การศึกษาคนไทในรัฐอัสสัม อินเดีย: จากแนวคิด “รากเหง้าดั้งเดิม” สู่ “ชาตินิยมเชิงเชื้อชาติ” และ “การณ์กำหนดทางชาติพันธุ์"

Main Article Content

พิเชฐ สายพันธ์, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.

บทคัดย่อ

นักวิชาการไทยเริ่มให้ความสนใจต่อการศึกษาคนไทกลุ่มต่าง ๆ และคนไทใน
รัฐอัสสัม ประเทศสาธารณรัฐอินเดีย มาอย่างยาวนานตั้งแต่ทศวรรษ 2440 โดยมี
พื้นฐานจากความคิด “รากเหง้าดั้งเดิม” (primordialism) ที่อธิบายก าเนิดของคน
ไทร่วมกันก่อนแยกย้ายมาตั้งถิ่นฐานในที่ต่าง ๆ ในปัจจุบัน นับตั้งแต่ พ.ศ.2482 เป็น
ช่วงเวลาที่ความคิดว่าด้วย “เชื้อชาติไท” (TaiRace) ก าลังมีบทบาทส าคัญในแวดวง
วิชาการจากผลงานชิ้นส าคัญเรื่อง “The Tai Race: Elder brother of the
Chinese” ของวิลเลียม ดอดด์ เป็นผลให้รัฐบาลไทยในขณะนั้นน ามาสร้างเป็น
นโยบายชาตินิยมเชิงเชื้อชาติ (racist nationalism) เปิดโอกาสให้นักวิชาการจาก
ประเทศไทยได้เดินทางเข้าไปบุกเบิกการศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ไทในรัฐอัสสัม ประเทศ
อินเดีย จนถึงทศวรรษ 2520 บรรยากาศของวงการไทยศึกษา (Thai Studies) ทำ
ให้ความร่วมมือทางวิชาการระหว่างนักวิชาการไทยและนักวิชาการจากอินเดียได้
พัฒนาอย่างใกล้ชิด มีผลให้การศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ไทในประเทศอินเดียเปิดประเด็น
อย่างกว้างขวางขึ้นและพัฒนาสู่แนวคิด “การณ์กำหนด” ทางชาติพันธุ์ (situational
ethnicity) ซึ่งให้ความสนใจต่อเงื่อนไขการเปลี่ยนแปลง การปรับตัว ความขัดแย้ง
องค์กร บริบททางการเมือง ฯ วิเคราะห์ร่วมกับสภาวการณ์ต่าง ๆ และส่งผลให้เกิด
ความเคลื่อนไหวในกระบวนการฟื้นฟูทางวัฒนธรรมและสภาวะชาติพันธุ์ของบรรดา
คนไทกลุ่มต่าง ๆ ในประเทศอินเดียอย่างเป็นระบบและเป็นวงกว้างมาจนถึงปัจจุบัน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สายพันธ์ พ. (2019). การศึกษาคนไทในรัฐอัสสัม อินเดีย: จากแนวคิด “รากเหง้าดั้งเดิม” สู่ “ชาตินิยมเชิงเชื้อชาติ” และ “การณ์กำหนดทางชาติพันธุ์". วารสารมานุษยวิทยา, 1(1), 83–117. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jasac/article/view/226349
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ