แนวทางการสร้างรูปแบบความเข้มแข็งทางจิตใจเชิงพุทธบูรณาการ ของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยายนในการเผชิญกับความผิดหวัง

บทคัดย่อ

        การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการเสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจทางพุทธศาสนา เพื่อศึกษาความเข็มแข็งทางจิตใจของเยาวชนเมื่อเผชิญกับปัญหาการคบเพื่อนต่างเพศ และเพื่อเสนอแนวทางการสร้างและส่งเสริมรูปแบบความเข้มแข็งทางจิตใจเชิงพุทธบูรณาการแก่นักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยายนในการเผชิญกับความผิดหวัง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ ได้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 จำนวนทั้งสิ้น 329 คนได้มาโดยวิธีการสุ่มอย่างง่ายด้วยการจับสลากส่วนกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key informance) ได้แก่พระสอนวิชาพระพุทธศาสนาจำนวน 1 รูปครูผู้สอนกลุ่มสาระสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรมจำนวน 7 คนและครูฝ่ายแนะแนวจำนวน 1 คนได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) วิเคราะห์ข้อมูลแบบสอบถามโดยการหาค่าร้อยละค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานวิเคราะห์แบบสัมภาษณ์ด้วยวิธีการเชิงพรรณนา
        ผลการวิจัยพบว่า
        แนวคิดเกี่ยวกับการนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาสอดแทรกเข้ามาประกอบการเรียนการสอนเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจของเยาวชน ช่วยให้เยาวชนสามารถเผชิญกับความผิดหวังในการคบเพื่อนต่างเพศ ช่วยให้นักเรียนมีทักษะในการใช้ชีวิตประจำวันตามหลักอริยสัจ 4 สติปัฎฐาน 4 ไตรสิกขา 3 โลกธรรม 8 กัลยาณมิตร และไตรลักษณ์ เน้นให้นักเรียนเข้าใจถึงเหตุแห่งปัญหา และใช้สติในการแก้ปัญหาต่างๆ โดยให้นักเรียนหาสาเหตุของการเกิดปัญหา โดยการตั้งอยู่ในความไม่ประมาทมีการพิจารณาไตร่ตรองก่อนที่จะตัดสินใจในการกระทำสิ่งต่างๆ เพื่อให้การกระทำหรือการตัดสินใจนั้นๆไม่ผิดพลาด และส่งผลต่อเสียต่างๆทั้งตัวเองและผู้อื่น
        เยาวชนส่วนใหญ่เห็นว่าการตัดสินใจหรือแก้ปัญหาในการคบเพื่อนต่างเพศด้วยตนเอง พบว่า กลุ่มตัวอย่างของนักเรียนส่วนใหญ่เห็นว่าการตัดสินใจหรือแก้ปัญหาในการคบเพื่อนต่างเพศด้วยตนเอง อยู่ในระดับความคิดเห็นปานกลาง จำนวน 78 คน คิดเป็นร้อยละ 37.4 ระดับรองลงมาคือ ระดับความคิดเห็นมาก จำนวน 70 คน คิดเป็นร้อยละ 35.2 ระดับความคิดเห็นมากที่สุด จำนวน 67 คน คิดเป็นร้อยละ 15.2 ระดับความคิดเห็นน้อย จำนวน 55 คน คิดเป็นร้อยละ 10.1 และระดับความเห็นน้อยที่สุด จำนวน 31 คน คิดเป็นร้อยละ 2.0 ตามลำดับ มีค่าเฉลี่ย 3.52 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน .937 และการแปลผลค่าเฉลี่ยว่า การตัดสินใจหรือการแก้ปัญหาในการคบเพื่อนต่างเพศด้วยตนเองอยู่ในระดับมาก
        แนวทางส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจเชิงพุทธของนักเรียนในการเผชิญกับความผิดหวังในการคบเพื่อนต่างเพศ โรงเรียนควรมีการจัดกิจกรรมฝึกอบรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจแก่นักเรียนในการเผชิญกับความผิดหวังในการคบเพื่อนต่างเพศ โดยเน้นกิจกรรมการเข้าค่ายคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งโรงเรียนได้มีการจัดกิจกรรม/โครงการนี้ทุกปี นอกจากนี้ยังมีการจัดกิจกรรมให้ความรู้ให้คำปรึกษาและแนะนำแนวในการใช้ชีวิต การคบเพื่อนต่างเพศที่ถูกต้องพร้อมทั้งเปิดโอกาสให้นักเรียนได้สอบถามประเด็นปัญหาและปรึกษาปัญหาพร้อมให้ข้อเสนอแนะในการเตรียมใจรับมือกับความผิดหวังในการคบเพื่อนต่างเพศ นอกจากนี้ยังได้ประยุกต์ใช้สื่อออนไลน์ เช่น เฟสบุ้ค (Facebook) ไลน์ (Line) เป็นสื่อกลางในการเชื่อมต่อระหว่างผู้ให้คำแนะนำหรือปรึกษาและผู้รับการแนะนำหรือปรึกษาสามารถสื่อสารกันได้