ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริจาคเงินผ่านระบบบริจาคอิเล็กทรอนิกส์ (e-Donation)

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงพฤติกรรมและความต้องการประชาชนในการบริจาคเงิน การรับรู้ถึงการบริจาคเงินผ่านระบบบริจาคอิเล็กทรอนิกส์ (e-Donation) การใช้งาน ความพึงพอใจ และทัศนคติ รวมถึงปัญหาและอุปสรรคเกี่ยวกับระบบ e-Donation กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยคนที่เคยและไม่เคยบริจาคเงินให้แก่หน่วยรับบริจาคทั่วประเทศไทย จำนวน 382 คน โดยใช้แบบสอบถามในการเก็บรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลทั่วไป การทดสอบความรู้ความเข้าใจและความเห็นต่อระบบ e-Donation พฤติกรรมการบริจาคเงิน ผลตอบรับของผู้ใช้บริการระบบ ความพึงพอใจและทัศนคติต่อการบริจาคเงินผ่านระบบ e-Donation ผ่านช่องทางต่างๆ ทั้ง 3 ช่องทาง ได้แก่ ช่องทางการสแกน QR Code การบริจาคเงินที่หน่วยรับบริจาคโดยผ่านเจ้าหน้าที่ตัวแทน และช่องทางการโอนเงิน ผลการศึกษาพบว่า จากกลุ่มตัวอย่างมีผู้รู้จักระบบ e-Donation เพียงร้อยละ 36.1 โดยรู้จักระบบนี้จากหน่วยรับบริจาค ซึ่งจากกลุ่มตัวอย่างที่รู้จักระบบ e-Donation พบว่ามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบโดยเฉลี่ยร้อยละ 34.4 แต่ยังมีผู้เคยบริจาคเงินผ่านระบบนี้ยังเป็นจำนวนไม่มาก ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากสาเหตุความเคยชินกับการบริจาคแบบปกติและการหยอดตู้ทำบุญ โดยยังมีร้อยละ 34.4 ของกลุ่มตัวอย่างผู้เคยบริจาคเงินที่คงต้องการรับใบเสร็จแบบกระดาษ เนื่องด้วยความอุ่นใจที่ได้หลักฐานแสดงถึงการบริจาคและนำไปลดหย่อนภาษี โดยปัญหาที่พบจากกลุ่มตัวอย่างที่เคยบริจาคเงินผ่านระบบ e-Donation เช่น เกรงว่าการบริจาคจะไม่ตรงกับวัตถุประสงค์ การไม่พบข้อมูลประวัติการบริจาคเงินจากกรมสรรพากรหรือการบันทึกข้อมูลเข้าในระบบช้า อย่างไรก็ตาม ระดับความพึงพอใจและทัศนคติที่มีต่อการมีระบบ e-Donation ในด้านต่างๆ อยู่ในระดับมาก เพราะส่วนใหญ่พึงพอใจในความสะดวกและความถูกต้องของข้อมูล รวมถึงประหยัดเวลาในการบริจาค ส่วนกลุ่มตัวอย่างที่ไม่รู้จักระบบ e-Donation มาก่อน เมื่อได้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับระบบนี้แล้วสนใจบริจาคเงินผ่านระบบนี้ถึงร้อยละ 67.5 โดยปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความสนใจมากที่สุดคือ ระบบจะช่วยลดการทุจริตยักยอกเงินได้ ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรมีการประชาสัมพันธ์ข่าวสารเพื่อให้ประชาชนได้รู้จักระบบ e-Donation และให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบบริจาคนี้ให้มากยิ่งขึ้น รวมถึงพัฒนาระบบ e-Donation ให้มีประสิทธิภาพและสอดคล้องต่อความต้องการแก่ประชาชนผู้เสียภาษีให้มากขึ้น