แนวทางการเสริมสร้างชีวิตที่ดีด้วยจูฬกัมมวิภังคสูตร
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหลักกรรมในจูฬกัมมวิภังคสูตร และ 2) ศึกษาแนวทางการเสริมสร้างชีวิตที่ดีด้วยจูฬกัมมวิภังคสูตร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบเจาะลึกจากผู้ที่เกี่ยวข้องกับการเสริมสร้างชีวิตที่ดี จำนวน 3 กลุ่ม 17 รูป/คน ประกอบด้วย กลุ่มนักวิชาการทางพระพุทธศาสนา กลุ่มพระสังฆาธิการ และกลุ่มผู้บริหารองค์กร วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. จูฬกัมมวิภังคสูตร เป็นพระสูตรที่ว่าด้วยกรรมและผลของกรรม โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงตรัสแสดงมูลเหตุของกรรมที่ทำให้มนุษย์นั้นเกิดมาแตกต่างกัน ซึ่งมีลักษณะของกรรมและในฐานะเป็นผู้รับกรรม ความหมายของกรรมในจูฬกัมมวิภังคสูตร หมายถึง “กระบวนการปรุงแต่งสร้างสรรค์หรือเสริมสร้างชีวิตให้เป็นไปตามกรรม” ซึ่งเป็นเรื่องของการจำแนกกรรมตามการกระทำหรือพฤติกรรมของมนุษย์ ที่กระทำด้วยเจตนาทางกาย ทางวาจา และทางใจ
2. แนวทางการเสริมสร้างชีวิตที่ดีด้วยจูฬกัมมวิภังคสูตรประกอบด้วยหลักการดำเนินชีวิต 4 ประการ 1) การเสริมสร้างชีวิตที่ดีทางด้านกายโดยใช้วิธีการตั้งมั่นเป็นผู้ที่มีศีลธรรม ละเว้นการประพฤติชั่วทุจริตต่างๆ โดยใช้หลักศีลห้าเป็นพื้นฐาน 2) การเสริมสร้างชีวิตที่ดีทางด้านจิตใจและอารมณ์ โดยใช้วิธีการประคับประคองชีวิตให้อยู่ในเส้นทางที่ดีงาม มีการใช้ประสาทสัมผัสกับสิ่งต่างๆ อย่างเหมาะสม 3) การเสริมสร้างชีวิตที่ดีทางด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยใช้วิธีพัฒนาทักษะการอยู่ร่วมกันในสังคมและสิ่งแวดล้อม การฝึกอบรมพัฒนาตนเองให้มีจิตใจโอบอ้อมอารีย์ มีความรักความสามัคคีและเป็นกัลยาณมิตรกับสิ่งแวดล้อม และ 4) การเสริมสร้างชีวิตที่ดีทางด้านสติปัญญา โดยใช้วิธีฝึกการรับรู้และเข้าใจสถานการณ์และบุคคลรอบตัวอย่างเหมาะสม
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
ฐิตินันท์ กาญจนวิโรจน์. (2553). การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักอริยมรรค. (วิทยานิพนธ์ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
บัวบุษรา อัครสรุติพงศ์. (2560). บูรณาการความเชื่อเรื่องกรรมและผลของกรรมในพุทธปรัชญาเถรวาทด้วยมหากัมมวิภังคสูตร. วารสารพุทธมัคค์, 2(1), 43-52.
ปถมพร ตะละภัฏ และดุษฎี สุวรรณขจร. (2560). ศึกษาวิเคราะห์การคิดเชิงบวกในการพัฒนาชีวิตตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ม, 13(3), 280-291.
พระครูปทุมภาวนาจารย์ และเสริมศิริ อัครพุฒิพันธ์. (2562). หลักภาวนา 4 กับการพัฒนาปรีชาเชิงอารมณ์ของวัยรุ่นไทยในสังคมยุคดิจิทัล. วารสารพุทธจิตวิทยา, 4(1), 129-142.
พระมนตรี กิจฺจสโร (วิโรจะ) และคณะ. (2561). การปรับใช้หลักไตรสิกขาเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักเรียน โรงเรียนศรีวิไลวิทยา อำเภอศรีวิไล จังหวัดบึงกาฬ. เข้าถึงได้จาก https://www.firstojs.com/index.php/JTPR/article/view/204/123
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2525). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับสยามรัฐ เล่มที่ 14, 20. นครปฐม: มหามกุฏราชวิทยาลัย.
วศิน อินทสระ. (2555). หลักกรรมและการเวียนว่ายตายเกิด. สมุทรปราการ: ขุมทองอุตสาหกรรมและการพิมพ์.
ศิริพร บุญชัยเสถียร. (2558). การฝึกจิตเพื่อควบคุมและพัฒนาตนตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสารสถาบันวิจัยญาณสังวร, 6(2), 11-20.
สกล เหลืองไพฑูรย์ และสุเชาวน์ พลอยชุม. (2561). การเสริมสร้างความคิดเชิงบวกตามแนวพุทธธรรม. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 6(ฉบับพิเศษ), 113-123.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ 27). กรุงเทพฯ: พระพุทธศาสนาของธรรมสภา.
สาริกา หาญพานิชย์. (2558). การศึกษาวิเคราะห์รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตเชิงพุทธบูรณาการ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 32(3), 25-48.