มานุษยวิทยาหลังมนุษยนิยม กับ Science/Climate Fictions
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา มานุษยวิทยาหลังมนุษยนิยม (posthuman anthropology) ได้กลายมาเป็นแนวทางของการศึกษาซึ่งมีความสำคัญมากขึ้นในวงการมานุษยวิทยาทั่วโลก ในบทความนี้ ผู้เขียนหยิบยกวรรณกรรมแนววิทยาศาสตร์ (science fiction/ sci-fi) มาอภิปรายผ่านมุมมองมานุษยวิทยาของการมองไปยังอนาคต (speculative anthropology) ในฐานะที่เป็นหนึ่งในแนวทางสำคัญของการทำความเข้าใจการประกอบสร้างโลกแบบหลังมนุษยนิยม ตลอดจนการเชื่อมโยงโลกดังกล่าวกับการศึกษาทางมานุษยวิทยา ผู้เขียนยกผลงานของนักเขียน 3 คน คือ Ursula K. Le Guin, Kurt Vonnegut และ Jeff VanderMeer มาอภิปรายเพื่อชี้ให้เห็นถึงวิธีการสร้างจินตนาการ การถักร้อยความสัมพันธ์ สภาวะย้อนแย้ง และความท้าทายของมนุษยสมัย(Anthropocence) ผ่านปฏิบัติการของการเขียนและการประกอบสร้างโลกในนวนิยายแนววิทยาศาสตร์ ซึ่งสะท้อนความเป็นไปได้ของสภาวะหลังมนุษยนิยมหลากหลายรูปแบบ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์@ของวารสารมานุษยวิทยา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, ประเทศไทย
ข้อมูลเพิ่มเติม:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
เอกสารอ้างอิง
The MATTER. (2564). เมื่อหนีไปพ้นก็ต้องอยู่ให้ได้ การศึกษาพบจุลินทรีย์ ทั่วโลกเริ่มวิวัฒนาการตัวเองให้ย่อยสลายพลาสติกได้. เข้าถึงเมื่อ15 ธันวาคม 2565. สืบค้นจาก https://thematter.co/brief/162893/162893.
The MATTER. (2565). นักวิจัยพบไมโครพลาสติกในรกของเด็กเกิดใหม่ ตอกย้ำ ว่ามนุษย์ไม่สามารถหนีสิ่งปนเปื้อนพ้น. เข้าถึงเมื่อ 24 สิงหาคม 2565. สืบค้นจาก https://thematter. co/brief/166983/166983.
Appadurai, A. (2013). The Future as Cultural Fact: Essays on the Global Condition. London and New York: Verso.
Behar, R. (2007). Ethnography in a Time of Blurred Genres. Anthropology and Humanism, 32(2): 145-155.
Bryant, R. & Knight, D. (2019). The Anthropology of the Future. Cambridge: Cambridge University Press.
Clifford, J., & E. Marcus, G. (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. Berkeley: University of California Press.
Collins, S. G. (2003). Sail on! Sail on!: Anthropology, Science Fiction, and the Enticing Future. Science Fiction Studies, 30(2): 180-198.
de la Cadena, M., & Blaser, M. (Eds.). (2018). A World of Many Worlds. Durham: Duke University Press.
Fassin, D. (2014). True Life, Real Lives: Revisiting the Boundaries Between Ethnography and Fiction. American Ethnologist, 41(1): 40-55.
Geertz, C. (1973). The Interpretation of Cultures. New York: Basic Books.
Haraway, D. (2016). Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene. Durham: Duke University Press.
Helmreich, S. (2009). Alien Ocean: Anthropological Voyages in Microbial Seas. Berkley: University of California Press.
Kirksey, E. (Ed.). (2014). Multispecies Salon. Durham: Duke University Press.
Kohn, E. (2013). How Forests Think: Toward an Anthropology Beyond the Human. London: University of California Press.
Latour, B. (2004a). Why Has Critique Run out of Steam? From Matters of Fact to Matters of Concern. Critical Inquiry, 30(2): 225- 248.
Latour, B . (2004b). Politics of Nature: How to Bring Science into Democracy. Cambridge: Harvard University.
Latour, B. (2020). Critical Zones: The Science and Politics of Landing on Earth. Massachusetts: MIT Press.
Le Guin, U. K. (1969). The Left hand of Darkness. New York: Ace Science Fiction Books.
Le Guin, U. K . (1974). The Dispossessed. New York: Harper & Row.
Le Guin, U. K . (1986). The Carrier Bag Theory of Fiction. London: Ignota Books.
McLean, S. (2017). Fictionalizing Anthropology: Encounters and Fabulations at the Edges of the Human. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Morton, T. (2010). The Ecological Thought. Cambridge: Harvard University Press.
Morton, T. (2013). Hyperobjects: Philosophy and Ecology after the End of the World. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Narayan, K. (1999). Ethnography and Fiction: Where Is the Border?. Anthropology and Humanism, 24(2): 134-147.
Pandian, A. (2019). A Possible Anthropology: Methods for Uneasy Times. Durham: Duke University Press.
Tsing, A. L. (2015). The Mushroom at the End of the World: On the Possibility of Life in Capitalist Ruins. Princeton and Oxford: Princeton University Press.
Schmidt, N. J. (1984). Ethnographic Fiction: Anthropology's Hidden Literary Style. Anthropology and Humanism Quarterly, 9(4): 11-14.
Stankiewicz, D. (2012). Anthropology and Fiction: An Interview with Amitav Ghosh. Cultural Anthropology, 27(3): 535-541.
Stoller, P. (2007). Ethnography/Memoir/Imagination/Story. Anthropology and Humanism, 32(2): 178-191.
VanderMeer, J. (2014a). Acceptance. New York: Farrar, Straus and Giroux.
VanderMeer, J. (2014b). Annihilation. New York: Farrar, Straus and Giroux.
VanderMeer, J. (2014c). Authority. New York: Farrar, Straus and Giroux. Vonnegut, K. 1963. Cat's Cradle. New York: Delacorte Press.
Wolf-Meyer, M. J. (2019). Theory for the World to Come: Speculative Fiction and Apocalyptic Anthropology. Minneapolis: University of Minnesota Press.
