พระพุทธชินราช : สัญลักษณ์สื่อความหมายทางสังคมและวัฒนธรรม

บทคัดย่อ

พระพุทธชินราช สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัย ได้รับการยกย่องว่าเป็นพระพุทธรูปองค์ที่มีพุทธลักษณะงดงามที่สุดในประเทศไทย ซึ่งการสร้างพุทธประติมากรรม องค์พระพุทธชินราชขึ้นนั้นนอกจากจะสื่อสัญลักษณ์ให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองทางพระพุทธศาสนาแล้ว ยังสื่อให้เห็นถึงความมั่นคงทางสังคม และการเมืองเนื่องจากในสมัยนั้นอิทธิพลขอมได้แผ่อำนาจเข้ามาถึงอาณาจักรสุโขทัย สถาปัตยกรรมในยุคนั้นจึงสร้างขึ้นเพื่อบูชาเทพเจ้า ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เมื่ออาณาจักรสุโขทัยประกาศอิสรภาพจากการถูกครอบงำของขอมการสร้างศาสนสถาน สถาปัตยกรรมรูปแบบของพระพุทธศาสนาจึงเริ่มขึ้น

             การสร้างองค์พระพุทธชินราช ถือว่าเป็นการประกาศชัยชนะนอกเหนือจากการเป็นพระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมืองแล้ว ยังถูกนิยามบทบาทและความหมายสำคัญยิ่งอีกประการหนึ่งนั่นคือการเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นไทย สัญลักษณ์ที่สื่อความหมายด้านประเพณี วัฒนธรรม อันดีงามโดยอาศัยศาสนธรรมเปนหลักในการดําเนินชีวิต  และเปนอุดมคติของสังคมสื่อให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ พัฒนาการด้านสังคมวัฒนธรรม และองค์พระพุทธชินราช ยังเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้เห็นถึงการสถิตมั่นของพระพุทธศาสนาสืบเนื่องมาถึงทุกวันนี้