พุทธปัญญาส่งเสริมการเห็นคุณค่าในตนของผู้ปฏิบัติธรรม

บทคัดย่อ

ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1. เพื่อศึกษาเนื้อหาและสาระสำคัญในทฤษฎีพุทธปัญญา
2. เพื่อศึกษาเนื้อหาและสาระสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาตน 3. เพื่อศึกษาการพัฒนาพุทธปัญญาส่งเสริมจิตลักษณะการเห็นคุณค่าในตนของผู้ปฏิบัติธรรม การวิจัยนี้เป็นวิธีวิจัยกึ่งทดลอง โดยศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทและเอกสารที่เกี่ยวข้องนำมาสร้างโปรแกรมพุทธปัญญาส่งเสริมจิตลักษณะการเห็นคุณค่าในตน เพื่อรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง 70 รูปคน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุม 35 และกลุ่มทดลอง 35 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ประกอบด้วย ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การเปรียบเทียบภายในกลุ่มโดยใช้สถิติ Paired t- test และเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มโดยใช้สถิติ Independent t- test

ผลการวิจัย มีดังนี้ 

1. ผลของโปรแกรมระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม ก่อนและหลังการเข้าร่วมโปรแกรม พบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ คือ ค่าเฉลี่ยโดยรวม เท่ากับ 3.22 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.36 ซึ่งอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อเปรียบเทียบผลของโปรแกรมพบว่า ค่าเฉลี่ยโดยรวม เท่ากับ 3.51 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.42 อยู่ในระดับมาก จากการเปรียบเทียบกันก่อนหลังของสองกลุ่ม พบว่า
   มีค่าเฉลี่ยแตกต่างกัน เท่ากับ 0.29 และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.06
2. ผลการเปรียบเทียบค่าความแตกต่าง และคา Sig ของการเขาร่วมกิจกรรมโปรแกรมการอบรม ก่อนการทดลอง พบว่า การเห็นคุณค่าในตน ของกลุมทดลองและกลุ่มควบคุม โดยภาพรวม กลุ่มทดลอง n 35 ราย มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.47 มีค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.40 t- 0.729 Sig 0.49 กลุ่มควบคุม n 35 ราย
   มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.50 มีค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.36

 3.  ผลการเปรียบเทียบค่าความแตกต่าง และคา Sig ของการเขาร่วมกิจกรรมโปรแกรมการอบรม หลังการทดลอง พบว่า การเห็นคุณค่าในตน n 35 มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.79 มีค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.53 t -0.521 Sig.0.04* มีนัยสำคัญอยู่ในระดับ 0.05 นี่เป็นลักษณะของผู้ที่ปฏิบัติธรรมในขั้นเบื้องต้น ก็เท่ากับทำลายภพชาติ ไปมากมาย การที่จะเวียนว่ายตายเกิดก็จะสั้นลง และพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด แต่ถ้าหากบุคคล ได้เพียรพยายามต่อไป พ้นทุกข์สิ้นเชิงสมบูรณ์ได้เสวยวิมุตติสุข