การพัฒนาเชิงพื้นที่ของพระบัณฑิตอาสาและพระธรรมจาริกเพื่อแก้ปัญหาความยากจนของราษฎรบนพื้นที่สูง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบท สภาพทั่วไป ปัญหา อุปสรรค และความต้องการพัฒนาพื้นที่สูง 2) ศึกษาบทบาทหน้าที่พันธกิจสภาพการปฏิบัติหน้าที่ของพระบัณฑิตอาสาและพระธรรมจาริกบนพื้นที่สูง 3) ศึกษาหลักการพัฒนาชุมชนเชิงพื้นที่สูงและหลักการพัฒนานวัตกรรมชุมชนวิถีพุทธ เพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนของราษฎรบนพื้นที่สูง 4) เสนอรูปแบบการพัฒนาเชิงพื้นที่ด้วยนวัตกรรมวิถีพุทธของพระบัณฑิตอาสาและพระธรรมจาริกบนพื้นที่สูง เป็นการวิิจััยแบบผสานวิธี ทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม พื้นที่วิจัย 3 ชุมชน คือ 1) บ้านดอกแดง 2) บ้านห้วยบง 3) บ้านจันทร์ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 25 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้คือ 1) แบบสำรวจเชิงพื้นที่ 2) แบบสัมภาษณ์เชิงลึก 3) แบบประเมินผลกิจกรรม ก่อน-หลัง นำข้อมูลมาวิเคราะห์และสรุปผลเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. บริบท สภาพทั่วไปของราษฎรบนพื้นที่สูงมีภูมิสังคมที่หลากหลายด้านเชื้อชาติ ศาสนา การศึกษา หนี้สิน รายได้ อาชีพ พบว่า ปัญหาความยากจนยังไม่ได้รับการแก้ไขอย่างเป็นรูปธรรม รายได้ที่ไม่เพียงพอกับรายจ่าย มีหนี้สินสะสม อุปสรรค คือ สภาพภูมิศาสตร์ ขาดแคลนทรัพยากร การเข้าถึงการบริการ และทรัพยากรสารสนเทศ ความต้องการพัฒนาพื้นที่สูง คือ การส่งเสริมเศรษฐกิจท้องถิ่น พัฒนาการเกษตรและอุตสาหกรรมที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม
2. บทบาท หน้าที่ พันธกิจ สภาพการปฏิบัติหน้าที่ ของพระบัณฑิตอาสาและพระธรรมจาริก คือ 1) เผยแผ่พระพุทธศาสนา 2) พัฒนาคุณภาพด้านจิตใจ 3) ทำนุบำรุงศิลปะวัฒนธรรม 4) สร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ป่าต้นน้ำ 5) ให้ความรู้ด้านพิษภัยของยาเสพติด
3. หลักการพัฒนาชุมชนเชิงพื้นที่สูงและหลักการพัฒนานวัตกรรมชุมชนวิถีพุทธด้วยหลักทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ คือ ประโยชน์สุขในปัจจุบัน เป็นธรรมหัวใจเศรษฐีในการแก้ไขปัญหาความยากจน
4. เสนอรูปแบบการพัฒนาเชิงพื้นที่ด้วยนวัตกรรมวิถีพุทธ คือ 1) เน้นการพึ่งพาตนเอง 2) ส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ 3) เน้นวัดเป็นศูนย์เรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น 4) สร้างการมีส่วนร่วมของชุมชน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
กรณิศ ดวงใบ. (2559). การแก้ไขปัญหาความยากจนด้วยพุทธบูรณาการ. วารสารสวนปรุง, 32(2), 43-44.
ทาริตา แตงเส็ง, ณัฐวิภา ทองรุ่ง และกัมปนาท วงษ์วัฒนพงษ์. (2563). การพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ. Journal of Modern Learning Development, 5(4), 239-253.
บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.
พระอุดมบัณฑิต (สมศักดิ์ สุทฺธิญาณเมธี). (2562). พระธรรมจาริก: กระบวนการ และรูปแบบ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาบนพื้นที่สูง อาศรมพระธรรมจาริกบ้านเข็กน้อย จังหวัดเพชรบูรณ์. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน). (2562). แผนการวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูงระยะที่ 8 ปี (พ.ศ. 2563-2570). กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน).
สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว). (2564). กลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย: งานวิจัยและความท้าทาย. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
Hawkins, D. I., Best, R. J., & Coney, K. A. (1998). Consumer behaviors: Building marketing strategy. (7th ed.). MA: McGraw-Hill.
