แนวทางการพัฒนาการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชน กลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก 2) เพื่อศึกษาปัญหาอุปสรรคต่อการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก 3) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างแบบ Small Group จํานวน 13 คน โดยแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้ ผู้นําท้องถิ่น ผู้นําท้องที่ จำนวน 4 คน นักวิชาการ จำนวน 4 คนและวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานบ้านท่าโรงตะวันตก ตำบลวัดพริก อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก จำนวน 5 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการลําดับเหตุการณ์เรียบเรียง วิเคราะห์ และพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก พบว่า (1) การผลิต ปัจจุบันกลุ่มจะผลิตตามการสั่งซื้อ เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ซื้อสินค้า (2) การตลาดและการขาย ราคาผู้ผลิตกําหนดเองจากต้นทุน ผู้ผลิตในกลุ่มส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ (3) การบริหารจัดการ จัดการกลุ่มในลักษณะของกรรมการประชุมปรึกษาหารือกันเพื่อแก้ไขปัญหา (4) การเงิน การจัดทำบัญชีของกลุ่มจึงไม่ได้ให้ความสำคัญกับการจัดทำบัญชีรายรับและรายจ่ายของกลุ่ม (5) การมีส่วนร่วม ร่วมมือกันดำเนินกิจกรรม รับผลประโยชน์ตอบแทน รวมถึงการแก้ไขปัญหาภายในกลุ่ม (6) ความเป็นผู้นำ มีการวางแผนบริหารกลุ่มที่ดี มีการจัดสรรเงินปันผลให้กับสมาชิกเป็นรายปี (7) แรงงาน ยังไม่มีต้นทุนในการจัดหาแรงงานจากท้องถิ่นอื่นเข้ามา ซึ่งจะส่งผลเสียต่อการดำเนินกิจกรรมวิสาหกิจชุมชนได้ (8) การบริหารสมาชิก ผลกำไรบางส่วนได้นำมาทำกิจกรรมสาธารณประโยชน์ภายในชุมชน และกำหนดเงื่อนไขการรับสมาชิก (9) การมีปฏิสัมพันธ์กับภายนอก หลายหน่วยงานจัดฝึกอบรมเพื่อทำให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนนั้นเป็นระบบ (10) ข้อมูลข่าวสาร มีการประชุมเพื่อเรื่องของการดำเนินงานเพื่อพัฒนา
2. ปัญหาอุปสรรคต่อการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก พบว่า (1) การผลิต มีต้นทุนค่าจ้างแรงงานเพื่อการผลิตทำให้มีราคาจำหน่ายงสูง (2) การตลาดและการขาย กลุ่มไม่ได้มีช่องทางการจัดจำหน่ายมาก นำผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายตามการจัดงานของภาครัฐ (4) การเงิน เงินในกองทุนของกลุ่มมีจำนวนน้อย ไม่มีทุนเหลือเพียงพอในการดำเนินงาน (5) การมีส่วนร่วม ขาดการมีส่วนร่วมในการกำหนดแผนและนโยบาย ทำให้ไม่แก้ไขปัญหาและพัฒนาได้อย่างตรงจุด (6) ความเป็นผู้นำ ขาดความเข้าใจด้านความต้องการของผู้บริโภค และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ (7) แรงงาน สมาชิกขาดความรู้ด้านการรวมกลุ่ม ไม่มีการจ้างแรงงานภายนอกกลุ่ม (8) การบริหารสมาชิก ขาดทักษะการบริหารจัดการภายในกลุ่มทำให้กลุ่มขับเคลื่อนช้า (9) การมีปฏิสัมพันธ์กับภายนอก ไม่มีการสร้างเครือข่ายกลุ่มอาชีพเสริมร่วมกับชุมชนอื่น ๆ (10) ด้านข้อมูลข่าวสาร ขาดการแลกเปลี่ยนนวัตกรรมการผลิตสินค้าระหว่างกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีความประสบสำเร็จ
3. แนวทางการพัฒนาการดําเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสาน อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก พบว่า หน่วยงานภาครัฐควรจะเข้ามามีบทบาทด้านส่งเสริมพัฒนาทักษะฝีมือแรงงานสู่การได้รับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ต่างๆ เป็นตัวกลางระหว่างวิสาหกิจชุมชนกับผู้บริโภค เพิ่มโอกาสทางการตลาด วิสาหกิจชุมชนควรพัฒนาโดยเริ่มจากการรวมกลุ่มให้ ปรับปรุงกฎระเบียบข้อบังคับให้เหมาะสมและมีการนำไปบังคับใช้กับสมาชิกทุกคน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กิตติคุณ แสงนิล และสันติธร ภูริภักดี. (2561). การศึกษาแนวทางการบริหารจัดการ เพื่อความยั่งยืนด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของวิสาหกิจเพื่อสังคม กรณีศึกษา สามพรานโมเดล. วารสาร Veridian E-Journal, Silpakorn University. 11 (1), 168-182.
ชนนิกานต์ อินทรเผือก, ประเพศ ไกรจันทร์ และทวีศักดิ์ รูปสิงห์. (2564). รูปแบบการจัดการวิสาหกิจชุมชนเพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืน. วารสารครุศาสตร์อุตสาหกรรม พระจอมเกล้าพระนครเหนือ. 12 (2), 46-56.
ชนพงษ์ อาภรณ์พิศาล. (2560). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิผลการบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนในภาคกลางของประเทศไทย. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (สาขาวิชาการจัดการ). บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยสยาม.
ชมพูนุท จั่นปุ๋ย. (2562). การถอดบทเรียนความสําเร็จของวิสาหกิจชุมชนบนพื้นฐานความอยู่รอดและพอเพียง. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาพัฒนา มนุษย์และสังคม (สหสาขาวิชา). บัณฑิตวิทยาลัย: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ณัชชา ณัฐโชติภคิน, อนุวัติ กระสังข์ และเกียรติศักดิ์ สุขเหลือง. (2562). กระบวนการสร้างเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนตําบลไร่ขิง อําเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม. วารสารศิลปะศาสตร์ ราชมงคลสุวรรณภูมิ. 1 (1), 31 – 40.
ดวงเดือน สมวัฒนศักดิ์. (2548). วิสาหกิจชุมชน. ชัยนาท : สํานักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1 จังหวัดชัยนาท กรมส่งเสริมการเกษตร.
พระครูวิโชติสิกขกิจ, ศราวุธ ปลอดภัย และ ปริญญา นิกรกุล. (2564). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์กลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดพิจิตรตามแนวพระพุทธศาสนา. วารสารวิจัยวิชาการ. 4 (1), 1-12.
ไพพรรณ เกียรติโชติชัย. (2551). กิจกรรมการศึกษาเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น. กรุงเทพมหานคร: ศรีอนันต์การพิมพ์.
วรรณพงค์ ช่วยรักษา. (2560). แนวทางการพัฒนาวิสาหกิจชุมชน: กรณีศึกษา กลุ่มสตรีทอผ้าฝ้ายย้อมคราม บ้านถ้ำเต่า จังหวัดสกลนคร. วิทยาลัยพาณิชยศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิทยา จันทะวงศ์ศรี. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ปริญญาเศรษฐศาสตร์มหาบัณฑิตสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ธุรกิจ. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
วิมลสิริ ถูกขุนทดและคณะ. (2563). การพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสู่ความสำเร็จ : กรณีศึกษาวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้ผลิตและพัฒนาการแปรรูปกล้วยตำบลระหาน อำเภอบึงสามัคคี จังหวัดกำแพงเพชร. การประชุมวิชาการการพัฒนาชุมชน ท้องถิ่นและสังคมระดับชาติ (CSD สัมพันธ์). 19, 671-678.
ศักดิ์ดา ศิริภัทรโสภณ. (2558). การศึกษากรอบแนวคิดเพื่อการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเพื่อสังคมในประเทศไทย. วารสารสมาคมนักวิจัย. 20 (2), 30-47.
สมชาย น้อยฉ่ำ และคณะ. (2561, มีนาคม), การบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชน อําเภออัมพวาจังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารเกษมบัณฑิต. 19 (ฉบับพิเศษ), 1 - 10.
เอื้องฟ้า เขากลม, มนทิรา สังข์ทอง และ เมธาวัตร ภูธรภักดี และคณะ. (2565). แนวทางการพัฒนาศักยภาพห่วงโซ่คุณค่าของวิสาหกิจชุมชนผักกูดบ้านเสมา จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 9 (2), 1 - 15.
