ศึกษาแนวทางการนำสมาธิไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โรงเรียนดงสวรรค์วิทยา ตำบลดงสวรรค์ อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) หลักการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนาเถรวาท 2) วิธีการนำสมาธิไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โรงเรียนดงสวรรค์วิทยา ตำบลดงสวรรค์ อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู และ 3) ศึกษาแนวทางการนำสมาธิไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โรงเรียนดงสวรรค์วิทยา ตำบลดงสวรรค์ อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภูการวิจัยนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์ข้อมูลจากพระไตรปิฎก เอกสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และเป็นการศึกษาวิจัยเชิงภาคสนาม แล้วนำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงพรรณนา
ผลจากการวิจัยพบว่า การส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีทิ่ 4-6 โรงเรียนดงสวรรค์วิทยามีคุณภาพของผู้เรียนด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมที่กำหนดขึ้นโดยพิจารณาจากสภาพของสังคม และการเปลี่ยนแปลงของโลกยุคปัจจุบัน ซึ่งทำให้มีความจำเป็นต้องเน้นและปลูกฝังลักษณะดังกล่าวให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียนทุกคน เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเกิดการพัฒนาในองค์รวมทั้งด้านสติปัญญา และคุณธรรม อันจะนำไปสู่ความเจริญก้าวหน้าและความมั่งคงสงบสุขในสังคม
สมาธิเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนทำให้นักเรียนพัฒนาการในด้านต่างๆ เช่น ด้านการศึกษา ทำให้นักเรียนมีความตั้งใจเรียนเนื่องจากจิตใจมีสมาธิ ไม่ฟุ้งซ่านด้านการกีฬา นักเรียนมีความตั้งใจในการฝึกซ้อม
หลักธรรมที่นำมาใช้คือ 1) ด้านร่างกายได้แก่หลักไตรลักษณ์ 2) ด้านจิตใจได้แก่บุญกิริยาวัตถุ 3) ด้านสังคมได้แก่ขันติ 4) ด้านเศรษฐกิจได้แก่ละเว้นอบายมุข นักเรียนเข้าใจความจริงของชีวิตมีศีลธรรมเป็นพื้นฐานในการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโดยใช้หลักการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนาโดยการทำบุญให้ทานอยู่เสมอเป็นเหตุให้ความทุกข์ จิตใจสงบ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ทองพูล ภูสิม. (2553). การพัฒนาคุณลักษณะที่เป็นจริงและลักษณะที่พึงประสงค์ 8 ประการ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กรณีศึกษาโรงเรียนแกดำวิทยาคาร สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามหาสารคามเขต 1. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริการการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฎมหาสารคาม.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2542). สมาธิฐานสู่สุขภาพจิต และ ปัญญาหยั่งรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ศยาม.
พระมหาสุริยันต์ สัตตะยากุมภ์. (2555). ผลการศึกษาการฝึกสมาธิแบบอานาปานสติที่มีต่อพฤติกรรมการตั้งใจเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนวัดปทุมวนาราม กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ศึกษามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2530). ทางสายกลางของการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: อัมรินทร์พริ้นติ้ง กรุ๊พ.
วันเพ็ญ เนตรประไฟ. (2553). การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนมารีย์อุปถัมภ์ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม. ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
สุวรี ปิ่นเจริญ. (2549). องค์ประกอบที่มีอิทธิพลต่อการไม่มีสมาธิในการเรียนของนักเรียนช่วงชั้นที่ 4 โรงเรียนสันติราษฎร์วิทยา เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร. ปริญญานิพนธ์ศึกษศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.