พุทธจิตวิทยาแห่งมหาวิชชาลัยการส่งเสริมเศรษฐกิจแนวพุทธและจิตพอเพียง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์องค์ประกอบและองค์ความรู้ของรูปแบบพุทธจิตวิทยาแห่งมหาวิชชาลัยการส่งเสริมเศรษฐกิจแนวพุทธและจิตพอเพียง และ 2) เพื่อนำเสนอรูปแบบพุทธจิตวิทยาแห่งมหาวิชชาลัยการส่งเสริมเศรษฐกิจแนวพุทธและจิตพอเพียง โดยระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการศึกษาเอกสาร การศึกษาภาคสนามถอดบทเรียนจากการเรียนรู้การปฏิบัติที่ดีของมหาวิชชาลัยต้นแบบ 2 กรณีศึกษา การสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ

ผลการวิจัยพบว่า 1. รูปแบบพุทธจิตวิทยาแห่งมหาวิชชาลัยการส่งเสริมเศรษฐกิจแนวพุทธและจิตพอเพียง ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ปราชญ์ภูมิปัญญา ครู นักบวช 2) หลักสูตร กิจกรรมฐานการเรียนรู้ 3) วิธีการ กระบวนการเรียน 4) เงื่อนเวลา 5) เครื่องมือประกอบการเรียนรู้และสื่อ 6) อาคาร สถานที่ และสิ่งแวดล้อม 7) กลุ่มเครือข่าย ภาคีเครือข่าย และ 8) การบริหารจัดการ และองค์ความรู้ 4 ด้าน ได้แก่ 1) ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติ 2) สิ่งแวดล้อม ธรรมชาติ 3) สังคม วัฒนธรรม ประเพณี ประวัติศาสตร์ และ 4) จิตใจ จิตวิญญาณ

1. รูปแบบพุทธจิตวิทยาแห่งมหาวิชชาลัยการส่งเสริมเศรษฐกิจแนวพุทธและจิตพอเพียง เป็นรูปแบบการส่งเสริมพัฒนามนุษย์ด้วยกระบวนการศึกษาตามหลักไตรสิกขา โดยมี 8 องค์ประกอบ และองค์ความรู้ 4 ด้าน เป็นปัจจัยภายนอกตัวบุคคล คือ ปรโตโฆสะและกัลยาณมิตร ซึ่งเป็นปัจจัยนำเข้าส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงปัจจัยภายในตัวบุคคล คือ วิธีคิดหรือโยนิโสมนสิการ ส่งเสริมกระบวนการพัฒนาปัญญาและสมาธิเกิดคุณลักษณะจิตใจที่เป็นความต้องการแบบฉันทะหรือจิตพอเพียง ส่งเสริมศีลเพื่อดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจแนวพุทธ โดยผลของรูปแบบ คือ ผลผลิต ทุน 4 ประเภท ได้แก่ ทุนมนุษย์ ทุนสังคม ทุนสิ่งแวดล้อม และทุนทางกายภาพ และผลลัพธ์ ได้แก่ บุคคลเกิดความสุขของคฤหัสถ์ 4 และความสุขจากการให้ และเกิดผลในที่สุด คือสันติสุข