รูปแบบพุทธนวัตกรรมสร้างจิตสำนึกที่ดีของคนรุ่นใหม่ เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองระบอบประชาธิปไตย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง

Main Article Content

พรพิมล โพธิ์ชัยหล้า

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการจัดกระบวนการสร้างจิตสำนึกที่ดีของคนรุ่นใหม่เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองระบอบประชาธิปไตย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง 2) สร้างรูปแบบพุทธนวัตกรรมสร้างจิตสำนึกที่ดีของคนรุ่นใหม่เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองระบอบประชาธิปไตย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง และ 3) นำเสนอผลการใช้รูปแบบพุทธนวัตกรรมสร้างจิตสำนึกที่ดีของคนรุ่นใหม่เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองระบอบประชาธิปไตย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน (mixed methods research) เชิงปริมาณใช้แบบสำรวจ (survey quantitative research) กลุ่มตัวอย่างจำนวน 400 คน และการวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) ผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน ด้วยการการสนทนากลุ่มและตัดสินแบบฉันทามติ วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยและ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติทดสอบที่ สัมประสิทธิ์ และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. ความขัดแย้งมีอยู่ใน 5 ประเด็นหลัก ได้แก่ ด้านข้อมูล ด้านค่านิยม ด้านความสัมพันธ์ ด้านผลประโยชน์ และด้านโครงสร้าง แต่ละด้านมีตัวบ่งชี้ที่แตกต่างกัน การแก้ปัญหาอาศัยหลักธรรมพุทธศาสนา เช่น หลักโยนิโสมนสิการลดความขัดแย้งด้านข้อมูล หลักอิทธิบาท 4 ลดความขัดแย้งด้านค่านิยมและความสัมพันธ์ หลักกัลยาณมิตรเลดความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ และหลักไตรสิกขาเพื่อลดความขัดแย้งด้านโครงสร้าง
2. ผลสัมฤทธิ์เชิงปริมาณใช้พุทธนวัตกรรมมีการเปลี่ยนแปลงด้านทัศนคติในระดับที่มีนัยสำคัญทางสถิติ ด้านประชาธิปไตยเพิ่มขึ้นจาก 3.25 เป็น 3.89 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) นอกจากนี้ ผลสัมฤทธิ์แสดงให้เห็นว่ากลุ่มเป้าหมายมีความเข้าใจในหลักธรรมพุทธศาสนา มีความอดทนต่อความคิดเห็นที่แตกต่างกัน ไม่ใช้ความรุนแรง ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการลดความขัดแย้ง การวิจัยครั้งนี้จึงยืนยันถึงความสำคัญของการใช้พุทธนวัตกรรมในการสร้างจิตสำนึกที่ดีและแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองอย่างยั่งยืนในสังคมไทย
3. รูปแบบพุทธนวัตกรรมสร้างจิตสำนึกที่ดีเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง ได้คู่มือ จำนวน 100 เล่ม รวมทั้งการเผยแพร่ทางวิชาการในรูปแบบต่างๆ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
โพธิ์ชัยหล้า พ. . (2025). รูปแบบพุทธนวัตกรรมสร้างจิตสำนึกที่ดีของคนรุ่นใหม่ เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองระบอบประชาธิปไตย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 25(2), 111–124. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/281290
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กมลาศ ภูวชนาธิพงศ์, พระมหานันทวิทย์ แก้วบุตรดี, พระภาวนาวชิรวิเทศ (มงคล มงฺคโล), มนัสนันท์ ประภัสสรพิทยา และหนึ่งธิดา สาริศรี. (2567). รูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมเพื่อสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจของครอบครัววิถีชีวิตใหม่ตามแนวพุทธจิตวิทยา. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 7(4), 1-14. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/271790

จุรีพร กาญจนการุณ. (2552). คุณธรรมจริยธรรมและการใช้เหตุผลเชิงจริยธรรมของนักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี. วารสารวิชาการวิทยาลัยแสงธรรม, 1(1), 95-109. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/PPJ/article/view/216228

ธนัท ติระพรชัย. (2567). พุทธนวัตกรรมกับการพัฒนาทุนมนุษย์. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 7(1), 310-319. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/267643

ธีราพร ทุมมานนท์, ภัคสรกัญญ์ เชื่อมเจริญพรกุล, สุภาวดี วรรณพฤกษ์ และพรชัย พิริยะสันติ. (2567). การวิเคราะห์ความขัดแย้งทางด้านการเมืองที่มาจากความแตกต่างระหว่างช่วงวัย. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย, 6(1), 1-15. https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/law/article/view/10075

สมเดช นามเกตุ, พระศิลาศักดิ์ สุเมโธ (บุญทอง) และพระณัฐพงษ์ สิริสุวณฺโณ (จันทร์โร). (2561). การปลูกจิตสำนึกทางจริยธรรมในสังคมไทย. วารสารปัญญาปณิธาน, 3(1), 13-27. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/PPJ/article/view/216228/150231

สมศักดิ์ บุญปู่, พีรวัฒน์ ชัยสุข, พระมหาญาณวัฒน์ ฐิตวฑฺฒโน, บุญเชิด ชำนิศาสตร์, ณัชชา อมราภรณ์, วารี โศกเตี้ย และอรุณรัตน์ วิไลรัตนกุล. (2567). การพัฒนาพื้นที่นวัตกรรมการเรียนรู้วิถีพุทธ. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 5(1), 117-133. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JOB_EHS/article/view/276126

สายหยุด มีฤกษ์, พระสมุห์โชคดี วชิรปญฺโญ, วิชชุดา ฐิติโชติรัตนา, พรทิพย์ วรรณวิโรจน์ และพระครูปลัดมารุต วรมฺงโล. (2567). การพัฒนากระบวนการและการสร้างเครือข่ายการแนะแนววิถีพุทธสำหรับบุคลากร ทางการศึกษาในสังคมไทย. วารสารพุทธจิตวิทยา, 9(3), 382-394. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jbp/article/view/272654

Almond, G. A., & Verba, S. (1963). The civic culture: Political attitudes and democracy in five nations. Princeton, NJ: Princeton University Press.

Marx, K. (1859). A Contribution to the Critique of Political Economy. Progress Publishers.

Simmel, G. (1955). Conflict and the Web of Group Affiliations (K. Wolff & R. Bendix, Trans.). Glencoe, IL: Free Press.

Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis. (2nd ed.). New York: Harper and Row.