การศึกษาวิเคราะห์ตถาคตครรภ์ในฐานะเป็นอัตตาที่แท้จริงตามจารีตของนิกายมหายาน

Main Article Content

วรกร ชาติชัยทัศ
จรัส ลีกา
จักรพรรณ วงศ์พรพวัณ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาตถาคตครรภ์ในฐานะเป็นอัตตาที่แท้จริง 2) ศึกษาตถาคตครรภ์ในฐานะเป็นอัตตาที่แท้จริงตามจารีตของนิกายมหายาน 3) วิเคราะห์ตถาคตครรภ์ในฐานะเป็นอัตตาที่แท้จริงตามจารีตของนิกายมหายาน เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร ศึกษาข้อมูลปฐมภูมิจากพระสูตรมหายานที่เกี่ยวข้องทั้งหมด 8 พระสูตร มีตถาคตครรภสูตร เป็นต้น ข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสารวิชาการและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาตามหลักอุปนัยวิธี
ผลการวิจัยพบว่า
1. ตถาคตครรภ์เป็นสถานที่เกิดขึ้นของหน่ออ่อนแห่งพระตถาคตหรือภาวะพุทธะที่สถิตอยู่ในจิตใจของสัตว์โลก หน่ออ่อนแห่งตถาคตครรภ์ในสัตว์โลกมีธรรมชาติของพุทธะที่สะท้อนความบริสุทธิ์ของจิต และสามารถพัฒนาไปสู่ความรู้แจ้งด้วยปัญญาอย่างลึกซึ้ง
2. ตถาคตครรภ์ คือพุทธภาวะ อาลยวิญญาณ ธรรมกาย และศูนยตา เป็นความบริสุทธิ์ของจิตที่มีความสัมพันธ์กับการพัฒนาปัญญาเพื่อให้เกิดความหยั่งรู้ในการกำจัดอวิชชาให้หมดไป มีสภาพบริสุทธิ์ที่นำไปสู่ความหลุดพ้นจากสังสารวัฏ
3. ตถาคตครรภ์ เป็นองค์แท้ของพระพุทธเจ้า แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ ธรรมกาย และสัมโภคกาย ธรรมกายมีสภาวะบริสุทธิ์ เป็นอมตะ ไม่ดับสูญ มีอยู่ตลอดเวลา เป็นนิรันดร และไม่ขึ้นอยู่กับเวลา ธรรมกายเป็นผู้เนรมิตสัมโภคกายขึ้นมา สัมโภคกายมีรัศมีเรืองรองและแสงสว่างที่แผ่ซ่านไปไม่มีที่สิ้นสุดไม่ได้อยู่ในรูปตัวบุคคล แล้วแต่ธรรมกายจะเนรมิตให้อยู่ในรูปใด สัมโภคกายจะปรากฏให้พระโพธิสัตว์ในภพภูมิชั้นสูง และเทวดาได้พบเห็นเท่านั้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ชาติชัยทัศ ว. ., ลีกา จ., & วงศ์พรพวัณ จ. . (2024). การศึกษาวิเคราะห์ตถาคตครรภ์ในฐานะเป็นอัตตาที่แท้จริงตามจารีตของนิกายมหายาน. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 24(3), 325–336. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/273102
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

ดวงพร อาภาศิลป์. (2556). แนวคิดเรื่องตถาคตครรภ์ในพุทธศาสนามหายานอินเดียยุคต้น. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ถาปกรณ์ กำเนิดศิริ. (2553). มโนทัศน์เรื่องพุทธภาวะในฐานะรากฐานทางจริยธรรมในพุทธปรัชญามหายาน. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 17(3), 39-76.

ธนู แก้วโอภาส. (2529). ปรัชญา-ศาสนา ตะวันออก และตะวันตก. กรุงเทพฯ: ธรรมสาร.

พระมหายุทธนา นรเชฏฺโฐ (ศิริวรรณ). (2556). พัฒนาการแนวคิดตถาคตครรภ์ในพระพุทธศาสนามหายาน (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุมาลี มหณรงค์ชัย. (2550). พุทธศาสนามหายาน (ฉบับปรับปรุงแก้ไข). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ศยาม.

Page, T. & Yamamoto, K. (2013). The Mahayana Mahaparinirvana Sutra: Last and most impressive teachings of the Buddha about Reality and the True Self. London: Nirvana Publications.

Suzuki, D. T. (1932). The Lankavatara Sutra: A Mahayana Text. London: George Routledge and Sons.