การปฏิบัติกรรมฐานของวัดนาหลวงอภิญญาเทสิตธรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพจิต ชาวพุทธอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาคุณภาพจิตของชาวพุทธในสังคมไทย 2) การปฏิบัติกรรมฐานของวัดนาหลวงอภิญญาเทสิตธรรมสำหรับพัฒนาคุณภาพจิตชาวพุทธอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี และ 3) นำเสนอผลการปฏิบัติกรรมฐานของวัดนาหลวงอภิญญาเทสิตธรรมที่มีต่อการพัฒนาคุณภาพจิตชาวพุทธอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาค้นคว้าจากเอกสาร ต่าง ๆ รวมทั้งทำการเก็บข้อมูลสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มเป้าหมาย คือ พระสงฆ์ ผู้นำท้องถิ่น และประชาชนที่เคยปฏิบัติกรรมฐานของวัดนาหลวงอภิญญาเทสิตธรรม จำนวน 30 รูป/คน
ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัญหาที่มีผลต่อคุณภาพจิตของชาวพุทธในสังคมไทย ผลกระทบของต่อสุขภาพจิตมีความหลากหลายและมีอิทธิพลต่อสาเหตุและการจัดการความเจ็บป่วยทางจิตในระยะยาว อย่างไรก็ตาม ครอบครัวที่มีความเหนียวแน่นเป็นระบบสนับสนุนทางสังคมที่ดีที่สามารถป้องกันความเจ็บป่วยทางจิตและช่วยให้การจัดการความเจ็บป่วยทางจิตเป็นไปอย่างสะดวก ทั้งนี้ ความเจ็บป่วยทางจิตจำเป็นต้องมีระบบสนับสนุนทางสังคมแบบถาวรในระยะยาวด้วย ความแข็งแกร่งของการเชื่อมโยงกัน อันเป็นเหตุบั่นทอนสุขภาพจิตเป็นอย่างยิ่ง แนวทางการปฏิบัติกรรมฐานสำหรับพัฒนาจริยธรรมของสำนักปฏิบัติธรรมวัดนาหลวง อภิญญาเทสิตธรรม มีวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานกำหนดรู้แบบพองหนอ-ยุบหนอ ตามแนวของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร) และการปฏิบัติธรรมแบบยืน เดิน นั่ง ซึ่งสอดคล้องกับหลักสติปัฏฐาน 4 ผลการปฏิบัติกรรมฐานของวัดนาหลวงอภิญญาเทสิตธรรมที่มีต่อการพัฒนาคุณภาพจิตชาวพุทธอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ทำให้ผู้ปฏิบัติมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่ดีขึ้น ใช้ชีวิตอยู่กับสังคมได้อย่างมีความสงบสุข ช่วยเหลือเกื้อกูลเขา เห็นใจกัน ด้วยการไม่รังแก ไม่เบียดเบียนกัน กระทำด้วยความปรารถนาดี มีเมตตา และช่วยเหลือ ไม่เบียดเบียนทรัพย์สิน หรือสิทธิของผู้อื่น แต่แบ่งปันและบริจาค ไม่สำส่อนทางเพศ มีคำพูดที่ไพเราะ พูดแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์ รักษาศีล กาย วาจา เพิ่มพูนปัญญาด้วยการฟังแล้วนำมาไตร่ตรองให้ดี มีความเข้าใจในหลักธรรมและนำมาใช้อย่างต่อเนื่อง ทำให้มีจิตใจที่หนักแน่นไม่หวั่นไหวต่อสิ่งยั่วยุ และมีการคิดที่เปลี่ยนไปในทางที่ดี
Article Details
เอกสารอ้างอิง
พุทธทาสภิกขุ. (2542). บางแง่มุมของกามในทัศนะพุทธทาสภิกขุ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สุขภาพใจ
พระมหาไฉน ประกอบผล. (2544). การศึกษาพุทธจริยธรรมเรื่องหน้าที่ของบุตรธิดาต่อบิดามารดา : กรณีศึกษานักเรียนโรงเรียนปากเกร็ดจังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาจริยศาสนาศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหิดล.
พระโสภณ โสภโณ. (2544). พระพุทธศาสนากับการพัฒนาสังคม : ศึกษาเปรียบเทียบบทบาทการพัฒนาสังคมของเจ้าคณะแขวงในกรุงเทพมหานครกับเจ้าคณะตำบลในต่างจังหวัด. วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหิดล
พระวรมน ขนฺติโก (วัดถุมา). (2555). ศึกษาสัมมัปปธาน 4 อันเป็นองค์แห่งการบรรลุธรรม. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต). (2546). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. (พิมพ์ครั้งที่ 24). กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2546
พระไพศาล วิสาโล. (2533). พุทธธรรมกับการพัฒนาสังคม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มูลนิธิโกมลคีมทอง.
พระประเสริฐ ชุตินฺธโร. (2542). การศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องไสยศาสตร์กับพุทธศาสตร์ตามทรรศนะของพระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
อณิวัชร์ เพชรนรรัตน์. (2549). การศึกษาวิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย.