การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับเศษโลหะสู่งานออกแบบสิ่งทอและเครื่องแต่งกาย

ผู้แต่ง

  • ฐากร ถาวรโชติวงศ์ คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • อรอุมา วิชัยกุล คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

DOI:

https://doi.org/10.14456/tiat.2025.7

คำสำคัญ:

การสร้างมูลค่าเพิ่ม, เศรษฐกิจหมุนเวียน, ความยั่งยืน, เศษโลหะ, การออกแบบสิ่งทอและเครื่องแต่งกาย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบของเศษโลหะที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตและการจัดการกับเศษโลหะภายในโรงงานอุตสาหกรรม เพื่อหาแนวทางในการหมุนเวียนและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับเศษวัสดุโลหะ ด้วยเห็นถึงความสำคัญของการใช้ทรัพยากรให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุดเพื่อเชื่อมโยงไปสู่การออกแบบเพื่อความยั่งยืน อีกทั้งโลหะยังเป็นวัสดุธรรมชาติที่มีคุณสมบัติหลากหลาย มีศักยภาพในการพัฒนาให้เกิดความเป็นไปได้ทางด้านความงามและการนำไปใช้งานที่แสดงออกถึงการสร้างสรรค์เชิงสิ่งทอและเครื่องแต่งกาย เนื่องจากการใช้วัสดุโลหะเพื่อการเป็นสิ่งทอและเครื่องแต่งกายนั้น   มีมาตั้งแต่ในยุคไบแซนไทน์ด้วยการนำโลหะมีค่าอย่างเงินหรือทองแดงมารีดให้เป็นเส้นแบนแล้วใช้เป็นเส้นใยเพื่อถักทอร่วมกับเส้นใยอื่น โดยการใช้งานสิ่งทอและเครื่องแต่งกายที่มาจากโลหะนั้นจะบ่งบอกถึงหน้าที่และสถานะทางสังคมผู้ใช้งาน จึงนับเป็นการทวีค่าให้กับวัสดุโลหะให้เข้ามามีบริบทที่เชื่อมโยงกับมนุษย์ผ่านการเป็นสิ่งทอและเครื่องแต่งกาย  กระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับเศษวัสดุโลหะภายใต้ในงานวิจัยนี้ เริ่มต้นจากการลงพื้นที่โรงงานอุตสาหกรรมประเภทโลหะเพื่อค้นคว้ารูปแบบของเศษ วัสดุ หลังจากนั้นจึงวิเคราะห์คุณสมบัติของวัสดุจนนำไปสู่การทดลองพัฒนาวัสดุให้เกิดองค์ความรู้ใหม่สำหรับใช้เป็นแนวทางในการจัดการและออกแบบเศษวัสดุประเภทโลหะ ด้วยการใช้วัสดุจากธรรมชาติมาเป็นตัวผสานกับเศษโลหะเพื่อให้ได้วัสดุใหม่อันเป็นข้อค้นพบจากการศึกษาพฤติกรรมของผู้คนและกระแสความนิยมในปัจจุบัน โดยมีความมุ่งหวังว่าวัสดุผสานที่เกิดขึ้นจะเป็นอีกหนึ่งแนวทางในการช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ให้ก้าวเข้าสู่เศรษฐกิจหมุนเวียน และสะท้อนให้เห็นถึงการพัฒนาด้านการออกแบบเพื่อความยั่งยืนที่เทียบเท่าสังคมโลก

เอกสารอ้างอิง

มนัสรินย์ คุ้มวิจัยรัตน์ และ ขจรศักต์ นาคปาน. (2566). “เครื่องแต่งกายรักษ์โลก” รูปแบบของการสื่อสารเพื่อทัศนคติที่ยั่งยืนอย่างมีส่วนร่วม. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม. 7(9): 214–223. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/267117

วีรินทร์ สันติวรรักษ์ และ พัดชา อุทิศวรรณกุล. (2563). นวัตกรรมสิ่งทอโลหะรีไซเคิลสู่การสร้างสรรค์ตราสินค้าเครื่องแต่งกายสตรี รูปแบบอาวองการ์ด. วารสารศิลปกรรมศาสตร์วิชาการ วิจัย และงานสร้างสรรค์. 7(2): 39–74. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/arts/article/view/250281

เสวี่ยหยาง และ สินีนาถ เลิศไพรวัน. (2567).กลยุทธ์การจัดการเศรษฐกิจหมุนเวียนของขยะสิ่งทออย่างยั่งยืน: กรณีศึกษา แบรนด์แฟชั่นในเมืองก้านโจว มณฑลเจียงซี สาธารณรัฐประชาชนจีน. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุม ชลบุรี. 10(2): 144-160. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/ISCJ/article/view/271373/185069

สิงห์ อินทรชูโต. (2561). Pure Gold-Upcycled! Upgraded [Lecture].TCDC, Bangkok, Thailand.

Adıgüzel, F. & Donato, C. (2021). Proud to be sustainable: Upcycled versus recycled luxury products. Journal of Business Research. 130(C): 137-146.

Doonan, O. (2020). Why Contemporary Fashion is the Biggest Trend Right Now. สืบค้นเมื่อ 3 มีนาคม 2567, สืบค้นจาก: https://www.fastfashionnews.co.uk/why-contemporary-fashion-is-the-biggest-trend-right-now/

Lafuente, A. C. (2019). Textiles from the Museum of San Isidoro (León): New Evidence for Re-evaluating Their Chronology and Provenance. Medieval Encounters. 25 (2019) 59–95. สืบค้นจาก : https://brill.com/view/journals/me/25/1-2/article-p59_3.xml?language=en&srsltid=AfmBOooMilkXOhmkflbnScWP6nsToDidMBYGalHHpy_NeOCXjr7OTgiO

Paić, Z. (2018). Creativity, Body-Design and Contemporary Fashion: The Deconstruction of the Luxury. International Journal of Humanities and Social Science. 8(4): 69-77. สืบค้นจาก : https://www.academia.edu/36970646/Creativity_Body_Design_and_Contemporary_Fashion_The_Deconstruction_of_the_Luxury

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-26

รูปแบบการอ้างอิง

ถาวรโชติวงศ์ ฐ. . ., & วิชัยกุล อ. . . (2025). การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับเศษโลหะสู่งานออกแบบสิ่งทอและเครื่องแต่งกาย. Asian Journal of Traditional and Innovative Arts and Textiles, 4(1), 78–97. https://doi.org/10.14456/tiat.2025.7

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย