การผลักดันวาระนโยบายและการกำหนดนโยบายสาธารณะ: กรณี พระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2562
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการเคลื่อนไหวผลักดันให้มีการตราพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2562 รวมทั้งกระบวนการตราพระราชบัญญัติ วิเคราะห์ความสอดคล้องระหว่างประเด็นปัญหาและแนวทางการแก้ปัญหาที่ปรากฏในขั้นตอนการผลักดันวาระนโยบายกับพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2562 และวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสอดคล้อง การวิจัยเป็นเชิงคุณภาพ โดยการวิจัยเอกสาร และการสัมภาษณ์บุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้อง รวม 20 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้แนวคิดกระบวนการก่อตัวของประเด็นปัญหา การผลักดันวาระนโยบาย และการกำหนดนโยบาย
ผลการวิจัยพบว่า การก่อตัวของประเด็นปัญหาการด้อยคุณภาพของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาเกิดขึ้นในปี พ.ศ.2545 เมื่อมีการก่อตั้งสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ครูและบุคลากรโรงเรียนได้นำเสนอประเด็นปัญหาในงานประชุม สัมมนาที่จัดโดยสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ การผลักดันวาระนโยบายเริ่มตั้งแต่ ปี พ.ศ.2545-2558 มีการผลักดันวาระนโยบาย 4 ครั้ง เพื่อเรียกร้องให้แก้ไขปัญหาสถานะไม่ชัดเจนและการได้รับงบประมาณไม่เพียงพอ มีการยกร่างพระราชบัญญัติเพื่อเสนอต่อวุฒิสภาและมหาเถรสมาคม การผลักดันวาระนโยบายประสบผลสำเร็จเมื่อมหาเถรสมาคมรับเอาวาระไปกำหนดนโยบายในปี พ.ศ.2558 ใช้เวลาผลักดัน 12 ปี การกำหนดนโยบายได้ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสาระในพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2562 ซึ่งไม่สอดคล้องกับวาระนโยบายที่ผลักดัน อันเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงโดยมหาเถรสมาคมและหน่วยงานราชการที่เข้ามาร่วมในการให้ข้อเสนอแนะ ทำให้พระราชบัญญัติฉบับนี้จึงอาจจะเป็นประโยชน์สำหรับการจัดการปัญหาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกธรรม และแผนกบาลีเท่านั้น แต่ไม่สามารถแก้ไขปัญหาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2514). ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วย โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา พ.ศ.2514. ประกาศใช้ 20 กรกฎาคม 2514 จากแถลงการณ์คณะสงฆ์ เลขที่ 59 ฉบับพิเศษ วันที่ 25 กรกฎาคม 2514.
คณะกรรมการกลุ่มการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กองพุทธศาสนศึกษา สำนักงาน พระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2558). แผนยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา (พ.ศ.2558-2562). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติการพิมพ์.
คณะกรรมาธิการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ด้านกีฬา ศิลปะ วัฒนธรรม การศาสนา คุณธรรม และจริยธรรม, (2560), รายงานเรื่อง การศึกษาของคณะสงฆ์ พร้อมร่างพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ....
คำสั่งมหาเถรสมาคมที่ 4/2558 ลงวันที่ 29 สิงหาคม 2558
คำสั่งศูนย์ประสานงานกลางประธานกลุ่มโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาแห่งประเทศไทย ที่ 2/2557
ดุษฎีวัฒน์ แก้วอินทร์. (2560). แนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
พระมหาธีรวัฒน์ พันธ์ศรี. (2555). การนำเสนอรูปแบบการบริหารทรัพยากรการเงินของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตร์ สาขาวิชาพัฒนศึกษา ภาควิชานโยบาย การจัดการและความเป็นผู้นำทางการศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มติมหาเถรสมาคม คร้ังที่1/2546 มติที่ 19/2546
มยุรี อนุมานราชธน. (2556) นโยบายสาธารณะ. กรุงเทพมหานคร. เอ็กชเปอร์เน็ท.
ราชกิจจานุเบกษา. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 เล่มที่ 116 ตอนที่ 74ก หน้า 5 ประกาศใช้ 14 สิงหาคม 2542.
ราชกกิจจานุเบกษา. (2562). พระราชบัญญัติการศึกษาปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา พ.ศ.2562 เล่มที่ 136 ตอนที่ 50 ก หน้า 11 ประกาศใช้ 16 เมษายน พ.ศ.2562.
วิชัย ธรรมเจริญ. (2541). คู่มือการปฏิบัติงานโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. กรุงเทพ: โรงพิมพ์กรมการศาสนา.
สุภาพร มากแจ้ง และสมพร มากแจ้ง. (2548). รายงานการสังเคราะห์งานวิจัย เรื่อง รูปแบบ ยุทธศาสตร์และแนวทางการบูรณาการการศาสนากับการศึกษา: กรณีการจัดการศึกษาในระบบ. กรุงเทพฯ: วี.ที.ซี คอมมิวนิเคชั่น.
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2531). การจัดการศึกษาสำหรับเด็กจบ ป.6 และไม่เรียนต่อ. เอกสารประกอบการประชุมสัมมนา. กรุงเทพมหานคร.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2557). คู่มือปฏิบัติงาน เกี่ยวกับกฎหมาย กฎ ระเบียบ ประกาศ และคำสั่ง ที่เกี่ยวกับโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน). (2552). สรุปผลการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการนำผลการประเมินคุณภาพภายนอกไปใช้ สถานศึกษาที่มีวัตถุประสงค์พิเศษ : โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักงาน (เอกสารอัดสำเนา).
เอกศักดิ์ อินทร์ประสิทธิ. (2534).การศึกษาตัวแปรที่สัมพันธ์ต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กรุงเทพมหานคร วิทยานิพนธ์ ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาวิจัยการศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Kingdon, J. W. (1984). Agendas, Alternatives, and Public Policies. Boston: Little, Brown.
Peters, B.G. (2012) Institutional Theory in Political Science: The New Institutionalism, 3rd edn, Continuum, New York.