ระเนียดเปียดกวง : วงปี่พาทย์พื้นบ้านเขมร อำเภอศรีรัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

         ในปัจจุบันดนตรีพื้นบ้านอีสานที่เป็นที่นิยมและรู้จักโดยแพร่ลายคือ วงโปงลาง เพราะได้รับความนิยมในสังคม และหาผู้บรรเลงได้ง่าย อีกทั้งในระบบการศึกษายังบรรจุรายวิชาดนตรีพื้นบ้านอีสานไว้ในหลักสูตร แต่ยังมีอีกวงดนตรีประเภทหนึ่งที่หาชมได้ยาก เพราะเป็นวงดนตรีที่ได้รับความนิยมน้อย และหาผู้บรรเลงค่อนข้างยาก นั้งคือวงระเนียดกเปียดกวง หรือวงปี่พาทย์พื้นบ้านเขมร ซึ่งปัจจุบันเหลือเพียงไม่กี่วง
          บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะทางดนตรีวงระเนียดเปียดกวง ซึ่งเป็นวงดนตรี
ปี่พาทย์พื้นบ้านเขมร ในอำเภอศรีรัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ จากการศึกษาพบว่า วงระเนียดเปียดกวง เป็นวงดนตรีที่ก่อตั้งขั้นในปี พ.ศ. 2335 โดยนายแซม ไม่ทราบนามสกุลเป็นชาวเขมรอพยพย้ายมาตั้งถิ่นฐาน
ในจังหวัดศรีสะเกษ หลังจากนั้นได้ถ่ายทอดวิชาความรู้ทางดนตรีให้กับ นายสิม ซึ่งเป็นบุตรชาย และ
นายพล ชูใจ (ชาวบ้านในบ้านพิงพวย) และสืบสานต่อมาจังปัจจุบัน โอกาสในการบรรเลงมักเป็นงานบุญ และงานศพภายในหมู่บ้าน โดยเฉพางานศพคนในหมู่บ้าน และระแวกหมู่บ้านใกล้เคียงนิยมว่าจ้างให้ไปบรรเลง เพลงที่ใช้ในการบรรเลงแบ่งเป็นเพลงมงคล และเพลงอวมงคล เพื่อให้เหมาะสมกับโอกาสในการบรรเลง ได้แก่เพลงตระ เพลงรัว เพลงเข้าม่าน เพลงเสมอ ต่อด้วยเพลงรัวครึ่งท่อน เพลงเชิด เพลงกราวนอก เพลงกลม เพลงกราวใน เพลงสำหรับพระฉัน หรือ เพลงเบาๆ เพลงกล่อม เพลงกล่อมแฮบ เพลงฉุงฉิ่ง เพลงไทรย้อย เพลงเบ็ดเตล็ด เพลงกาดำ เพลงชักใบ เพลงนวนอนงค์ เพลงใจนาง เพลงสาวขอนแก่น เพลงบางปะกง เพลงดาวบ้านนา เพลงลอยกระทง เพลงอมตูก(พายเรือ) เพลงอมตูก2(พายเรื่อ2) เพลงแก้วน้อ เป็นต้น
          ปัจจุบันวงระเนียดเปียดกวง ได้รับความนิยมน้อยลง เป็นผลจากกระแสการเปลี่ยนแปลงทางดนตรีทำให้ชาวบ้านหันไปนิยมดนตรีในรสนิยมอื่น เช่นแนวเพลงลูกทุ่ง แนวเพลงเพื่อชีวิต หรือแนวสติงสากล
ทำให้วงระเนียดเปียดกวง ได้รับความนิยมลดลงมากหากเปรียบเทียบครั้งในอดีต