รัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เสนอความรู้ในทางรัฐประศาสนศาสตร์ที่สร้างความเป็นพลเมือง (ซึ่งยังไม่เคยมีการเรียกคำนี้) โดยย้อนหากำเนิดทางความคิดทางรัฐประศาสนศาสตร์ค้นคว้าจากหนังสือและเอกสารทั้งภาษาไทยและโดยเฉพาะภาษาต่างประเทศเป็นหลัก อาศัยการตีความ การสังเคราะห์และใช้มุมมองทางทฤษฎีในการสร้างความรู้ และใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interviews) ซึ่งพบว่ารัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง หมายถึง การบริหารงานภาครัฐที่เน้นการบริหารเพื่อสร้างพลเมือง และต้องรวมถึงการบริหารที่จะเปลี่ยนคนจนหรือคนชั้นล่างให้เข้มแข็งพึ่งตนเองได้ รวมทั้งสนับสนุนส่งเสริมเติมพลังให้ประชาสังคม ชุมชน และท้องถิ่นให้โอกาสพลเมืองเข้ามาร่วมงาน ซึ่งมีลักษณะเป็นการบริหารภายใต้ระบอบประชาธิปไตยที่สร้างจากประชาชน ประชาชนปกครองตนเอง เป้าหมายคือ การมีสังคมประชาธิปไตยที่ดี (Good Democratic Society) โดยความสัมพันธ์ของการบริหารภาครัฐกับประชาชนในลักษณะรัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง ผ่านพัฒนาการทางความคิดของรัฐประศาสนศาสตร์ สะท้อนให้เห็นร่องรอยของการสร้างความเป็นพลเมืองอยู่บ้างในช่วงเวลาไม่นานมานี้ โดยแบ่งเป็น ๓ กรอบเวลาด้วยกัน คือ ช่วงแรกเน้นการบริหารงานตามแนวรัฐประศาสนศาสตร์เก่าที่ไม่ให้ความสำคัญกับพลเมืองหรือการสร้างพลเมือง (ดั้งเดิม) ช่วงสองเป็นเรื่องของการสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนตามหลักการบริหารงานตามแนวทางการจัดการภาครัฐแนวใหม่ (New Public Management) และช่วงปัจจุบันเสริมเรื่องการบริการสาธารณะแนวใหม่ (New Public Service) เป็นการผลักดันให้พลเมืองดูแลจัดการตนเองหรือ
ชุมชนเองได้มากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ดีรัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง มีการขับเคลื่อนในประเทศไทย อยู่ในหลายรูปแบบ และหลายระดับ ทั้งในส่วนของสมาคม ชุมชนท้องถิ่น องค์กรอาสาสมัคร องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งยังมีในส่วนภาครัฐบาล ทั้งนี้ภาครัฐควรเน้นย้ำความสำคัญในงานต่างๆ ที่กำลังดำเนินการอยู่ให้สร้างรัฐประศาสนศาสตร์พลเมืองให้มากและถูกต้องมากขึ้น
Article Details
@ 2020 King Prajadhipok's Institute The Government Complex Commemorating All Right Reserved.
เอกสารอ้างอิง
เดวิด แม๊ทธิว. ๒๕๔๒. ในหนังสือ พลเมืองไทย ณ จุดเปลี่ยนศตวรรษ. ศ. ดร.อนุชาติ พวงสาลี บรรณาธิการ. กรุงเทพฯ: สถาบันเพื่อการเรียนรู้สังคม.
ถวิลวดี บุรีกุลและรัชวดี แสงมหะหมัด. ๒๕๕๕. ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า. เผยแพร่ในการประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ ๑๓ ณ ศูนย์ประชุมสหประชาชาติ วันที่ ๒๒-๒๔ มีนาคม ๒๕๕๕.
ทศพร ศิริสัมพันธ์. ๒๕๕๔. การทำงานแบบมีส่วนร่วมของหน่วยงานภาครัฐและภาคส่วนอื่น. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (กพร.).
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. ๒๕๕๕. หนังสือการศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คพับลีช.
วรากรณ์ สามโกเศศ. การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง. มติชน ฉบับวันที่ ๓ มีนาคม ๒๕๕๔.
วลัยพร รัตนเศรษฐ. ๒๕๔๙. ดุลยภาพของข้าราชการและฝ่ายการเมือง. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า.
วลัยพร รัตนเศรษฐ. ๒๕๕๓. งานวิจัยโครงการนวัตกรรมการเรียนรู้โครงการแก้ไขปัญหาอาชญากรรมและพฤติกรรมไม่เหมาะสมของเด็กและเยาวชน กรณีซิ่ง ซ่า มั่วเซ็กส์ เสพยา (โครงการ ๓ ซ.) สำนักงานจังหวัดจันทบุรี.
เสรี พงษ์พิศ. ๒๕๓๗. หนังสืออุดมศึกษาเพื่อชีวิตและชุมชน. สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน.
อุทัย เลาหวิเชียร, ๒๕๔๔. รัฐประศาสนศาสตร์: ลักษณะวิชาและมิติต่างๆ. กรุงเทพฯ: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
อรทัย ก๊กผล. ๒๕๕๒. หนังสือการจัดบริการสาธารณะท้องถิ่น. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. ๒๕๕๒. แปรถิ่นเปลี่ยนฐาน: สร้างการปกครองท้องถิ่นให้เป็นรากฐานของประชาธิปไตย กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. ๒๕๕๔. การเมืองของพลเมือง. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า, พิมพ์ครั้งที่ ๓.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. ๒๕๕๕. การกระจายอำนาจ=การคืนอำนาจสู่การจัดการตนเองของชุมชน ท้องถิ่น และสังคม, สำนักงานปฏิรูป (สปร.).
Appleby Paul. 1969. “Government is Different”, in Michael D. Reagan (ed), The Administration of Public Policy. Illinois Scoll, Foreman and company.
Dahl, Robert A. 1947. The science of Public Administration: Three Problems. Public Administration Review Winter.
David Osborne and Ted Gaebler. 1993. Reinventing Government. Plume of Penguin Books: New York.
Gaus, John M. 1947. Reflection on Public Administration University. Allabama: University of Allabama Press.
Gerth, H. H. and Bills, C. Wright. 1946. From Max Weber: Essay in Sociology. New York: Oxford University Press.
Good now, Frank J. 1900. Political and Administration New York: McMillan.
Harry C. Boyte. 2004. Everyday Politics: Reconnecting Citizens and Public Life. University of Pennsylvania Press.
Henry, Mintzburg. 1996. Managing Government, Harvard Business Review. HBR May – June.
Hood, Christopher. 1991. Public Management All Seasons. Volume 69, Issue 1, Monck.
Long, Norton E. 1962. The Polity. Chicago: Rand McNally Co.
Marini, Frank (ed.) 1971. Toward a New Public Administration: The Minnow brook Perspective Scranton: Chandler Publishing Co.
Mary E. Guy, Meredith A. Newman, and Sharon H. Mastracci. The Future Public Administration Around the World ;The Minnow brook Perspective, Rosemary O’Leary, David M. Van Slyke, and soonhee Kim, Editors.
McLaughlin Kate, Osborne Stephen P. and Ewan Eulie. 2002. New Public Management Current trends and Future Prospects. Rout ledge.
Michale Barzelay and Babak J. Armajani. 1992. Breaking Through Bureaucracy: A New Vision for Managing in Government. University of California Press.
Osborne, David & Gaebler. 1992. Reinventing Government.
Osborne, David & Peter Pastrik. 1992. Banishing Bureaucracy. : Refounding Democratic Public Administration.
Peter, B. Guy. 1996. Future of Governing: Four Emerging Model.
Pual Appleby. 1945. Big Democracy.
Rhodes, R.A.W. 1996. The New Governance: Governing without Government. Political Studies. 44: 652-667. doi:10.1111/j.1467-9248.1996.tb 01747
Richard C Box. 1998. Citizen Governance: Leading American Communities into the 21st Century. Sage Publications: Thousand Oaks, California.
Simon, Herbert A. 1947. Administrative Stephen Goldsmith and William D. Eggers. 2004. Governing by Network: The New Shape of the Public Sector. The Brookings Institution. Behavior. New York: Macmillan.
Taylor, Frederick W. 1911. Principle of Scientific Management. New York: W. W. Newton Co.
Waldo, Dwight. 1948. The Administration State: A Study of the Political Theory of American Public
Wamsley. 1990. Refounding New Public Administration.
William F. Willoughby. 1927. Principle of Public Administration. Baltimore: John Hopkins Press.
Wilson. Woodrow. 1992. “The Study of Administration” in Jay M. Shafritz and Albert c, Hide (des), Classics of Public Administration 3rd ed. Belmont, Cal: Wadsworth. Administration. New York: The Ronald Press Co.
