การศึกษาศิลปะการเชิดมังกร เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวฝั่งธนบุรี กรณีศึกษางานวันคล้ายวันปราบดาภิเษก สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
คำสำคัญ:
ศิลปะการเชิดมังกร , ฝั่งธนบุรี, การจัดการความรู้, วันคล้ายวันปราบดาภิเษกสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชบทคัดย่อ
การศึกษาศิลปะการเชิดมังกรนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดการความรู้ (Knowledge management: KM) ในศิลปะการแสดงการเชิดมังกรในงานวันคล้ายวันปราบดาภิเษกสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ส่งเสริมการท่องเที่ยวให้กับชุมชนฝั่งธนบุรี โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การอภิปรายกลุ่ม การสังเกตการณ์จากการชมการแสดงสด และการสัมภาษณ์เชิงลึกที่มีผู้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับศิลปะการเชิดมังกร เช่น ผู้แทนจากคณะมังกรฝั่งธนบุรี ผู้เชิดมังกร และนักดนตรี ร่วมกับการทบทวนข้อมูลในประเด็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวและกิจกรรมการจัดการ
ผลจากการวิจัย ช่วยให้เกิดความเข้าใจในความเชื่อและความศรัทธาที่เกี่ยวข้องกับมังกร ของกลุ่มชาวไทยเชื้อสายจีน ศิลปะการเชิดมังกรในโอกาสสำคัญโดยเฉพาะในวันคล้ายวันปราบดาภิเษกของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชและการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบัน ในการศึกษาครั้งนี้ได้เสนอแนวทางในการส่งเสริมการท่องเที่ยวฝั่งธนบุรี ในด้านวิชาการ การนำองค์ความรู้ศิลปะการแสดงการเชิดมังกร มาเผยแพร่ในรูปแบบสื่อการเรียนรู้ให้กับหน่วยงานในพื้นที่ผ่านสถานศึกษา และในด้านนโยบาย หน่วยงานภาครัฐด้านวัฒนธรรมชุมชนและการท่องเที่ยว สามารถนำแนวปฏิบัติที่ดี (Good Practices) ไปพัฒนาสู่การเป็นนโยบายพัฒนาการท่องเที่ยวในพื้นที่ ผ่านศิลปะการเชิดมังกรในงานเฉลิมฉลองวันคล้ายวันปราบดาภิเษกของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ในอนาคต
เอกสารอ้างอิง
กนกพร ศิริโรจน์. (2557). การนำเสนอแนวทางการส่งเสริมการเรียนรู้ของชุมชนเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตร์ดุษฏีบัณฑิต, ภาควิชานโยบายการจัดการศึกษาและความเป็นผู้นำ สาขาวิชาพัฒนศึกษา). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.
แก้วเกลี้ยง กฤษฎา. (2555). ความเป็นท้องถิ่นกับวัฒนธรรมจีนที่เข้ามาในสังคมไทย กรณีศึกษา รูปแบบประเพณีและคติความเชื่อที่ผสมผสานระหว่างไทยกับจีน. วารสารราชพฤกษ์, 30(2), 29-58.
ถาวร สิกขโกศล. (2557). ต้นกำเนิดชนชาติและประเพณีจีน (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สุขภาพใจ.
ธวัชชัย สาครินทร์. (2541). กรุงธนบุรี. กรุงเทพฯ: บริษัท บวรสารการพิมพ์ จำกัด.
ธัญธัช วิภัติภูมิประเทศ. (2558). การเชิดสิงโต: การแสดงในวัฒนธรรมจีนและกีฬาระดับนานาชาติ. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, 15(2), 71-88.
พชรวัฒน์ เส้นทอง และมีเดียน จูมะ. (2563). การจัดการคณะเชิดสิงโตและสร้างเครือข่ายทางวัฒนธรรมไทย-จีน เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์. Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University, 15(2), 80-95.
ภูริวัจน์ เดชอุ่ม. (2556). การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: กรอบแนวคิดสู่แนวทางปฏิบัติสำหรับประเทศไทย. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 33(2), 329-364.
มาลินี คัมภีรญาณนนท์. (2550). ตามรอยมรดกวัฒนธรรมจีนในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น: มุมมองจากจิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพฯ. ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปากร.
เรือนแก้ว ภัทรานุประวัติ. (2554). การศึกษาสืบทอดความเป็นจีนผ่านการทำความเข้าใจในความหมายและสัญลักษณ์ทางศาสนาของชาวจีนสู่ลูกหลานในสังคมไทย (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: คณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย.
สมชาย นำประเสริฐชัย. (2558). Knowledge Management การจัดการความรู้ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ซีเอ็ดยูเคชั่น.
สุดแดน วิสุทธิลักษณ์ พิเชฐ สายพันธ์ อรอุมา เตพละกุล และธีระ สินเดชารักษ์. (2556). การท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ (Creative Tourism). กรุงเทพฯ: องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน).
แสงอรุณ กนกพงศ์ชัย. (2550). วิถีจีน-ไทยในสังคมสยาม (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.
สำนักงานเขตธนบุรี. (2560). ประวัติเขตธนบุรี. กรุงเทพฯ: สำนักงานเขตธนบุรี.
สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) สบร. (2565) การจัดการความรู้ KM คืออะไร.สืบค้น 25 มิถุนายน 2566, จาก www.okmd.or.th/upload/pdf/chapter1_kc.pdf
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น.30/9 ยอดสำมะโนครัว มณฑลกรุงเทพฯ ศก 128.
อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช. (2561). ศาลเจ้าจีนในกรุงเทพฯ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.
อดุลย์ รัตนมั่นเกษม. (2558). วัฒนธรรมแต้จิ๋ว (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แสงดาว
Ateljevie,L, and Doorne, S. (2004). A Companion to Tourism. Malden. New Jersey: Blackwell Publishing.
G. William Skinner (2529). สังคมจีนในประเทศไทย: ประวัติศาสตร์เชิงวิเคราะห์ [Chinese society in Thailand : an analytical history] (พรรณี ฉัตรพลรักษ์ และคณะ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
Richards, G. (2010). Creative Tourism and Local Development. In Wurzburger, Rebecca, et al. (Eds.), Creative Tourism: A Global Conversation: How to Provide Unique Creative Experiences for Travelers Worldwide. Santa Fe: Sunstone Press.
Richards, G. & Willson, J. (2006). Developing Creativity in Tourist Experiences: A Solution to the Serial Reproduction of Culture?. Tourism Management, 27, 1408-1413.
UNESCO. (2006). Towards Sustainable Strategies for Creative Tourism. In Meeting for 2008 International Conference on Creative Tourism Santa Fe (25-27). New Mexico: Creative Cities Network.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสหวิทยาการ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทัศนะ ข้อคิดเห็น ภาพที่ปรากฏ ในวารสารเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน บรรณาธิการและกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย และไม่ถือเป็นความรับผิดชอบ ลิขสิทธิ์เป็นของผู้เขียนและวิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ การตีพิมพ์ชื่อต้องได้รับอนุญาตจากผู้เขียน และวิทยาลัยสหวิทยาการโดยตรง และเป็นลายลักษณ์อักษร