นวัตวิถีของดีชุมชน : การต่อยอดภูมิปัญญาสู่การเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นของอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ 2) เพื่อต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่นของอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ 3) เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์และกิจกรรมการท่องเที่ยวของอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ เป็นงานดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 30 ท่าน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย การประชุมเชิงปฏิบัติการ แบบสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง และการสนทนากลุ่มเฉพาะ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา  ผลการวิจัยพบว่า

1. พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ มีความมาอย่างยาวและสามารถสืบค้นย้อนไปถึงยุคทวาราวดี และมาพัฒนาการตามลำดับ แต่พบว่าความเจริญรุ่งเรืองขาดความต่อเนื่อง
2. ภูมิปัญญาท้องถิ่นของอำเภอหนองบัว สามารถแบ่งออกเป็น 9 ด้าน คือ ด้านเกษตรกรรมภูมิ
   ด้านอุตสาหกรรม ด้านการแพทย์ ด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ด้านกองทุนและธุรกิจชุมชน ด้านศิลปกรรม ด้านภาษาและวรรณกรรม ด้านปรัชญา ศาสนา ประเพณี และด้านโภชนาการ
3. กระบวนการต่อยอดนั้น เป็นการคัดเลือกเฉพาะภูมิปัญญาที่มีลักษณะเป็นเครื่องอุปโภคและบริโภค รวมถึงบริการต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชุมชน เมื่อพัฒนาและจะต้องสอดรับการแผนการท่องเที่ยวของชุมชน สู่การสร้างมูลค่าทางด้านเศรษฐกิจ
4. นอกจากจะมีผลิตภัณฑ์ที่มีมาตรฐานคุณภาพแล้วประเด็นสำคัญจะต้องผลิตแผนที่ท่องเที่ยวที่เชื่อมโยงความโดดเด่นทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ เครือข่ายชุมชนวิถีพอเพียง วิถีไทยวิถีธรรมและนวัตวิถีของดี