รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของภาวะผู้นำการเรียนรู้ 2) ศึกษาความต้องการจำเป็นในการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ 3) สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ และ 4) ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย (1) แบบวิเคราะห์เอกสาร และแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้าง เป็นการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (2) แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา ปีการศึกษา 2564 จำนวน 500 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน มีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ระหว่าง 0.80-1.00 มีค่าอำนาจจำแนกรายข้อระหว่าง 0.80-1.00 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.98 สถิติที่ใช้ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ลำดับความต้องการจำเป็นด้วยเทคนิค PNI modified
ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ มี 6 องค์ประกอบ คือ การเรียนรู้เป็นทีม การนำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในการปฏิบัติงาน ความคิดสร้างสรรค์ สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง และการบูรณาการ
2. ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ โดยภาพรวมเท่ากับ 0.85 (PNI modified = 0.85) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านเรียงตามลำดับความสำคัญ 3 ลำดับ ดังนี้ การเรียนรู้เป็นทีม (PNI modified = 0.88) รองลงมาคือ การนำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในการปฏิบัติงาน (PNI modified = 0.87) และความคิดสร้างสรรค์ (PNI modified = 0.86) ตามลำดับ
3. การสร้างและตรวจสอบรูปแบบ ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ สาระเนื้อหา วิธีการพัฒนา/กระบวนการการประเมินผล และเงื่อนไขความสำเร็จ
4. การทดลองใช้รูปแบบ พบว่า ผู้บริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา มีความก้าวหน้าในการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ ร้อยละ 16.53 และมีความคงสภาพของภาวะผู้นำการเรียนรู้ ร้อยละ 22.22
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
กนกอร สมปราชญ์. (2560). ภาวะผู้นำและภาวะผู้นำการเรียนรู้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 2). ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.
จิรวัฒน์ วงษ์คง และกนกอร สมปราชญ์. (2560). ตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหาร สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 11(2), 48-58.
ฐิติวัจน์ ทองแก้ว และประสพชัย พสุนนท์. (2561). การวิจัยเชิงเอกสารเพื่อสังเคราะห์องค์ประกอบและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของแนวคิดการจัดการสมรรถนะการประกอบอาชีพของคนพิการ: บริบทของสถานการณ์ กระบวนทัศน์ และแนวคิดที่ให้ความสำคัญกับสมรรถนะของมนุษย์ทุกคน. วารสารสาขามนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 11(3), 2162-2192.
นฤมล จิตรเอื้อ. (2560). บทบาทภาวะผู้นำในการพัฒนาองค์การสู่องค์การแห่งการเรียนรู้. วารสารสาขามนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลปะ, 10(2), 1738-1754.
บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.
_______. (2553). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.
ปริญญามิตร ลีนาลาด และคณะ. (2562). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำที่มีประสิทธิผลของผู้บริหารโรงเรียนมาตรฐานสากลในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 13(1), 11-20.
พรพิพัฒน์ ตั้งจิตรวัฒนากุล. (2559). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำแบบให้บริการของผู้บริหารสถานศึกษาระดับมัธยมศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส.), 23(1), 38-54.
เมตตา สอนเสนา และวัลลภา อารีรัตน์. (2558). ภาวะผู้นำทางการเรียนการสอนของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อแรงจูงใจในการปฏิบัติงานของครูในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 38(2), 115-123.
รุ่งอรุณ บวรชัยเดช. (2560). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำที่มีประสิทธิผลของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สมชาย เทพแสง. (2556). ภาวะผู้นำแห่งการเรียนรู้: รูปแบบของภาวะผู้นำสมัยใหม่. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร, 10(19), 30-41.
สุธรรม ธรรมทัศนานนท์. (2561). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำแห่งการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 13(2), 169-182.
สุนทรา โตบัว, พนิต เข็มทอง และวรัทยา ธรรมกิตติภพ. (2561). การใช้การประเมินความต้องการจำเป็นในการออกแบบการพัฒนาบุคลากรด้านการประเมินโครงการในสถานศึกษาอาชีวศึกษา. วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, 8(2), 69-87.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2558). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อภิศญารัศมิ์ ประราศี. (2561). โปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา. (วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
Brown, I. M. & Posner, B. Z. (2001). Exploring the Relationships Between Learning and Leadership. Leadership & Organization Development Journal, 22(6), 274-280.
Cronbach, L. J. (1990). Essentials of Psychology Testing. New York: Harper.
Jennings, C., & Wargnier, J. (2015). Effective learning with 70:20:10. The new frontier for the extended enterprise. Retrieved from https://alberonpartners.com/wp-content/uploads/2019/09/Alberon_Wargnier_2011-70-20-10_vEN.pdf
Marquardt, M. J. (2000). Action learning and leadership. The Learning Organization, 7(5), 233-241.
Neuman, M., & Simmons, W. (2000). Leadership for Student Learning. Phi Delta Kappan, 82(1), 9-12.
Pearson, K. (1920). Notes on the history of correlation. New York: Oxford University Press.
Posner, B. Z., & Kouzes, J. M. (1997). Ten lessons for leaders and leadership developers. Journal of Leadership Studies, 3(3), 3-10.
Scott, J. (1990). A Matter of Record, Documentary Sources in Social Research. Cambridge: Policy Press.
Tubin, D. (2013). Learning leadership for innovation at the system level: Israel. In Leadership for 21st Century Learning. Paris: OECD.
Yukl, G. A. (2010). Leadership in Organizations. (7th ed.). New Jersey: Pearson.
