ก่อนการแข่งขันจะเริ่ม: ไพรมารีโหวตกับการเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562

บทคัดย่อ

     บทความนี้มุ่งวิเคราะห์การบรรลุผลของการนำแนวทางตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาปฏิบัติใช้จริงในบริบทการเมืองไทย โดยอาศัยกรอบแนวคิดที่พัฒนาขึ้นจากทฤษฎีการปกครองแบบผสมและข้อมูลที่เก็บรวบรวมโดยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาพบว่า พรรคการเมืองส่วนใหญ่ยังอยู่ภายใต้การครอบงำของผู้นำพรรคและกรรมการบริหารพรรค ถึงแม้ว่าพรรคการเมืองบางพรรคจะพยายามเพิ่มพื้นที่ให้แก่สมาชิกพรรคซึ่งเป็นคนหมู่มาก มากขึ้นก็ตาม ผลในทางปฏิบัติของกระบวนการคัดเลือกผู้สมัครจากข้อค้นพบของบทความนี้บ่งชี้ว่าความพยายามเปิดพื้นที่ให้แก่สมาชิกพรรคของพรรคการเมืองต่างๆนั้นมิใช่ผลลัพธ์โดยตรงจากเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 และในหลายกรณี กลับกลายเป็นว่าการมีตัวตน และมีบทบาทเพิ่มขึ้นของสมาชิกพรรคที่เกิดขึ้นเป็นผลจากความพยายามปรับตัวของพรรคการเมืองเพื่อเอาชนะในการแข่งขันภายใต้ระบบการเลือกตั้งใหม่มากกว่า บทความนี้จึงมีข้อเสนอแนะให้มีการทบทวนบทบัญญัติว่าด้วยการคัดสรรผู้สมัครรับเลือกตั้งให้เป็นไปในแนวทางที่พรรคการเมืองสามารถปฏิบัติได้จริงและสมาชิกพรรคสามารถเข้าไปมีส่วนร่วมได้อย่างมีความหมายและโดยสมัครใจแทนที่จะวางบทบัญญัติไว้อย่างเคร่งครัดตายตัวแต่ดำเนินการได้ยากเกินความจำเป็นและมิได้ช่วยเพิ่มอำนาจของสมาชิกพรรค