การศึกษาทุนทางสังคมที่สนับสนุนครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยจิตเภทในการอยู่ร่วมกับชุมชน กรณีศึกษาชุมชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทุนทางสังคมและแนวทางการพัฒนาทุนทางสังคมที่สนับสนุนครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยจิตเภทในการอยู่ร่วมกับชุมชน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเภทที่อาศัยอยู่ในชุมชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร จำนวน 5 ครอบครัว ประกอบด้วยผู้ดูแลหลัก 5 กรณี และผู้ดูแลรอง 5 กรณี รวมเป็น 10 กรณี ผลการศึกษาพบว่าทุนทางสังคมทั้ง 3 ประเภท ได้แก่ ทุนทางสังคมภายในครัวเรือน ทุนทางสังคมภายในชุมชน และทุนทางสังคมภายนอกชุมชน ล้วนสนับสนุนผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเภททั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านอารมณ์และจิตใจ ด้านการยอมรับและการเห็นคุณค่าในตนเอง ด้านทรัพยากรทางสังคม และด้านข้อมูลข่าวสาร และผู้ดูแลได้เสนอแนวทางในการพัฒนาทุนทางสังคมที่สำคัญทั้ง 3 ประเภท ดังนี้ 1) สมาชิกในครอบครัวควรมีการสื่อสารและรับฟังปัญหามากขึ้น 2) ชมรมเพื่อนช่วยเพื่อนควรเพิ่มกิจกรรมให้กับผู้ป่วยและครอบครัวเพิ่มมากขึ้น 3) สถานพยาบาลควรให้ความรู้เกี่ยวกับโรคจิตเภทในชุมชนมากขึ้น