พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ผู้ทรงเป็น “พัฒนมหาราชา”

Main Article Content

สายันต์ ไพรชาญจิตร์

บทคัดย่อ

     พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นพระมหากษัตริย์นักพัฒนาที่สมบูรณ์แบบครบถ้วนทั้งในฐานะนักวิชาการและนักปฏิบัติการ ทรงมีเป้าหมายการพัฒนาคนและการพัฒนาชุมชน ให้มีความสามารถในการอยู่รอดอย่างสันติสุข ด้วยการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ พึ่งตนเองได้ และพึ่งกันเองอย่างพึ่งพิงสัมพันธ์


     แนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เป็นทฤษฎีการพัฒนาชุมชนสากลที่มีลักษณะพหุนิยม ไม่สร้างความขัดแย้งในสังคม ยอมรับการดำรงอยู่ร่วมกันอย่างพึ่งพิงสัมพันธ์ของสิ่งที่แตกต่างกัน เน้นเรื่องความเรียบง่ายไม่ซับซ้อน เข้าใจง่าย มีพลังสูง คนทั่วไปทุกระดับสามารถเข้าใจ เข้าถึง และนำไปปฏิบัติพัฒนาให้เห็นผลจริง เป็นทฤษฎีการพัฒนาแบบองค์รวม มีหลายมิติ ทั้งด้านเศรษฐกิจ วัฒนธรรม และปรัชญาการดำรงชีวิต ที่ส่งเสริมคุณธรรมแห่งความพอและจริยธรรมแห่งความเพียร มีพลังในการกระตุ้นให้ผู้ยากไร้เข้าถึงความเป็นจริง ไม่รู้สึกมีปมด้อยหรือท้อถอยในโชคชะตา มองเห็นศักยภาพของตนเอง เข้าใจหลักสันโดษไม่ถูกมองหรือทับถมว่าเป็นผู้ด้อยพัฒนา มีปัญหา หรือเป็นขวากหนามของการพัฒนาตรงกับหลักการพัฒนาชุมชนที่มองเห็นว่า มนุษย์ทุกคนมีศักดิ์ศรีในความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน และทุกคนมีศักยภาพในการพัฒนาด้วยกันทั้งสิ้น และคุณลักษณะที่สำคัญที่สุด คือ เป็นทฤษฎีที่ปลอดจากแนวคิดผลประโยชน์และอุดมการณ์ทางการเมือง มีความเป็นสากล  สหประชาชาติยอมรับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจ พอเพียงว่า เป็นทฤษฎีการพัฒนาที่สามารถนำไปใช้ได้ทุกสถานที่ ทุกประเทศในโลกนี้

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ไพรชาญจิตร์ ส. . (2020). พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ผู้ทรงเป็น “พัฒนมหาราชา”. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 14(3), 31–50. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/kpi_journal/article/view/244191
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ชัยอนันต์ สมุทวนิช. (2541) ทฤษฎีใหม่ : มิติที่ยิ่งใหญ่ทางความคิด. กรุงเทพฯ : สถาบันนโยบายศึกษา.

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช (2549). พระราชดํารัส ณ มหาสมาคม สีหบัญชร พระที่นั่ง อนันตสมาคม วันที่ 9 มิถุนายน พุทธศักราช 2549.

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช. พระราชดํารัสในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ระหว่างปี พ.ศ. 2540-2541. พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). ธรรมนูญชีวิต พุทธจริยธรรมเพื่อชีวิตที่ดีงาม. กรุงเทพฯ : มูลนิธิพุทธธรรม.

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช. (2542). เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโกมลคีมทอง.

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช. (2542). การพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโกมลคีมทอง. พิมพ์ครั้งที่ 6.

พุทธทาส อินทปัญโญ. ตัวกูของกูฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพฯ : ธรรมสภา.

ภาควิชาการพัฒนาชุมชน คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. (2542). เอกสารนําเสนอเพื่อการพิจารณาการเสนอชื่อผู้สมควรได้รับการพิจารณาให้ปริญญาพัฒนาชุมชนดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ประจําปีการศึกษา 2542 (พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช). เสนอต่อสภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ยุค ศรีอารยะ. (2550) เศรษฐกิจพอเพียง เผชิญกระแสโลกาภิวัตน์. ในหนังสือพิมพ์ ASTV ผู้จัดการรายวัน วันที่ 20-26 เมษายน 2550.

สายันต์ ไพรชาญจิตร์. (2550) แนวพระราชดําริเศรษฐกิจพอเพียงในงานโบราณคดีชุมชน. ใน ดํารงวิชาการ (วารสารรวมบทความทางวิชาการ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร) ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2550).

สํานักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ. (2550). รายงานการพัฒนาคนของประเทศไทย 2550. กรุงเทพฯ : UNDP.

ไสว บุญมา. (2549). สู่จุดจบ (The Coming Collapse of Thailand). นนทบุรี : โอ้พระเจ้าพับลิชชิ่ง.

ไสว บุญมา. (2549). โต้คลื่นลูกที่ 4 เมื่อความพอเพียงคือคําตอบ. กรุงเทพฯ : เนชั่นมัลติมีเดีย กรุ๊ป.

อภิชัย พันธเสน. (2547) พุทธเศรษฐศาสตร์ วิวัฒนาการ ทฤษฎี และการประยุกต์ใช้กับเศรษฐศาสตร์สาขาต่างๆ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์.

UNDP. (2007). Thailand Human Development Report 2007: Sufficiency Economy and Human Development. Bangkok: UNDP.