ชีวอำนาจ ชีวการเมือง และโรคระบาดวงกว้าง: กรณีศึกษาสถานการณ์โรคโควิด-19 ในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ศึกษาแนวคิดชีวอำนาจและชีวการเมืองทั้งในแง่ความหมายดั้งเดิม ความสำคัญ และความสัมพันธ์ที่แนวคิดทั้งสองมีต่อกัน เพื่อตรวจสอบว่ามีการบริหารอำนาจแบบนี้ในภาวะโรคระบาดหรือไม่ โดยใช้กรณีศึกษาคือนโยบายที่รัฐบาลไทยนำมาใช้ในสถานการณ์โรคโควิด-19 ผลการศึกษาพบว่า เนื่องจากชีวอำนาจตีค่าร่างกายมนุษย์ในทางสังคมไว้เท่ากับทุนหรือกำลังขับเคลื่อนระบอบทุนนิยม เราจะพบลักษณะของการบริหารอำนาจแบบนี้ได้ค่อนข้างชัดในภาวะโรคระบาดวงกว้างเมื่อร่างกายของมนุษย์อยู่มองว่าอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการดำรงอยู่ โดยชีวอำนาจดำเนินไปในลักษณะที่ชีวิตได้รับการกำกับควบคุมอยู่ด้วย “บรรทัดฐาน” มากกว่าบังคับด้วย “กฎหมาย” อำนาจแบบนี้ทำให้ความรู้ (รวมทั้งความเชื่อและความเห็น) ด้านการแพทย์และสาธารณสุขกลายเป็นสิทธิอำนาจที่ยากต่อการท้าทาย การบริหารชีวอำนาจผ่านชีวการเมืองกระทำได้ทั้งในยามโรคระบาดและในยามปกติ อำนาจแบบนี้มีข้อย้อนแย้งในตัวเองซึ่งนำไปสู่ผลกระทบใหญ่หลวงแต่ซ่อนเร้นทั้งด้านบวกและด้านลบต่อประชาชนไทย
Article Details
ลิขสิทธิ์@ของวารสารมานุษยวิทยา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, ประเทศไทย
ข้อมูลเพิ่มเติม:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
เอกสารอ้างอิง
จารุณี วงศ์ละคร. 2561. “อำนาจชีวะในทัศนะของ มิเชล ฟูโกต์”, วารสารปณิธาน, 14(1): 135-162.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. 2561. “ทุนนิยมโลกของการแพทย์สมัยใหม่กับการปลุกเสกชีวิตและสุขภาพของมนุษย์”, วารสารมานุษยวิทยา, 1(1): 43-82.
Adams, R. 2017. Michel Foucault: Biopolitics and Biopower. Retrieved from https://criticallegalthinking.com/2017/05/10/michel-
foucault-biopolitics-biopower/ (12 May 2020).
Adorno, F. P. 2014. “Power over Life, Politics of Death: Forms of Resistance to Biopower in Foucault”. in Lemm, V. and Vatter, M. (eds.), The Government of Life. (pp. 98-111). New York: Fordham University Press.
Brigges, C. L., and Nichter, M. 2009. “Biocommunicability and the Biopolitics of Pandemic Threats”, Medical Anthropology, 28(3): 189-198.
Browne, S. 2019. End of Days. New York: New American Library.
Coleman, M. and Grove K. 2009. “Biopolitics, biopower, and the return of sovereignty”, Environment and Planning D: Society and Space, 27: 489-507.
Esposito, R. and Pettinato, S. 2011. “From the Unpolitical to Biopolitics”, Annali d’Italianistica, 29: 205-213.
Esposito, R. 2013. “Biopolitics and Philosophy”. in Welch, R. N. (trans.), Terms of the Political: Community, Immunity, Biopolitics. (pp. 67-78). New York: Fordham University Press.
Foucault, M. 1998. The Will to Knowledge. London: Penguin Books.
Foucault, M. and Others. 2020. “Coronavirus and Philosophers”, European Journal of Psychoanalysis, Retrieved from https://www.journal-psychoanalysis.eu/coronavirus-and-philosophers/. (24 April 2020).
Garrison, L. 2013. “Biopolitics: An Overview”, The Anthropology of Biopolitics, Retrieved from https://www.anthropolitics.wordpress.com/2013/01/21/biopolitics- an-overview/ (12 May 2020).
Hogan, C. M. (2012). “Viruses”, in Draggan, S. (ed.), Encyclopedia of Earth. Retrieved from https://eol.org/docs/discover/viruses (29 March 2020).
Lightsey, L. 2017. “Biopolitics and Globalization”, Globalsouthstudies, Retrieved from https://globalsouthstudies.as.virginia.edu/key-concepts/biopolitics-and-globalization (12 May 2020).
Sharma, K. 2016. “Theoretical Understanding of Biopower and Biopolitics”, Global Journal For Research Analysis, 5(7): 86-87.
Takacs, A. 2017. “Biopolitics and Biopower: The Foucauldian Approach and Its Contemporary Relevance”. in Kakuk, P. (ed.), Bioethics and Biopolitics. (pp. 3-15). AG: Springer International Publishing.
