ชักพระทางน้ำ ณ คีรีวง : ปฐมเหตุและการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้เป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยเรื่อง การลากเรือพระทางน้ำ : พัฒนาการ พิธีกรรมการคงอยู่ และการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ เพื่อศึกษาปฐมเหตุและการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบันของการชักเรือพระทางน้ำในชุมชนคีรีวง ผลการศึกษาพบว่า ชุมชนคีรีวงเป็นชุมชนเก่าแก่และได้ชื่อว่าเป็นชุมชนอากาศดีที่สุดในประเทศไทย คนในชุมชนมีอาชีพหลัก คือ ทำสวนสมรม เป็นวิถีชีวิตแบบพื้นบ้านท่ามกลางทัศนียภาพแห่งธรรมชาติและสายน้ำที่สอดรับกับประเพณีการชักพระทางน้ำในชุมชนคีรีวง ตั้งแต่การจัดสร้างเรือพระ การจัดงานสมโภชเรือพระ และการจัดกิจกรรมห่อขนมต้ม ซึ่งทำกันหลังวันออกพรรษา ตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ประเพณีชักเรือพระทางน้ำเป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณโดยอัญเชิญพระพุทธรูปมาประดิษฐานบนบุษบก
หรือเรือพระที่เรียกว่า “พนมพระ” และแห่ไปตามลำน้ำในชุมชนคีรีวง เพื่อการอนุรักษ์ การถ่ายทอดภูมิปัญญา และการชักนำคนในชุมชนให้เห็นความสำคัญของประเพณีท้องถิ่น สรุปได้ว่า การชักเรือพระทางน้ำในชุมชน บ่งชี้ถึง 1) การประสานการรักษาและการดำรงอยู่ของประเพณี 2) การส่งสริมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวในชุมชน และ 3) การเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจในชุมชนได้ ภายใต้บริบททางสังคมและวัฒนธรรม
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กันยรัตน์ สอนคง, อนุชัย รามวรังกูร และ นลินรัตน์ รักกุศล. (2557). กระบวนการถ่ายทอดความรู้หัตถกรรมท้องถิ่น: กรณีศึกษาการทำตะกร้าหวายลายพิกุล หมู่ที่ 1 ตำบลบ้านกระทุ่ม อำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ. 21 (2), 95-114.
กานต์พิชชา อุดมมงคลกิจ และ ภาณุพงศ์ อุดมศิลป์. (2564). ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ: บทบาทต่อชุมชนมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร. วารสารภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม. 10 (1), 107-129.
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.). (2565). ชุมชนบ้านคีรีวง. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565. แหล่งที่มา: https://thai.tourismthailand.org/Attraction/ชุมชนบ้านคีรีวง.
ธงรัฐ คงฤทธิ์ และ เจษฎา นกน้อย. (2564). ความเชื่อโชคลางในสังคมไทยและความสำเร็จในการประกอบธุรกิจ SMEs ของผู้ประกอบการในจังหวัดสงขลา. วารสารนาคบุตรปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช. 13 (3), 78-87.
ธนสันต์ ปานแก้ว และ รงค์ บุญสวยขวัญ. (2558). ประเพณีชักพระทางทะเล อำเภอเกาะพะงัน จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารสหวิทยาการวิจัย : ฉบับบัณฑิตศึกษา. 4 (3), 114-123.
ผู้จัดการออนไลน์. (2563). ตื่นตาตื่นใจ! ชาวบ้านร่วมสืบสานประเพณีโบราณ “ชักพระทางน้ำ” หนึ่งเดียวในโลก. ออนไลน์.สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565. แหล่งที่มา: https://mgronline.com/south/detail/ 9630000101154.
พระครูนิเทศธรรมาภรณ์. (2561). ประเพณีการชักพระของชาวปักษ์ใต้. วารสารรูสมิแล. 39 (2), 71-82.
พระครูผาสุกวิหารธรรม ผาสุโก (ธานุมาตย์), พระมหาดาวสยาม วชิรปญฺโญ และพระครูสุธีคัมภีรญาณ. (2564). การส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นการประดิษฐ์เทียนพรรษาเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพุทธ ในจังหวัดอุบลราชธานี. Journal of Modern Learning Development. 6 (6), 308-323.
ภาพิมล สีไหม และเสรี พิจิตรศิริ. (2554). การส่งเสริมประเพณีชักพระของเทศบาลตำบลวัดประดู่. วารสารการบริหารท้องถิ่น. 4 (4), 57-75.
มิวเซียมไทยแลนด์. (2565). คีรีวงสายน้ำขุนเขา คีรีวงดินแดนแห่งขุนเขาและสายน้ำ. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2022. แหล่งที่มา: https://www.museumthailand.com/th/1490/storytelling/คีรีวงสายน้ำขุนเขา/.
วิจิตรา อุตมะมุณีย์ และคณะ. (2555). กระบวนการมีส่วนร่วมในการสืบทอดภูมิปัญญาขบวนแห่เรือพระ ชุมชนบ้านเขาแก้ว จังหวัดสงขลา. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 4 (2), 50-64.
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช. (2560). หมู่บ้านคีรีวง นครศรีธรรมราช. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2022. แหล่งที่มา: https://www.m-culture.go.th/nakhonsrithammarat/ewt_ news.php?nid=123&filename=index
หาดใหญ่โฟกัส. (2560). ชักพระในน้ำ ณ ลานสกา. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565. แหล่งที่มา: https://www.hatyaifocus.com/บทความ/505.
Churot, S. et al. (2001). The project of the North Boat Project: Way of Life of the Kiriwong Community from the words of people in the community. Bangkok: The Thailand Research Fund.
Google Earth. (2022). Khiriwong Community. Online. Retrieved 1 February 2022, from https://www.google.com/maps/@8.4366217,99.7799849,2981m/data=!3m1!1e3.
Mungsainun, A. (2011). Participation in the conservation of Thai culture and wisdom. Online. Retrieved 1 February 2022, from http://xxxyz111.blogspot.com/p/3.html.
