ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการอนุรักษ์ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น

Main Article Content

พระครูสารกิจประยุต
พระปลัดพนมภรณ์ ฐานิสฺสโร

บทคัดย่อ

            บทความนี้เป็นบทความวิชาการ มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการอนุรักษ์ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ในฐานะที่พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในท้องถิ่นและเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ท้องถิ่นมายาวนาน จึงจำเป็นจึงมีความจำเป็น ที่จะต้องอนุรักษ์ประวัติศาสตร์ เพื่อเป็นกระบวนการในแนวทางใหม่ที่ไม่ใช่ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นชาตินิยม นอกจากนี้ยังมีเป้าหมายที่สำคัญจะ “คืนประวัติศาสตร์” ให้แก่ประชาชน เพื่อให้รับรู้และตระหนักถึงสถานภาพของตัวเองในประวัติศาสตร์โดยรวมอีกด้วย การศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นแบบใหม่นั้น มุ่งศึกษากิจกรรมหรือประสบการณ์ทุก ๆ ด้านของสังคมใน “ท้องถิ่น” หนึ่ง ๆ โดยเน้นให้ความสำคัญที่ตัวประชาชนทุกระดับในฐานะผู้สร้างและเป็นเจ้าของประวัติศาสตร์ร่วมกัน ทั้งนี้โดยเปิดโอกาสให้ประชาชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการการศึกษาเพื่อสร้างองค์ความรู้ด้วยการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นในลักษณะนี้จะทำให้เกิดความเข้าใจ และตระหนักถึงความเป็นมาของชีวิตของประชาชนได้อย่างรอบด้านและลึกซึ้ง ความรู้เหล่านี้จะช่วยฟื้นฟูสำนึกประวัติศาสตร์ในชุมชนขึ้นมาใหม่หลังจากที่ถูกกระแสการพัฒนาในแนวทางเก่าทำลายให้ลืมเลือนหรือขาดความมั่นใจมานาน ให้กลับคืนมามีความเชื่อมั่นในตนเองและมีศักยภาพที่จะนำเอาภูมิปัญญาต่าง ๆ ของบรรพบุรุษมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันปัจจุบันได้มากขึ้น และอีกอย่างหนึ่งความรู้ความเข้าใจประวัติศาสตร์ดังกล่าว ยังเป็นพลังที่เข้มแข็ง ช่วยให้คนในท้องถิ่นต่าง ๆ สามารถฟื้นฟูให้แก่สถาบันศาสนาและวัฒนธรรมที่จะเพิ่มพลังให้แก่ชาวบ้านในการที่จะสามารถเลือกแนวทางการดำเนินชีวิตที่เป็นของเขาเองได้หลายทาง มีศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์มีทางเลือกอันเหมาะสมสำหรับตัวเองมากขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ฐานทตฺโต ก., & ฐานิสฺสโร พ. (2021). ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการอนุรักษ์ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. วารสารศรีล้านช้างปริทรรศน์, 7(2), 181–190. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jslc/article/view/258430
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ดารารัตน์ เมตตาริกานนท์. (2548). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. ขอนแก่น. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ธิดา สาระยา. (2529). ตำนานและตำนานประวัติศาสตร์กับการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น.กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการแห่งชาติ.

ยงยุทธ ชูแว่น. (2553). การศึกษาผลการเรียนรู้วรรณกรรมท้องถิ่นด้วยกิจกรรมโครงงานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ยุพาพร รูปงาม. (2545). การมีส่วนร่วมของข้าราชการสำนักงบประมาณในการปฎิรูประบบราชการ. ภาคนิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. สถาบันบัณฑิตพัฒนาบริหารศาสตร์.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2530). ข้อมูลใหม่ ข้อคิดใหม่เกี่ยวกับอีสาน. วารสารเมืองโบราณ. 13(4): 178-208; ตุลาคม-ธันวาคม.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2551). พิพิธภัณฑ์และประวัติศาสตร์ท้องถิ่น : กระบวนการเรียนรู้ร่วมกัน. กรุงเทพฯ: มูลนิธิ เล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2557). ปฏิบัติการประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. วลัยลักษณ์ทรงศิริ (บรรณาธิการ). กรุงเทพฯ: มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธ์.

สุนทรชัย ชอบยศ. (2562). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเพื่อการพัฒนารากฐานท้องถิ่นที่เข้มแข็งและยั่งยืน. วารสารสถาบันพระปกเกล้า. 115-138; พฤษภาคม - สิงหาคม 2562.

สุเทพ สุนทรเภสัช. (2522). สังคมวิทยาของหมูบ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. พระนคร : โรงพิมพ์สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทย.

สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จประเจ้าอยู่หัว, เล่มที่ 21, 2545.

เสรี พงศ์พิศ. (2536). คืนสู่รากเหง้าทางเลือกและทัศนะวิจารณ์ว่าด้วยภูมิปัญญาชาวบ้าน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เทียนวรรณ.

อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2545). วัฒนธรรมกับการพัฒนา : มิติของพลังที่สร้างสรรค์. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.