รูปแบบการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการการสงเคราะห์ 2) ศึกษาหลักพุทธปรัชญาเถรวาทเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ 3) ศึกษารูปแบบการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาข้อมูลจากพระไตรปิฎก เอกสารวิชาการทางพุทธศาสนา งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ พระสงฆ์ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 รูป/คน เครื่องมือวิจัยคือแบบสัมภาษณ์เชิงลึก และนำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีการพรรณนาเชิงวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า
1. แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ ได้แก่ 1) ดำเนินกิจการเพื่อช่วยเหลือเกื้อกูล 2) การช่วยเหลือเกื้อกูลกิจการของผู้อื่นเพื่อสาธารณประโยชน์ 3) การช่วยเหลือเกื้อกูลสถานที่อันเป็นสาธารณสมบัติ 4) การช่วยเหลือเกื้อกูลประชาชนทั่วไป
2. หลักพุทธปรัชญาเถรวาทเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ มี 2 ข้อ 1) ธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งการสงเคราะห์กัน, วิธีทำให้คนรัก 2) หลักธรรมที่เอื้อให้เกิดประโยชน์และสร้างความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ใน 3 ด้าน (1) ด้านประโยชน์ปัจจุบัน (2) ด้านประโยชน์เบื้องหน้า (3) ด้านประโยชน์อย่างสูงสุดคือนิพพาน และ 3) ธรรมที่ทำให้ระลึกถึงกัน หรือข้อปฏิบัติสำหรับคนที่อยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะ
3. รูปแบบการจัดสวัสดิการสงเคราะห์ตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทของประชาชนการประพฤติที่เป็นประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่น ซึ่งรวมถึงการให้ (ทาน) การใช้ถ้อยคำสุภาพ (ปิยวาจา) การประพฤติที่เป็นประโยชน์ (อัตถจริยา) และการวางตัวให้เสมอต้นเสมอปลาย (สมานัตตตา) การเน้นประโยชน์สูงสุดคือการบรรลุนิพพานผ่านการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน และการแบ่งปันสิ่งของในรูปแบบสาธารณโภคี โดยผู้ที่ปฏิบัติจะต้องมีความเอื้อเฟื้อและมีการประพฤติดีทั้งในทางกาย วาจา และใจ เพื่อส่งเสริมความสามัคคีและความสุขในชุมชน