Sexuality and the Liberated Ones in Theravāda Buddhism
Main Article Content
Abstract
This research article studies the types of sexuality compatible with the lifestyle of liberated persons in Buddhism; asexual, romantic-asexual, and aromantic-asexual. The study reveals that the first two classes of liberated persons; the stream-enterer (Sotāpanna) and the once-returner (Sakadāgāmī), have sexuality like common people. Their sexuality found in Buddhist scriptures is monosexual as well as heterosexual. The non-returner (Anāgāmī) who still clings to some subtle form or fine-material existence can be interpreted as having sexuality. Their sexuality is asexual along with romantic type. The non-returner who clings to some formless existence can be interpreted as having sexuality. Their sexuality is asexual along with aromantic type. The fully liberated ones (Arhats) cannot be determined as having sexuality because their mind-pattern is peculiar and supports non-sexuality. The arhats do not have sexuality. But having no sexuality does not mean having no attraction toward others. The arhats can have some kinds of attraction that are not derived from the drive of sexuality.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
copyrights@ Journal of Anthropology, Sirindhorn Anthropology Centre (JASAC)
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre (Public Organization), Bangkok, Thailand
More Information:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
References
ขุนสรรพกิจโกศล. ม.ป.ป. ลักขณาทิจตุกะแห่งปรมัตถธรรม. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท.
ธรรมสุตตะ. รูปาวจรจิต ๑๕. สืบค้นจาก https://www.dhamma-sutta.com/2023/09/blog-post.html (15 มีนาคม 2567).
ธีร์ วงศ์นที. 2562. “พระพุทธเจ้าเป็น aromantic asexual หรือไม่”, วารสารมานุษยวิทยาศาสนา, 1(1): 105-116.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. 2563. “แนวคิดเรื่อง “ความหลากหลายทางเพศ” ในกระบวนทัศน์วิทยาศาสตร์และ
สังคมศาสตร์”, วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 28(3): 312-339.
พระสัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยะ. 2553. ปรมัตถโชติกะ ปริจเฉทที่ ๑-๒-๖. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสัทธัมมโชติกะ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 12. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 18. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 19. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 20. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 24. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 29. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 33. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 36. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539. อรรถกถาพระไตรปิฎกภาษาไทย มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 2. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2553. อรรถกถาภาษาไทย อังคุตตรนิกาย เอกกนิบาต ภาค 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2556. อรรถกถาภาษาไทย ธรรมบท ขุททกนิกาย ภาค 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2556. อรรถกถาภาษาไทย ธรรมบท ขุททกนิกาย ภาค 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2559. อรรถกถาภาษาไทย ขุททกนิกาย อปทาน ภาค 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2560. อรรถกถาพระไตรปิฎกภาษาไทย ธรรมสังคณี. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2560. อรรถกถาพระไตรปิฎกภาษาไทย ปัญจปกรณ์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2560. อรรถกถาภาษาไทย พระวินัยปิฎก สมันตปาสาทิกา ภาค ๑ ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมคิด แสงจันทร์. 2566. “เพศวิถี (ที่รอการ) ศึกษาในพุทธศาสนา: ประกายความคิดเรื่องเพศวิถีในพุทธศาสนา กับตัวอย่างพระอรหันต์เพศวิถี”, วารสารมานุษยวิทยาศาสนา, 5(2): 27-42.
สุมาลี มหณรงค์ชัย. 2561. “นักบวชในอินเดียยุคต้น: ศึกษาความเป็นนักบวชในวิถีแห่ง “สมณะ” และ “พราหมณ์”, วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 40(2): 255-275.
Barrell, Amanda. 2023. What does it mean to be asexual? MedicalNewsToday. Retrieved from https://www.medicalnewstoday.com/articles/327272 (14 March 2024).
Ferguson, Sian. 2022. What Does It Mean to Be Both Aromantic and Asexual? Healthline. Retrieved from https://www.healthline.com/health/aromantic-asexual (10 March 2024).
Goettsch, Stephen L. 1989. “Clarifying Basic Concepts: Conceptualizing Sexuality”, The Journal of Sex Research, 26(2): 249-255.
Harris, Victoria. 2013. “Histories of ‘Sex’, Histories of ‘Sexuality’”, Contemporary European History, 22(2): 295-301.
Oxford University LGBTG+ Society, n.d. What Do “Asexual” And “Aromantic” Mean? Retrieved from https://www.oulgbtq.org/what-do-asexual-aromantic-mean.html (1 April 2024).
The Center. 2024. What Is LGBTQIA+? Retrieved from https://gaycenter.org/community/lgbtq/ (10 May 2024).
The University of North Carolina at Chapel Hill. n.d. Asexuality, Attraction, and Romantic Orientation. LGBT Center. Retrieved from https://lgbtq.unc.edu/resources/exploring- identities/asexuality-attraction-and-romantic-orientation/ (15 April 2024).
Zambon, Veronica. 2023. What are the different types of sexualities? Retrieved from https://www.medicalnewstoday.com/articles/types-of-sexuality#types (2 June 2024).