การสร้างสรรค์พุทธจิตรกรรมล้านนาด้วยกระบวนการใช้วัสดุและแร่ธาตุธรรมชาติสู่การสร้างสรรค์ศิลปกรรมร่วมสมัย

Main Article Content

อำนาจ ขัดวิชัย
ปฏิเวธ เสาว์คง
พระครูพิลาสธรรมากร (ณัฐพล ประชุณหะ)
พระมหาธณัชพงศ์ สุพฺรหฺมปญฺโญ (ธณัชพงศ์ คิดอ่าน)

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สังเคราะห์องค์ความรู้เรื่องสี วัสดุ และแร่ธาตุธรรมชาติในงานพุทธจิตรกรรมล้านนา 2) สร้างสรรค์เทคนิค วิธีการ และกระบวนการ จากสี วัสดุ แร่ธาตุธรรมชาติ และงานพุทธจิตรกรรมล้านนาเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ทางวิชาการศิลปะแบบสร้างสรรค์ 3) นำเสนอนวัตกรรมเทคนิคสีศิลป์เชิงสร้างสรรค์ในงานพุทธจิตรกรรมล้านนา เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) และการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) เพื่อนำไปสู่การสร้างสรรค์พุทธจิตรกรรมล้านนาจากวัสดุและแร่ธาตุธรรมชาติสู่การส่งเสริมกิจกรรมการเรียนรู้ และการนำเสนอนวัตกรรมเทคนิคสีศิลป์เชิงสร้างสรรค์ในงานพุทธจิตรกรรมล้านนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ความรู้เรื่องสี วัสดุ และแร่ธาตุธรรมชาติที่ใช้ในงานพุทธจิตรกรรมล้านนาเป็นสีที่เกิดธรรมชาติที่มนุษย์รู้จักและนํามาประยุกต์ใช้ คือ สีที่ได้จากพืช สัตว์ ดิน และแร่ธาตุ ด้วยการศึกษาวิจัยแบบลองผิดลองถูกเพื่อให้เข้าถึงซึ่งเอกลักษณ์ของการให้สีที่แท้จริง
2. กระบวนการสกัดสีและแปรรูปให้เป็นผงสี มีวิธีการสกัดน้ำสีจากสารให้สีธรรมชาติด้วยการต้ม การระเหยให้น้ำสีสกัดการโขลก ทุบหรือปั่นพืชให้สี การกรองเอาน้ำสีไว้ และกระบวนการในการเตรียมผงสีธรรมชาติด้วยวิธีการอบแห้ง การเตรียมสีผงโดยใช้เกลือดูดซับ และการเตรียมสีผงโดยวิธีการตกตะกอนด้วยเกลือ
3. นวัตกรรมเทคนิคสีศิลป์เชิงสร้างสรรค์ได้นำเสนอกิจกรรมการเรียนรู้นวัตกรรมเทคนิคสีศิลป์เชิงสร้างสรรค์ในงานพุทธจิตกรรมล้านนาและนำเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่จากการสกัดสีจากพืชเศรษฐกิจในล้านนาออกมาเป็นรูปธรรม จับต้องได้ ใช้ประโยชน์ได้จริง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ขัดวิชัย อ., เสาว์คง ป. . ., (ณัฐพล ประชุณหะ) พ. ., & (ธณัชพงศ์ คิดอ่าน) พ. ส. . (2024). การสร้างสรรค์พุทธจิตรกรรมล้านนาด้วยกระบวนการใช้วัสดุและแร่ธาตุธรรมชาติสู่การสร้างสรรค์ศิลปกรรมร่วมสมัย. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 24(3), 87–102. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/268832
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

เก่งกาจ ต้นทองคำ และจิดาภา ศรีสวัสดิ์. (2563). การศึกษาวัตถุจากธรรมชาติที่ให้สี เพื่อใช้ในการสร้างสรรค์งานจิตรกรรมไทย. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 12 ศาสตร์พระราชา และการวิจัยเพื่อสร้างดุลยภาพชีวิตในยุค Disruptive Technology, 9-10 กรกฎาคม 2563, (หน้า 3626-3634). นครปฐม: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม.

แฉล้ม สถาพร. (2555). การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะภาพพิมพ์ด้วยสีธรรมชาติจากพืชในจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิจิตรศิลป์, 3(1), 267-301.

ตะวัน ตนยะแหละ, รวิเทพ มุสิกะปาน และสิริมา สัตยาธาร. (2560). การสร้างสรรค์สีย้อมธรรมชาติและลายผ้าเพื่อพัฒนาผ้าบาติกสู่ชุมชน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

นิโรจน์ จรุงจิตวิทวัส. (2561). เทคนิคในงานจิตรกรรมไทย. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊ค.

บุญเสริม วัฒนกิจ และคณะ. (2558). สหบททางธรรมชาติ: รงควัตถุจากธรรมชาติโดยการบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นและเทคโนโลยีสะอาด สู่การสร้างสรรค์ทางศิลปศึกษา. วารสารการศึกษาและการพัฒนาสังคม, 11(2), 258-269.

ไพโรจน์ พิทยเมธี. (2551). การวิเคราะห์องค์ประกอบการออกแบบเลขศิลป์ที่แสดงเอกลักษณ์ไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ภาณุพงษ์ เลาหสม. (2541). จิตรกรรมฝาผนังล้านนา. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ.