Phu Tai Dance of Ban Nong Hang, Kuchinarai District, Kalasin Province

Abstract

ดนตรีของชาวภูไท บ้านหนองห้าง อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ นั้นเป็นการฟ้อนรำเพื่อใช้ในโอกาสพิเศษ เช่นต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง และบางครั้งมักนิยมฟ้อนในงานประเพณีบุญข้าวจี่ การฟ้อนละคอนภูไทบ้านหนองห้างมีลักษณะเป็นการฟ้อนด้วยมือเปล่าโดยมีท่วงท่า และลีลาที่เป็นแบบแผนเฉพาะกลุ่มด้วยการผสมผสานนาฏศิลป์ท้องถิ่นอีสาน การฟ้อนละคอนภูไทบ้านหนองห้างนี้เป็นการฟ้อนที่แสดงออกถึงความสามัคคีและความพร้อมเพรียงของชาวภูไทในชุมชน ปัจจุบันนิยมใส่ลูกเล่นที่แสดงถึงความเป็นอิสระธรรมชาติการเกี้ยวพาราสีกัน เช่น
การเล่นหูเล่นตา การหยอกล้อ หรือลักษณะลูกเล่นและการแสดงท่าทางของแต่ละคน

            กระบวนท่าฟ้อนของฟ้อนละคอนภูไทบ้านหนองห้างประกอบด้วยท่าฟ้อนต่าง ๆ 6 ท่า ได้แก่ ท่าไหว้ครู ท่าช่อม่วง ท่าบัวตูมบัวบาน ท่ากินรีหลิ้น(เล่น)น้ำ ท่าช้างเทียมแม่ และท่าอำลา ส่วนการก้าวเท้าหรือลักษณะการขยับขาเวลาฟ้อนเรียกว่า “ท่าเช็ดขี้ไก่” เพราะมีลักษณะการก้าวขาลากส้นเท้าไปกับพื้นเหมือนเป็นการเช็ดขี้ไก่ออกจากเท้านั่นเอง ประเด็นด้านเครื่องดนตรีของฟ้อนละคอนภูไทบ้านหนองห้างนั้น ประกอบด้วยเครื่องดนตรีหลัก 3 ชิ้นได้แก่ กลองตุ้ม กลองทว้า(ผางฮาด) และฉาบใหญ่  มีการบรรเลงคล้ายกับการบรรเลงเพลงกลองตุ้มแต่มีจังหวะที่เร็วกว่า