บุคคลที่มีความยุติธรรม: จอห์น รอลส์กับพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระมหาไทยน้อย ญาณเมธี (สลางสิงห์)
พระศิลาศักดิ์ สุเมโธ (บุญทอง)
พระครูวินัยธร วรชัด ทะสา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ เพื่อนำเสนอประเด็น บุคคลที่มีความยุติธรรมจอห์น รอลส์กับพระพุทธศาสนา โดยทำการศึกษาเกี่ยวกับบุคคลที่มีความยุติธรรมตามหลักการจอห์น รอลส์และพระพุทธศาสนาเปรียบเทียบบุคคลที่มีความยุติธรรมเพื่อทำการวิเคราะห์ ตามหลักการของรอลส์ ความยุติธรรม คือ ความเป็นธรรมและเริ่มต้นจากการสร้างสถานการณ์สมมติที่กำหนดให้บุคคลที่มีเหตุผลและเสรีภาพอย่างเสมอภาคได้ร่วมกันเลือกหลักความยุติธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมแล้วนำไปใช้ผ่านโครงสร้างพื้นฐานทางสังคม โดยการยอมรับว่าบุคคลจะต้องเป็นผู้ที่มีจริยธรรมที่แสดงให้เห็นของการยึดมั่นในหลักความยุติธรรมที่มีผลต่อบุคคลอื่นในสังคมได้นั่นเอง ส่วนหลักคำสอนจริยธรรมทางพระพุทธศาสนานั้นได้อธิบายถึงหลักสิทธิ หลักหน้าที่ หลักการอยู่ร่วมกันในสังคมของปัจเจกบุคคลที่พัฒนาด้วยหลักการเหตุผล หลักปัญญา และหลักพรหมวิหารธรรม 4 ที่มีผลต่อบุคคลที่มีความยุติธรรมตามหลักการทางพระพุทธศาสนา จึงมีทั้งเหตุผลและอารมณ์ที่เกี่ยวกับการยอมรับการใช้เหตุผล เมื่อบุคคลจะมีความยุติธรรมหรือรักษาความยุติธรรมไว้ได้ก็ต้องอาศัยจิตสำนึกทางจริยธรรมตามหลักหิริและโอตตัปปะเพื่อช่วยกระตุ้นหรือสนับสนุนให้บุคคลนั้น มีการรับรู้ความรู้สึกว่าสิ่งที่ตนกำลังจะทำถือเป็นการละเมิดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอื่นๆ อาจจะส่งผลต่อความไม่ยุติธรรมต่อสังคมโดยรวมก็ได้ ดังนั้น แนวคิดหลักการเหตุผลของจอห์น รอลส์กับหลักการทางพระพุทธศาสนาจึงมีความสอดคล้องยอมรับด้วยเหตุผลของบุคคลที่มีความยุติธรรม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พระมหาไทยน้อย ญาณเมธี (สลางสิงห์), พระศิลาศักดิ์ สุเมโธ (บุญทอง), & พระครูวินัยธร วรชัด ทะสา. (2023). บุคคลที่มีความยุติธรรม: จอห์น รอลส์กับพระพุทธศาสนา. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 23(3), 287–300. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/257671
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ (Academic Article)

เอกสารอ้างอิง

เกษดา ทองเทพไพโรจน์. (2553). การวิเคราะห์เปรียบเทียบมโนทัศน์เรื่องความยุติธรรมของจอห์น รอลส์กับพระพุทธศาสนา. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

แซนเดล ไมเคิล เจ. (2557). ความยุติธรรม (Justice: what's the right thing to do?) (สฤณี อาชวานันทกุล, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: โอเพ่นเวิลด์ส.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_______. (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วันวร จะนู. (2541). มโนทัศน์เรื่องความยุติธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมภาร พรมทา. (2548). พุทธปรัชญามานุษย์ สังคมและปัญหาจริยธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ศยาม.

สุชาย อัศวพันธุ์ธนกุล. (2533). ความคิดเรื่องความเท่าเทียมกันในทฤษฎีความยุติธรรมของจอห์น รอลส์. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Craig, E. (2000). Concise Routledge Encyclopedia of Philosophy. London: Routledge.

Freeman, S. (2007). Rawls. New York: Routledge.

Rawls, J. (1971). A Theory of Justice. Cambridge, MA: Harvard University Press.