ถนนปลอดภัย อาสานาฝายร่วมใจป้องกันอุบัติภัยทางจราจร จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)  เพื่อศึกษาสภาพปัญหาเกี่ยวกับอุบัติเหตุในชุมชน 2) ถอดบทเรียน วิเคราะห์แนวทางในแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุในชุมชน เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มป้าหมาย ได้แก่ อาสาสมัครหมู่บ้านนำร่องเข้าร่วมโครงการถนนปลอดภัย ชุมชนนาฝายร่วมใจ ป้องกันอุบัติภัยทางจราจร จำนวน 5 หมู่บ้าน และทำหน้าที่เป็นแกนนำประสานงานกับบุคคลในพื้นที่มีทัศนคติที่ต้องการจะพัฒนาการป้องกันอุบัติเหตุจราจรในชุมชน รวมจํานวน 15 คนซึ่งได้มาโดยการเลือกจากผู้สมัครใจเข้าร่วมโครงการ (purposive Sampling) จำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้การวิจัย ได้แก่ 1) แบบสอบถาม จำนวน 1 ฉบับ 2) แบบสำรวจ จำนวน 1 ฉบับและ 3) แบบสัมภาษณ์ จำนวน 1 ฉบับ 4) ประเด็นคำถามสำหรับการถอดบทเรียน การวิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติพื้นฐาน (ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
          ผลการวิจัย พบว่า
          1. สภาพและปัญหาเกี่ยวกับอุบัติเหตุในชุมชน จากการเก็บข้อมูลพบว่าลักษณะการเกิดอุบัติเหตุบริเวณชุมชนบ้านนาฝายอยู่ในระดับรุนแรง อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นนั้นเป็นการเฉี่ยวชน มีอาการบาดเจ็บรุนแรงและบางกรณีเสียชีวิตและพบว่าพื้นที่เสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุสำหรับประชาชนและนักศึกษาของตำบล  นาฝาย มีทั้งหมด 5 พื้นที่และแตกต่างกันตามวันและเวลา คือ 1) บริเวณหน้ามหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ (ประตูทางเข้ามหาวิทยาลัย)  2) บริเวณประตูหลังมหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ (ประตูหลังมหาวิทยาลัย) 3) บริเวณทางแยกเข้าบ้านนาฝาย  4) บริเวณสี่แยกห้วยชันและ 5) บริเวณทางแยกเข้าอ่างเก็บน้ำช่อระกา สาเหตุการเกิดอุบัติเหตุ จากการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้วิธีการสำรวจ สังเกต สัมภาษณ์และการเสวนา ทางกลุ่มสามารถสรุปสาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุออกเป็น 2 สาเหตุหลัก โดยแบ่งออกเป็น สาเหตุที่เกิดจากสภาพกายภาพบนท้องถนนและสาเหตุที่เกิดจากพฤติกรรมการขับขี่ของผู้ใช้รถใช้ถนน
          2. แนวทางในแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุในชุมชนตามพื้นที่การเกิดอุบัติเหตุ แบ่งออกเป็น 2 แนวทาง คือแนวทางที่สามารถกระทำได้ทันที และแนวทางไม่สามารถกระทำได้ทันที แนวทางการแก้ปัญหาที่สามารถกระทำได้ทันที คือ การให้เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยของทางมหาวิทยาลัย ช่วยระบายรถบริเวณหน้ามหาวิทยาลัยตอนเช้าและเย็น แนวทางการแก้ไขปัญหาที่ไม่สามารถกระทำได้ทันที คือ การอบรมเพื่อปลูกฝังจิตสำนึกและการกระทำที่ถูกต้องเช่น การจัดอบรมกฎจราจรให้กับนักศึกษา การจัดสอบใบขับขี่ให้นักศึกษาภายในมหาวิทยาลัย การอบรมความรู้เรื่องจราจรแก่ประชาชนและนักศึกษาที่เข้ามาใหม่ในช่วงรับน้อง และแนวทางการแก้ไขที่ต้องอาศัยการประสานงานในการแก้ไขการให้เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยของทางมหาวิทยาลัยออกมาช่วยระบายรถบริเวณหน้ามหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยตั้งกฎเกี่ยวกับการสวมหมวกนิรภัยของนักศึกษา การปรับทัศนียภาพเกาะกลางถนน การมีสายตรวจเฝ้าตรวจตราการขับขี่หากนักศึกษาทำผิดกฎจราจรก็อาจจะมีการหักคะแนน การเพิ่มเกาะกลางถนนให้ยาวขึ้นเพื่อบีบให้จุดกลับรถแคบลง แก้ไขปัญหานี้จะต้องอาศัยการประสานงาน การให้ตำรวจมากวดขันวินัยจราจรเพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการขับขี่เพราะผู้ที่ใช้รถใช้ถนนจะระมัดระวังในการใช้รถมากขึ้น ซึ่งแนวทางดังกล่าวสามารถกำหนดเป็นยุทธศาสตร์ 3 ร. 3 ป. เป็นยุทธศาสตร์ในการดำเนินงาน เพื่อเป็นแนวทางในแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุในชุมชน คือ 3 ร. รับรู้ ริเริ่ม รณรงค์ และ 3 ป. ประสานงาน ปฏิบัติ ปลอดภัย