พระพิมพ์ดินเผาสมัยหริภุญไชยที่เมืองโบราณเขลางค์

บทคัดย่อ

          บทความชิ้นนี้ผู้เขียนได้นำหลักฐานโบราณคดีประเภทพระพิมพ์ดินเผาที่ได้จากการสำรวจและขุดตรวจทางโบราณคดีมาใช้ในการศึกษา ผลการศึกษาสามารถจำแนกพระพิมพ์ออกเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้ กลุ่มแรกคือ พระพิมพ์ดินเผาที่ได้รับอิทธิพลศิลปะเขมร ประกอบด้วย พระสามเวียงท่ากาน และพระสามใบโพธิ์ กลุ่มสองคือกลุ่มพระพิมพ์ดินเผาแบบพื้นเมืองในวัฒนธรรมหริภุญไชยที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะเขมร ประกอบด้วย พระเลี่ยง และพระสิบสอง จากการวิเคราะห์ลักษณะทางประติมานและรูปแบบศิลปกรรมที่ปรากฏบนพระพิมพ์ดินเผา สามารถกำหนดอายุพระพิมพ์ทั้งสองกลุ่มอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 17-18 นอกจากนั้นพระพิมพ์ดินเผาที่พบยังแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างเมืองโบราณเขลางค์กับชุมชนโบราณในเขตแอ่งที่ราบเชียงใหม่-ลำพูน ในช่วงสมัยวัฒนธรรมหริภุญไชย และคติความเชื่อเรื่องตรีกายในพุทธศาสนามหายาน