กลไกการพัฒนาและสร้างเครือข่ายการยกระดับการจัดการศึกษา อาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่
Main Article Content
บทคัดย่อ
แผนการวิจัยเรื่อง “กลไกการพัฒนาและสร้างเครือข่ายการยกระดับการจัดการศึกษาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่” มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อการสังเคราะห์และถอดบทเรียนวิทยาลัยอาชีววิถีพุทธต้นแบบในเขตภาคเหนือตอนบน 2) เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้อาชีพและทักษะอนาคตสำหรับวิทยาลัยอาชีวะ 3) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาอาชีวศึกษาวิธีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่ 4) เพื่อสร้างเครือข่ายการยกระดับการจัดการศึกษาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศ และ 5) เพื่อสร้างกลไกการพัฒนาและยกระดับการจัดการศึกษาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่ ดำเนินการวิจัยคุณภาพ (Qualitative Research) ศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ (Documentary Research) ควบคู่กับการวิจัยเชิงปฏิบัติการภาคสนาม (Action Research) มุ่งเน้นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมจากแหล่งข้อมูลปฐมภูมิจากนักศึกษารวบรวมข้อมูลจากสัมภาษณ์กลุ่มพระสงฆ์ กลุ่มผู้บริหาร คณาจารย์ นักศึกษาอาชีววิถีพุทธ ปราชญ์ชาวบ้าน นักวิชาการกลุ่มผู้บริหารอาชีวะและคณาจารย์ จำนวน 50 รูป/คน สอบถามผู้บริหาร คณาจารย์ ผู้ปกครอง จำนวน 335 คน
ผลการวิจัยพบว่า
1. การสังเคราะห์และถอดบทเรียนวิทยาลัยอาชีววิถีพุทธต้นแบบในเขตภาคเหนือตอนบนกระบวนการการสังเคราะห์และถอดบทเรียนวิทยาลัยอาชีววิถีพุทธต้นแบบ โดยกำหนดแนวทางการปฏิบัติทั้ง 4 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 วิสัยทัศน์ ปรัชญา อัตลักษณ์ เอกลักษณ์ ขั้นที่ 2 วิธีการหรือการกำกับดูแลบุคคล ขั้นที่ 3 กำหนดแนวพัฒนาเพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษา ขั้นที่ 4 การบูรณาการหลักพุทธธรรมในการพัฒนาการเรียนการสอน
2. การสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้อาชีพและทักษะอนาคตสำหรับวิทยาลัยอาชีวะ มีชื่อว่า ATNOE Model ได้ 5 ขั้นตอน คือ 1) Analysis ความต้องการ นโยบาย และวิธีการพัฒนาวิชาชีพ 2) Teamwork กำหนดเป้าหมายการพัฒนาร่วมกัน 3) Network สร้างเครือข่ายสังคมเพื่อเสริมสร้างการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 4) Organization การจัดการแผน หลักสูตร พัฒนาความร่วมมือ และ 5) Evaluation ประเมินผลและนำผลลัพธ์ ที่ดีมาใช้ในองค์กร
3. การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาอาชีวศึกษาวิธีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่ได้ 4 องค์ประกอบ 1) หลักสูตร ครู สื่อ สภาพแวดล้อมทางกายภาพ และผู้เรียน 2) ด้านการบริหารจัดการอาชีววิถีพุทธสู่จุดมุ่งหมาย และประเมินผลการเรียน 3) รูปแบบการสอนด้วยศีล สมาธิปัญญา และเทคโนโลยี และ 4) การเรียนรู้วิถีชีวิตใหม่บน “แพลตฟอร์ม Metaverse” สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมชีวิตวิถีใหม่ เพื่อให้เกิดทักษะการเรียน ทักษะชีวิต ทักษะการทำงาน และทักษะการใช้เทคโนโลยี
4. การสร้างเครือข่ายการยกระดับการจัดการศึกษาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศ เพื่อยกระดับการจัดการศึกษา 5 ประเด็น ได้แก่ 1) ด้านกายภาพ 2) ด้านการเรียนการสอน 3) ด้านพฤติกรรม 4) ด้านการส่งเสริมวิถีพุทธ และ 5) ด้านกิจกรรมประจำวันพระ
5. การสร้างกลไกการพัฒนาและยกระดับการจัดการศึกษาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศสำหรับการเรียนรู้ยุคชีวิตวิถีใหม่ได้ 5 ขั้นตอน 1) กำหนดยุทธศาสตร์ และเป้าหมาย 2) การปฏิบัติตามยุทธศาสตร์ 3) การติดตามและประเมินผลตามแผนปฏิบัติการ 4) แนวทางการสร้างกลไกการพัฒนา และเชื่อมโยงการพัฒนาอาชีววิถีพุทธที่เป็นเลิศ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เชวง อุปถัมภ์. (2557) แนวทางการพัฒนาคุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2. สักทอง: วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 20 (2), 129-139.
ณัฐกิตติ์ ศรีสันต์. (2548). ปัญหาและแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธในภาคตะวันออก. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยบูรพา.
พระระพีพัฒน์ หาญโสภา. (2557). ประเมินโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สมศักดิ์ เอี่ยมดี. (2556). การพัฒนาระบบการบริหารเครือข่ายการมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาของ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. 15 (ฉบับพิเศษ), 216-224.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). สภาพและปัญหาการบริหารการศึกษาและการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของสถานศึกษาในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : วี.ที.ชี,
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580), ราชกิจจานุเบกษาเล่ม 135 ตอนที่ 82 ก.
อัมพร บำรุงผล. (2549). การบริหารโรงเรียนวิถีพุทธของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาชลบุรี เขต 3. วิทยานิพนธ์หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์.