การบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านทาดง หมู่ที่ 13 ตำบลทาสบเส้า อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพความเป็นอยู่และปัญหาของน้ำใช้ในชีวิตของชุมชนบ้านทาดง หมู่ที่ 13 ตำบลทาสบเส้า อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน 2) เพื่อศึกษาแนวทางในการบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืนในการดำรงชีวิตของชุมชนบ้านทาดง หมู่ที่ 13 ตำบลทาสบเส้า อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน การวิจัยในครั้งนี้เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ของรัฐและหน่วยงานของรัฐที่รับผิด ชอบงานในพื้นที่ กลุ่มเกษตรกรผู้ใช้น้ำในพื้นที่ และกลุ่มผู้นำในชุมชนบ้านทาดง จำนวน 26 คน เก็บรวบ รวมข้อมูลโดยการทบทวนวรรณกรรมและใช้แบบสำรวจ แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกตและแบบสนทนากลุ่มเป็นเครื่องมือในการวิจัยผลการวิจัยพบว่า

1) สภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่ของชุมชนบ้านทาดงเป็นภูเขา ป่าไม้ พื้นที่ราบลุ่มน้ำแม่ทามีความลาดชันมาก ลำน้ำแม่ทาเป็นแม่น้ำสายหลักเปรียบเสมือนเป็นเส้นเลือดที่คอยหล่อเลี้ยงชีพราษฎรซึ่งส่วนใหญ่ประกอบอาชีพด้านการเกษตร การขาดแคลนน้ำในการอุปโภคบริโภคและการเกษตรจึงเป็นปัญหาใหญ่ที่กระทบต่อคุณภาพชีวิตทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจ ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมของชุมชน

2) แนวทางการบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืนเกิดจากการนำศาสตร์ของพระราชาด้านการบริหารจัดการน้ำมาแก้ปัญหาน้ำใช้ในชีวิตโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนเป็นกลไกสำคัญ มีการร่วมกันทำฝายชะลอน้ำแบบชั่วคราวในลำน้ำแม่ทา 6 ฝาย ผลงานเชิงประจักษ์จากการมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านทาดง คือ การจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ “หมู่บ้านตัวอย่างตามรอยเท้าพ่อ”