รูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับสูญหายของผู้เสียหาย อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาการบังคับใช้กฎหมายการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ.2565 อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร 2) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนกับการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับให้บุคคลสูญหายของผู้เสียหาย อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการมีส่วนร่วมในการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับให้บุคคลสูญหายของผู้เสียหาย โดยใช้หลักสาราณียธรรม 6 อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ซึ่งคัดเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้อย่างเหมาะสม จำนวน 20 ท่าน และการจัดสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 รูปหรือท่าน

ผลการวิจัย พบว่า 1) ระบบกฎหมายและโครงสร้างทางสถาบันที่มีอยู่ในปัจจุบันยังไม่สามารถรองรับการป้องกันและแก้ไขปัญหา คือการขาดนิยามทางกฎหมายที่ชัดเจนของการบังคับให้สูญหายในกฎหมายภายใน ตลอดจนการไม่มีบทบัญญัติที่กำหนดบทลงโทษที่เหมาะสมและสอดคล้องกับความร้ายแรงของการกระทำ 2) การมีส่วนร่วมของประชาชนในการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับสูญหายของผู้เสียหาย พบว่า ประชาชนส่วนใหญ่ยังขาดความตระหนักรู้ในสิทธิของตนเอง ไม่เข้าใจบทบาทของตนในการมีส่วนร่วมในกระบวนการยุติธรรม การเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และกิจกรรมรณรงค์สาธารณะ ที่เปิดโอกาสให้ผู้เสียหายได้ใช้เสียงของตนเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ 3) รูปแบบการมีส่วนร่วม “หลักสาราณียธรรม ๖ ช่วยเปลี่ยนผู้เสียหายจากบทบาทผู้ถูกกระทำมาเป็นผู้ร่วมเปลี่ยนแปลงสังคมอย่างมีศักดิ์ศรีต้องสร้างโครงสร้างที่เอื้อต่อการมีส่วนร่วมทั้งทางกฎหมาย นโยบาย ทัศนคติสังคม และความเมตตาในเชิงปฏิบัติ คือพื้นฐานสำคัญของการป้องกันการละเมิดสิทธิในระยะยาวการรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นก็เป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะบางทีความคิดเห็นของเราก็เป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องหรือดีที่สุดเสมอไป