เอกลักษณ์ลวดลายผ้าทออีสานบ้านวังผา ตำบลสันมะค่า อำเภอป่าแดด จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเอกลักษณ์จากลวดลายผ้าไหมที่ปรากฏบนพื้นผ้าไหมมัดหมี่ที่ยังมีการสืบทอดของชุมชนบ้านวังผาและบ้านวังศิลา ตำบลสันมะค่า อำเภอป่าแดด จังหวัดเชียงราย กลุ่มผู้ให้ข้อมูลได้แก่สมาชิกกลุ่มทอผ้าไหมจำนวน 20 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสังเกต และการสนทนากลุ่ม  ผลการวิจัยพบว่า ชุมชนบ้านวังผาและบ้านวังศิลาเป็นชุมชนอีสานที่มีการย้ายถิ่นฐานมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ทั้งสองชุมชนมีภูมิปัญญาด้านการทอผ้าไหมมัดหมี่ที่สืบทอดจากจากบรรพบุรุษ และเกิดการเรียนรู้การสืบทอดทางถูมิปัญญา จนเกิดเป็นองค์ความรู้ซึ่งถ่ายทอดออกมาเป็นเอกลักษณ์ลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ของชุมชน สามารถแบ่งเอกลักษณ์ลวดลายผ้าทอของชุมชนได้ 4 ด้าน ได้แก่ (1) เอกลักษณ์ลวดลายพื้นฐานและลายไทย (2) เอกลักษณ์ลวดลายธรรมชาติ และวิถีชีวิต (3) เอกลักษณ์ลวดลายประยุกต์ และ (4) เอกลักษณ์ลวดลายสัตว์สวยงาม และสัตว์มงคล