รูปแบบการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคลในสังคมไทยยุค 4.0 เชิงพุทธบูรณาการ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของดุษฎีนิพนธ์ “รูปแบบการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคลในสังคมไทยยุค 4.0 เชิงพุทธบูรณาการ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหลักการ แนวคิด การบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคลในสังคมไทยยุค 4.0  2) ศึกษาหลักพุทธธรรมที่เหมาะสมกับการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคล และ 3) เสนอรูปแบบการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคลในสังคมไทยยุค 4.0 เชิงพุทธบูรณาการ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิ 12 รูป/คน ตลอดจนศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและนำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า หลักการ แนวคิดในบริหารจัดการหนี้สิน 3 ระยะ คือ 1) ก่อนการเกิดหนี้สิน ต้องระมัดระวังค่าใช้จ่าย, เก็บเงินออมก่อนใช้จ่าย, ไม่หลงไปกับสิ่งจูงใจ 2) กำลังเป็นหนี้สิน ต้องระวังเรื่องการใช้จ่าย, รักษาสภาพคล่อง, ไม่ก่อหนี้เพิ่ม 3) เกิดหนี้สินและหนี้สินเป็นปัญหาแล้ว ต้องยอมรับความจริง, รู้จักสถานะทางการเงินของตน, ไม่ก่อหนี้ใหม่, ตั้งเป้าหมายแก้ไขหนี้สิน, ทำรายการหนี้สิน, เรียงลำดับวางแผนชำระหนี้และทำตามแผน

หลักพุทธธรรมที่เหมาะสมกับการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคล ได้แก่ โภควิภาค, ความสันโดษและทิฏฐธัมมิกัตถะ องค์ความรู้จากการวิจัย คือ โมเดล “P₂R เพื่อการบริหารจัดการหนี้สินส่วนบุคคลอย่างรอบด้าน” ทั้งใน 1. เชิงรุก: มีเงินออมด้วยโภควิภาค , มีความมั่งคั่งด้วยทิฏฐธัมมิกัตถะ, มีความพอเพียงด้วยสันโดษและสมชีวิตา 2. เชิงป้องกัน: มีสภาพคล่องด้วยโภควิภาค, มีความพอเพียงด้วยสันโดษและสมชีวิตา และ 3. เชิงแก้ไข: ด้วยหลัก 3S คือ Survive แก้ปัญหาด้วยอริยสัจ, Sufficient ด้วยสันโดษและสมชีวิตา, Sustain มีความมั่งคั่งด้วยทิฏฐธัมมิกัตถะ โดยมีสติสัมปชัญญะเป็นตัวกำกับ