุมไฟป่า. (2564). สถิติการกระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับป่าไม้และการเกิดไฟไหม้ป่าปีงบประมาณ 2562. เข้าถึงได้จาก https:forest.go.th/content
องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ. (2564). ระบบนิเวศ eco system. เข้าถึงได้จาก https://oer.learn.in.th/search_detail/result/12449#oer_data
อรอำไพ สามขุนทด. (2561). แนวทางการจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการปฏิบัติธรรม. (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
