การสร้างความเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมการเมือง สู่การปฏิรูปที่ยั่งยืน

บทคัดย่อ

        การสร้างความเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมทางการเมืองสู่การปฏิรูป จำเป็นต้องมุ่งเน้นที่การเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจให้ประชาชนส่วนใหญ่ที่อยู่นอกระบบการศึกษาศรัทธา เชื่อมั่นและยึดถือเป็นแนวปฏิบัติแทนความเชื่อดั้งเดิม ซึ่งสามารถทำได้โดยการจัดโครงการรณรงค์เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจต่อคุณค่าของประชาธิปไตยการปฏิรูปการเมืองจำต้องอาศัย “เครื่องมืออย่างอื่น” นอกเหนือจากตัวบทกฎหมายลายลักษณ์อักษรจึงจะสร้างสังคมไทยให้เป็น “สังคมประชาธิปไตย” (Democratic Society) มิใช่เป็นเพียงประเทศที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยตามที่รัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรบัญญัติไว้การศึกษาต้องมาก่อน การปกครองในระบอบประชาธิปไตยมีหัวใจสำคัญอยู่ที่ประชาชน เพราะประชาชนคือ เจ้าของอำนาจอธิปไตย ดังนั้นจะต้องมีการให้การศึกษาต่อประชาชนทั้งในรูปแบบ (Formal Education) และนอกรูปแบบ (Non-formal Education) เพื่อให้ประชาชนมีจิตวิญญาณประชาธิปไตย คือ รู้จักรักษาและป้องกันสิทธิของตนเอง รวมทั้งมีความตระหนักในหน้าที่ความเป็นพลเมืองและหน้าที่รับผิดชอบต่อสังคม. แต่กระนั้นก็ตามสิ่งซึ่งยากยิ่งกว่าการสร้างความเป็นประชาธิปไตยตามแนวทาง Civic Culture ดังได้อธิบายไว้ คือ การหา “จุดสมดุล” ระหว่าง “ความเป็นตะวันตก” และ “ความเป็นตะวันออก” ให้พบ แล้วปรับปรุงหรือปรับเปลี่ยนหลักการของตะวันตก (รวมถึงแนวทางวัฒนธรรมทางการเมืองแบบพลเมือง – Civic Culture) ให้เป็น “ส่วนผสมที่พอเหมาะ” สอดรับกับสังคมไทย ในยุคปัจจุบัน.