การศึกษาของคณะสงฆ์ไทยภายใต้พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ Education of Thai Sangha under the Sangha Act

บทคัดย่อ

สถาบันพระพุทธศาสนามีบทบาทสำคัญในการจัดการศึกษาของชาติ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งในอดีตก่อนที่จะมีพระราชบัญญัติคณะสงฆ์เกิดขึ้น คณะสงฆ์ได้ดำเนินการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมโดยมีจุดประสงค์เพียงเพื่ออ่านออกเขียนได้เท่านั้น จึงเป็นหลักสูตรที่ไม่สอดคล้องกับวิวัฒนาการของสังคม แต่หลังจากที่มีพระราชบัญญัติคณะสงฆ์เกิดขึ้นในราชอาณาจักรไทย มีการกำหนดบทบาทและหน้าที่ของเจ้าคณะพระสังฆาธิการอย่างชัดเจน มีการกำหนดหลักสูตรเพื่อให้สอดคล้องกับการศึกษาอย่างสามัญทั่วไป พระปริยัติธรรมจึงเป็นการศึกษาของคณะสงฆ์ที่เป็นหลักสูตรเฉพาะ มีการศึกษาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาควบคู่กันไปกับการศึกษาวิชาสายสามัญ บทความวิชาการนี้ ผู้เขียนใช้การศึกษา วิเคราะห์ และสังเคราะห์เอกสาร แล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา บทความนี้ จะนำเสนอผลวิเคราะห์การศึกษาของคณะสงฆ์ไทยหลังจากมีพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ฉบับแรกเกิดขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2445 หรือที่รู้จักกันในนามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองคณะสงฆ์ ร.ศ. 121 จนถึงพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ. 2562 ซึ่งการตราพระราชบัญญัติคณะสงฆ์เหล่านี้ ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงด้านการจัดการศึกษาของคณะสงฆ์ไทยเป็นอย่างมาก