การศึกษาวิเคราะห์หลักจริยศาสตร์ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-ป.6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า ตำบลบะยาว อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี

Main Article Content

พระภัทรโภคิน ฐิตสาโร (ภัทรโภคิน พรมโคตร)
พระครูภาวนาโพธิคุณ (สมชาย พังหมื่นไว)
จรัส ลีกา
ประยงค์ แสนบุราณ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า 2) ศึกษาวิเคราะห์หลักพุทธจริยศาสตร์ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 3) เสนอแนวทางการประยุกต์ใช้หลักพุทธจริยศาสตร์ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสังเกตพฤติกรรม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้ปกครอง จำนวน 7 คน บุคลากรครู จำนวน 7 คน และนักเรียนจำนวน 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีพรรณนาตามหลักอุปนัยวิธี
ผลการวิจัยพบว่า
1. พฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า ได้แก่ ความประพฤติหรือการแสดงออกของนักเรียน 4 ด้าน คือ 1) ความรับผิดชอบต่อการเรียน 2) ความมีระเบียบวินัย 3) ความซื่อสัตย์สุจริต 4) ความเสียสละต่อส่วนรวม
2. หลักพุทธจริยศาสตร์ ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 ได้แก่ หลักธรรมที่เป็นข้อประพฤติเพื่อให้เกิดความเจริญงอกงามในชีวิต คือ ภาวนา 4 ประกอบด้วย กายภาวนา คือ การพัฒนากาย ศีลภาวนา คือ การพัฒนาศีล จิตภาวนา คือ การพัฒนาจิตใจ ปัญญาภาวนา คือ การพัฒนาปัญญา
3. การเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้หลักพุทธจริยศาสตร์ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า คือการนำเอาหลักพุทธจริยศาสตร์ภาวนา 4 เข้ามาใช้ในการพัฒนา 4 ด้าน ดังนี้ ด้านความรับผิดชอบ ด้านความมีระเบียบวินัย ด้านความซื่อสัตย์สุจริต ด้านความเสียสละ โดยจัดกิจกรรมอบรมธรรมะ ไหว้พระรับศีล นั่งสมาธิแผ่เมตตา สวดมนต์เจริญภาวนา เพื่อให้ได้พฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามนโยบายของการศึกษาขั้นพื้นฐาน เช่น มีความรับผิดชอบต่อการเรียน ปฏิบัติตามระเบียบวินัยของโรงเรียน มีความซื่อสัตย์ต่อตนและต่อสังคม มีความเสียสละต่อหน้าที่ๆ ได้รับมอบหมาย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
(ภัทรโภคิน พรมโคตร) พ. ฐ. ., (สมชาย พังหมื่นไว) พ. ., ลีกา จ. ., & แสนบุราณ ป. . (2024). การศึกษาวิเคราะห์หลักจริยศาสตร์ภาวนา 4 ในการพัฒนาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของนักเรียนชั้น ป.4-ป.6 โรงเรียนบ้านโคกเล้า ตำบลบะยาว อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 24(2), 161–176. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/273176
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กรรณิการ์ กงแก้ว. (2550). ความต้องการพัฒนาบุคลากรของอาจารย์มหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสาตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ณัฐ จันทร์หนูหงส์. (2554). ศึกษาพฤติกรรมเชิงจริยธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 โรงเรียนสีกัน (วัฒนานันท์อุปถัมภ์) เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ทวีศักดิ์ ทองทิพย์. (2555). การวิเคราะห์การศึกษาตามหลักไตรสิกขา. (สารนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

นาวิน เหมือนแสง. (2560). การบริหารสถานศึกษากับการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของผู้เรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสมุทรสาคร. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พระจิรวัฒน์ อุตฺตมเมธี (วุฒิพงศ์). (2557). การศึกษาเพื่อพัฒนาตนตามทัศนะของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระบุญทัน จารุวณฺโณ (กณาลักษณ์). (2553). การศึกษาพฤติกรรมเชิงจริยธรรมกับความมีวินัยของนักเรียนมัธยมศึกษา โรงเรียนสิรินธรวิทยานุสรณ์ เทศบาลตำบลนิคมลำโดมน้อย อำเภอสิริธร จังหวัดอุบลราชธานี. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พระพุทธินันทน์ บุญเรือง. (2551). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์แบบยั่งยืนตามหลักพระพุทธศาสนา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาพยุงศักดิ์ ธมฺมวิสุทฺธิเมธี (โสภาสาย). (2555). การศึกษาวิเคราะห์มนุษย์ที่สมบูรณ์ตามแนวพุทธปรัชญา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาพรสวรรค์ กิตฺติวโร (จันโปรด). (2554). ศึกษาการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ตามหลักกุศลกรรมบถ 10 ประการ. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสมศักดิ์ สนฺตวาโจ (สนธิกุล). (2551). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เชิงพุทธตามแนวของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พัชรินทร์ แจ้งอิ่ม. (2556). การพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของข้าราชการครูตามหลักภาวนา 4 ในเขตอำเภอท่าตะโก จังหวัดนครสวรรค์. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พุทธทาสภิกขุ. (2542). บางแง่มุมของกามในทัศนะพุทธทาสภิกขุ. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

อ้อมเดือน สดมณี และคณะ. (2553). ปัจจัยเชิงบูรณาการที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการทำงานอย่างมีจริยธรรมของแกนนำชุมชนในภาคกลาง: การศึกษาระยะที่หนึ่ง. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.