ผลของการพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการศึกษาความคงทนในการเรียนรู้ เรื่อง ลักษณะภาษา ด้วยแนวทางภาษาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5

ผู้แต่ง

  • ไชยวัฒน์ อารีโรจน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนวิสุทธรังษี

คำสำคัญ:

แบบทดสอบ, ความคงทนในการเรียนรู้, แนวทางภาษาศาสตร์

บทคัดย่อ

            การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ลักษณะภาษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 2) เพื่อตรวจสอบคุณภาพของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ลักษณะภาษา ด้านความเที่ยงตรง (Validity) ค่าอำนาจจำแนก (Discrimination) ค่าความยากง่าย (Difficulty) และค่าความเชื่อมั่น (Reliability) ของแบบทดสอบ และ 3) เพื่อศึกษาความคงทนในการเรียนรู้เรื่อง ลักษณะภาษา ของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ด้วยแนวทางภาษาศาสตร์ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/3 จำนวน 30 คน ที่ศึกษาในโรงเรียนวิสุทธรังษี อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ลักษณะภาษา 2) แผนการจัดการเรียนรู้แบบ Backward Design เรื่อง ลักษณะภาษา สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ การทดสอบค่าที (t – test) แบบ One Sample Test  ผลการวิจัย พบว่า 1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ลักษณะภาษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่สร้างและพัฒนาขึ้น จำนวน 1 ฉบับ 30 ข้อ เป็นแบบทดสอบที่มีมาตรฐาน คือ สอดคล้องกับสาระ มาตรฐาน และตัวชี้วัด ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 และสอดคล้องกับการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีการเรียนรู้ของบลูม (Bloom’s Taxonomy) 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ลักษณะภาษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่สร้างและพัฒนาขึ้นฉบับนี้มีคุณภาพ ดังนี้ มีคุณภาพด้านความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) มากกว่า 0.50 เท่ากับ 1.00 จำนวน 30 ข้อ ค่าความยากง่ายอยู่ระหว่าง 0.20 – 0.25 ค่าอำนาจจำแนกระหว่าง 0.20 – 0.60 และค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบทั้งฉบับ โดยมีค่าความเชื่อมั่น (KR – 20) เท่ากับ 0.70 และ (KR – 21) เท่ากับ 0.68 นอกจากนี้มีค่าสัมประสิทธิ์ความเชื่อมั่น (r) เท่ากับ 0.92 และ 3) นักเรียนกลุ่มตัวอย่างชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ด้วยแนวทางภาษาศาสตร์ มีค่าความคงทนในการเรียนรู้เรื่อง ลักษณะภาษา เฉลี่ยเท่ากับร้อยละ 21.17 สูงกว่าเกณฑ์การประเมินร้อยละ 70 อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ดังนั้นงานวิจัยนี้สะท้อนให้เห็นว่าครูต้องให้ความสำคัญต่อการสร้างแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต้องมีคุณภาพมาตรฐาน เพราะชั้นเรียนคือหัวใจของการวัดและประเมินผล นอกจากนี้การจัดการเรียนรู้ภาษาไทยให้ทันกับปัจจุบันด้วยวิธีวิทยาศาสตร์ตามแนวคิดภาษาศาสตร์ สามารถส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนภาษาไทยที่คงทนถาวรและปรับประยุกต์ใช้กับการเรียนรู้ภาษาอื่น ๆ ได้

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ ตังธนกานนท์. (2565). การประเมินการเรียนรู้ตามสภาพจริง: แนวทางที่สอดคล้องกับรูปแบบการสอนในยุค

ชีวิตวีถีใหม่. https://registrar.ku.ac.th/.

กุลิสรา จิตรชญาวณิช. (2562). การจัดการเรียนรู้. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

กฤตพล วังภูสิต. (2565). รูปแบบการเรียนการสอนภาษาไทยตามแนวภาษาศาสตร์เชิงสังคม: มิติใหม่ของการเรียนการสอน. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 10(6): 2494-2503.

ขนิษฐา น้อยบางยาง. (2564). ภาษาศาสตร์ในหน่วยคำของภาษาไทย. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 21(2), 137-148.

คณะครุศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2544). การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ภาษาไทย. เอกสารโครงการยกระดับ คุณภาพครูทั้งระบบตามแผนปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง: คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (เอกสารอัดสำเนา).

ชัยพร วิชชาวุธ. (2525). ความจำมนุษย์. ชวนพิมพ์.

ณัฐวรรณ ชั่งใจ. (2565). ภาษาศาสตร์ภาษาไทย. มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ตรีนุช เทียนทอง. (2566). คำตอบกระทู้ถามที่ 005 ร. ของ พลเอก บุญธรรม โอริส สมาชิกวุฒิสภา เรื่อง ขอทราบผลการประเมิน การดำเนินงานการบริหารจัดการ และผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียนในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา. (2566, 20 มีนาคม).

ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 140 ตอนพิเศษ 66 ง.

ทิพย์สุดา ทวีสิทธิ์. (2561). การพัฒนาชุดกิจกรรมการสื่อสารภาษาไทยเป็นภาษาต่างประเทศตามแนวทางการ จัดการเรียนรู้ แบบเน้นภาระงานและทฤษฎีภาษาศาสตร์สังคมสาหรับนักเรียนประถมศึกษา. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย].

ทิศนา แขมมณี. (2562). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 23). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธีรศักดิ์ อุ่นอารมย์เลิศ. (2549). การวัดและประเมินผลการศึกษา. ภาควิชาพื้นฐานการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

นรินทร์ สังข์รักษา. (2555). การวิจัยและพัฒนาทางการศึกษา. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

บุษยา ปักการะนัง. (2556). การพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา

ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. [วิทยานิพนธ์ปริญญา มหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร].

ปิยพงษ์ พรมนนท์. (2563). ผลการใช้รูปแบบการสอนด้วยผังกราฟิกที่มีต่อความสามารถในการเขียนสรุปความ ภาษาอังกฤษ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนปลาย. วารสารการวัดผลการศึกษา, 41(101), 44-59.

พจนีย์ หนักทอง. (2561). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนภาษาตามทฤษฎีภาษาศาสตร์สังคมและแนวคิดการเรียนรู้จาก ประสบการณ์เพื่อเสริมสร้างความแวดไวทางวัฒนธรรมสาหรับนักเรียนมัธยมศึกษา.” [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย].

พันธุ์ธัช ศรีทิพันธุ์. (2557). การใช้กระบวนการวิจัยพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สร้างแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ด้าน

พุทธิพิสัย โดยใช้รูปแบบฟาเซ็ท กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 สำหรับครู สำนักงานเขต พื้นที่การศึกษากาญจนบุรี เขต 1. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, 7(2), 605-620.

พัชรินทร์ ชมภูวิเศษ. (2559). เอกสารประกอบการสอนการวัดและประเมินผลการศึกษา (Educational Measurement and Evaluation). คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.

พิชิต ฤทธิ์จรูญ. (2557). หลักการวัดและประเมินผลการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 7). เฮ้าส์ ออฟ เคอร์มิสท์.

ภูมิฤทัย วิทยาวิจิน. (2556). ผลของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้คณิตศาสตร์โดยใช้กลวิธีการสร้างมโนทัศน์ของ CANGELOSI

ที่มีต่อความคงทนในการเรียนและความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย].

มาณี ปรักมานนท์. (2556). การพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร].

มาเรียม นิลพันธุ์. (2553). วิธีวิจัยทางการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 3). มหาวิทยาลัยศิลปากร.

มีชัย เอี่ยมจินดา. (2552). แบบสำรวจข้อมูลข้อสอบ. มหาวิทยาลัยศิลปากร. (เอกสารอัดสำเนา).

ราชบัณฑิตยสถาน. (2564). พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (พิมพ์ครั้งที่ 2). ธนาเพรส.

วรรษมน เพียรเสมอ. (2568). การประยุกต์ใช้ความรู้ทางภาษาศาสตร์กับการสอน. https://pws.npru.ac.th.

วราภรณ์ บุญสุข. (2546). การศึกษาความเข้าใจคำศัพท์ภาษาไทย และความคงทนการเรียนรู้คำศัพท์ของเด็กที่มี

ความบกพร่องทางการได้ยินระดับปฐมวัยจากการสอนโดยการจัดกิจกรรมศิลปะ. [ปริญญานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ].

วราภรณ์ นาถมทอง. (2556). การพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร].

วิทฤทธิ์ โคตรมณี. (2563). การพัฒนากระบวนการเรียนการสอน เรื่องท่อนำคลื่นและการแพร่กระจายโดยใช้กระบวนการเรียน การสอนของ PIAEDA Model. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา, 9(1), 15-28.

ศศิธร บัวทอง. (2560). การวัดและประเมินทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์และศิลปะ, 10(2), 1856-1867.

ศรัณย พิมพทอง. (2564). การพัฒนาเครื่องมือวัดในการวิจัยพฤติกรรมศาสตร์. บุคพลัส พับลิชชิ่ง.

ศันสนีย์ ยอดดำเนิน. (2563). การพัฒนาแบบทดสอบความสามารถในการบูรณาการความรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาสำหรับ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. [ปริญญานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ].

ศิริชัย กาญจนวาสี. (2552). ทฤษฎีการทดสอบแบบดั้งเดิม (พิมพ์ครั้งที่ 6). คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศิริดา บุรชาติ. (2567). การนำผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O – Net) ไปใช้ในการยกระดับการจัด

การเรียนการสอน. เอกสารประกอบการประชุม โดยสถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน)

ณ ห้องประชุม 3501 สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน), 7 พฤษภาคม.

สมชาย วรกิจเกษมสกุล. (2559). การวัดและประเมินผลการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 7). อักษรศิลป์.

สมนึก ภัททิยธนี. (2551). การวัดผลการศึกษา. ประสานการพิมพ์.

สินีนาฎ กุ่ยรักษา และคณะ. (2565). การศึกษาความคงทนในการเรียนรู้ เรื่อง อาณาจักรของสิ่งมีชีวิตด้วยการจัดการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 16(3), 56-66.

สุจิตตรา นามจำปา. (2546). การเปรียบเทียบความเข้าใจมโนทัศน์และความคงทนในการเรียนรู้เรื่องพันธุกรรมระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4 ระหว่างการสอนโดยใช้โมเดลการสร้างความรู้จากพื้นฐานความรู้เดิมกับการสอนปกติ. วารสาร ศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2, 59-66.

สุดารัตน์ นนท์คลัง. (2549). การพัฒนาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ช่วงชั้นที่ 3 สังกัดกลุ่มโรงเรียนทศบาลเมืองอุตรดิตถ์. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์].

สุวิมล ว่องวาณิช. (2544). คู่มือการประเมินผลภายในของสถานศึกษาตามมาตรฐานการศึกษาการออกแบบระบบการประเมิน ภายใน (พิมพ์ครั้งที่ 2). วีทีซี คอมมิวนิเคชั่น.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. (2553) หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพ์ครั้งที่ 3). ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2568). ทิศทางการวิจัยทางการศึกษาของชาติ พ.ศ.2568-2570. http://www.onec.go.th.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา, สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. (2553).

แนวปฏิบัติการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

(พิมพ์ครั้งที่ 2). ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

________. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่ง ประเทศไทย.

องอาจ นัยพัฒน์. (2553). การวัดประเมินในชั้นเรียน: วิวัฒนาการและแนวคิดใหม่เพื่อพัฒนาการเรียนรู้. วารสารศรีนครินทรวิโรฒ วิจัยและพัฒนา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 2(3), 1-12.

________. (2564). แนวคิดเบื้องต้นเกี่ยวกับการวัดประเมินทางการศึกษา. ใน ตำรารายวิชา ศษ 251 การวัดและประเมิน ทางการศึกษาและการเรียนรู้, 1-25. ภาควิชาการวัดผลและวิจัยการศึกษา: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัย

ศรีนครินทรวิโรฒ.

อรรถพงษ์ ผิวเหลือง. (2565). การจัดการเรียนรู้ภาษาศาสตร์การสอนภาษาไทยแบบเน้นภาระงาน. วารสารปัญญา, 29(2), 137-149.

อภิญญา ห่านตระกูล และคณะ. (2564). จากการบูรณาการภาษาศาสตร์สู่การเปลี่ยนแปลงทัศนคติที่มีต่อการเรียนการสอน ภาษาอังกฤษ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา, 9(2), 87-109.

อุไร จักษ์ตรีมงคล. (2556). การพัฒนาแบบวัดทักษะการคิดสำหรับการประเมินคุณภาพผู้เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (รายงานการวิจัย). สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

________. (2567). การพัฒนาแบบวัดคุณลักษณะ 6 ด้านของทักษะศตวรรษที่ 21 สำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. วารสารการวัดผลการศึกษา สํานักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา, 41(109), 40-51.

Anderson, L. W. (2002). Curriculum Alignment: A Re-Examination. Theory into Practice, 41(4), 255-260.

Bloom, B.S. et.al. (1956). Taxonomy of education objectives: The cognitive domain (Handbook 1). Longman.

Bob Kizlik. (2012). Measurement, Assessment, and Evaluation in Education.

https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net

Brookhart, S. M. (2010). How to assess higher-order thinking skills in your classroom. VA: ASCD.

Cermak, L. S. (1972). Human memory: Research and theory. The Ronald Press Company.

Chatterji, M. (2003). Designing and Using Tools for Educational Assessment. Allyn & Bacon.

Chomsky, N. (1965). Aspects of the theory of syntax. MIT Press.

Ebel, R.L. (1965). Measuring educational achievement. N.J. Printice – Hall.

Funda Yalinkilic and Seyda Gul. (2023). “Development an Achievement Test on the Subject of ‘Basic Compounds in the Structure of Living Things’.” Science Insights Education Frontiers 18, 2, 2905-2925.

Giulia Sulis. (2024). Exploring the dynamics of engagement in the language classroom: A critical examination of methodological approaches. Research Methods in Applied Linguistics 3, (November 2024) 100162.

Nilay Sener and Erol Tas. (2017). Developing Achievement Test: A Research for Assessment of 5th Grade Biology Subject. Journal of Education and Learning, 6(2), 254-271.

Nitko, A. J., and Brookhart, S. M. (2014). Educational assessment of students (7th ed.). Pearson.

Mickan, P. (2023). Functional linguistic perspectives in TESOL: Curriculum design and text-based instruction. TESOL in Context, 31(1), 7-24.

Purdy, J. E., et al. (2001). Learning and memory (2nd ed.). Wadsworth/Thomson Learning.

Sitrick, J. (1982). Hearings on freedom of expression before the Senate Committee on Commerce, Science and Transportation. Government Printing Office.

Soderstrom, N. C., & Bjork, R. A. (2015). Learning versus performance: An integrative review. Perspectives on Psychological Science, 10(2), 176-199.

Syarifuddin Achmad. (2013). Developing English Vocabulary Mastery through Meaningful Learning Approach: An Applied Linguistics Study at Competitive Class of Junior High Schools in Gorontalo City, Indonesia. International Journal of Linguistics, 5(5), 75-97.

Terry M. Moe. (2005). Development of a teaching model based on integrated neuro-linguistic programming and communicative approach for developing french speaking and writing skills of students at key stage four. Cambridge University Press.

Winston E. Ebagat, Antonio G. Dacanay and Florisa B. Simeon. (2016). Development and Validation of an Achievement Test in Araling Asyano with Questions Addressing the K to 12 Araling Panlipunan Skills. The Normal Lights, 10(2), 30-64.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-27