นวัตกรรมและเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มศักยภาพการแข่งขันทางการตลาดของกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน ตำบลกันทรารมย์ อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ1) ศึกษาสภาพปัจจุบันด้านการตลาดและช่องทางการจัดจำหน่ายของกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน 2) เพื่อศึกษารูปแบบการประยุกต์ใช้นวัตกรรม และเทคโนโลยีในการเพิ่มศักยภาพการแข่งขันทางการตลาดกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน 3) เพื่อพัฒนาระบบการตรวจสอบและติดตามกระบวนการผลิตข้าวหอมมะลิด้วย QR Code ของกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน คือ การวิจัยคุณภาพด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึกจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 47 คน และการสนทนากลุ่มย่อย (Focus group) จำนวน 10 คน และใช้วิธีการอบรมเชิงปฏิบัติการและวิจัยเชิงปริมาณด้วยแบบสอบถามความพึงพอใจ จากกลุ่มตัวอย่างผู้เป็นสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน จำนวน 30 คน โดยการพัฒนาระบบการตรวจสอบและติดตามกระบวนการผลิตข้าวหอมมะลิด้วย QR Code ของกลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิชุมชนบ้านโคกโพน นำข้อมูลที่ได้มาสรุป วิเคราะห์ผล และนำเสนอแบบพรรณนาความ
          ผลการศึกษาพบว่า 1. สภาพด้านการตลาดและช่องทางการจัดจำหน่ายของกลุ่มฯ ยังผลิตข้าวในระดับครัวเรือนและการจำหน่ายผลผลิตอยู่ในระดับชุมชน และร้านค้าในชุมชนพื้นที่ใกล้เคียง เนื่องจากช่องทางจัดจำหน่ายยังมีจำกัดส่งผลให้กลุ่มฯ ต้องประสบปัญหาในการจำหน่าย เพื่อให้เกิดการเพิ่มมูลค่าของการผลิตข้าวหอมมะลิอินทรีย์ กลุ่มจึงได้เข้าร่วมการผลิตข้าวในระบบ พีจีเอส(PGS) คือ ระบบ “ชุมชนรับรอง”2. กลุ่มได้มีการใช้เทคโนโลยีฯ ในการจัดการระบบการทำงานโดยแอพลิเคชั่นไลน์ ไว้เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารของกลุ่มฯ ซึ่งสมาชิกกลุ่มฯ มีองค์ความรู้ในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีด้านการตลาดอยู่ในระดับน้อย แต่มีความรู้ในการใช้งานอินเตอร์เน็ต อยู่ในระดับสูงที่สุด และสมาชิกกลุ่มฯ มีความรู้ในการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมระบบสารสนเทศมาใช้ในการประกอบธุรกิจของกลุ่มฯ อยู่ในระดับน้อยที่สุด และ 3. ได้มีการพัฒนาระบบช่องทางการตลาดด้วยระบบสารสนเทศประเภท Facebook และคิวอาร์โค๊ด และประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้ที่มีต่อการพัฒนาระบบการตรวจสอบและติดตามกระบวนการผลิตข้าวหอมมะลิด้วย QR Code ของกลุ่มฯ พบว่า เกษตรกรมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมอบรมการพัฒนาระบบการตรวจสอบและติดตามกระบวนการผลิตข้าวหอมมะลิด้วย QR Code อยู่ในระดับมาก และการเปิดโอกาสให้ซักถามและแสดงความคิดเห็น อยู่ในระดับมากที่สุด